KERSVERS

Vrijdag 30 december 2005

De Keulse Kar. Ik kom er zeker terug, DV, in de zomer om op het terrasje te zitten in de schaduw van de grote Jan, waar heel wat Bossenaren hebben rondgelopen in de loop der eeuwen, over hun boulevard gebroken dromen (ik herinner me een prachtige Jeroen Bosch-tentoonstelling; o wat was die ontzagwekkend indrukwekkend - hoe lang geleden al weer, vrienden over uit Engeland meegekomen).
Hinthamerstraat 101, 's-Hertogenbosch.
Ons optreden gisterenavond was prima, puik, OK, fijn - mag ik met enkele eenlettergrepige woorden vertolken. Tof. Zó. Ik ga geen meerlettergrepige woorden zoeken, niet omdat eigen roem stinkt, maar omdat het een gedeeld gevoel was, een verenigend gevoel ook tussen zenders en ontvangers, een en al oog en oor - iets wat kan worden teweeggebracht als vier mensen volkomen onbevangen hun best doen om het beste van zich zelf te geven, met behulp van de piano, de saxofoon, een drumstel, en een strottenhoofd. Alles ten dienste van wat het is; de schepping betrapt op het moment dat die geschiedt. Het eenmalige, de improvisatie, het opgaan in een collectieve happening - wie wil er zo nu en dan niet worden meegezogen door een gevoel van gelukzaligheid?
(In het Engels eenlettergrepig: Bliss.).
Dank dus Bo's Art Trio((Bo van de Graaf, Michiel Braam, Fred van Duynhoven), en alle betrokkenen: Bibliotheek, Uitpunt en Stichting Jazzwerkplaats Den Bosch, www.jazzpoetry.nl.
Nog even: de CD Cobra, het resultaat van drie opnamesessies, isbn 900-9019930-6, total playing time 60.18, kan worden besteld (à € 12.50 incl. reiskosten) via www.icompani.nl.
I Compani treedt 7 januari 2006 op in het Bimhuis aan het IJ in Amsterdam.
Herman te Loo in Disk over de cd: 'Heel vaak is de beroemde (of eerder: beruchte) combinatie van jazz en poetry al geprobeerd, maar eigenlijk zelden gelukt. Vaak is de poëzie óf te hermetisch voor live opvoering óf juist te oppervlakkig, om zodoende makkelijk te kunnen scoren. Vinkenoog is een van de weinigen die precies een balans tussen die twee uitersten weten te vinden. Z'n gedichten spreken meteen aan, en ze gaan ook nog ergens over. En met repeterende frasen, een procédé dat hij veelvuldig gebruikt, heeft hij een zelfde soort opbouw als een jazzsolist. Muziek en poëzie geven elkaar op deze cd daarom een meerwaarde.'
Coen de Jonge in Jazz Nu: 'Met recht jazz & poetry: muziek die zich niet ondergeschikt maakt aan het gesproken woord, maar ook geen struikgewassen voor de teksten opwerpt. We moeten dankbaar zijn dat dit album, (met 23 stukken!) er is. Vinkenoog (1928) moet soms even naar lucht happen maar komt aan adem absoluut niet tekort, terwijl hij treffend demonstreert dat juist zijn poëzie geschikt is om binnen een muzikale setting tot leven te komen.'

And it don't mean a thing if it ain't got that swing!

Edith's lieve mama is komen logeren voor de jaarwisseling: zij bekijkt met plezier de illustraties in de Vesdtijk-biografie en ik heb haar zojuist het mooie, grote boek (532 pagina's) van J.C.Kannemeier over Jan Rabie ter hand gesteld; de eerste Zuid-Afrikaanse schrijver die ik in Parijs ontmoette in de vroege jaren vijftig met zijn geliefde Marjorie Wallace. Hij kwam op me af en zei: 'Ek es een Boer' - een van zijn geliefde afscheidsgroeten was: Punt in die wind!'
(Jan Rabie, Prosapionier en Politieke Padwyser, Tafelberg, Kaapstad 2004, ISBN 0 624 0243 X
Wat heb ik in mijn leven toch veel belangwekkende mensen mogen ontmoeten. Als een lint duiken hun namen soms op in de terugblikken van de zelfreflectie - soms even aan de vergetelheid ontrukt, dan weer overgelaten aan het niet Niets. Op de meest onverwachte ogenblikken zie ik die zaal weer op de begane grond van het Hôtel Majestic, waar de UNESCO huisde, en waar ik jarenlang binnenliep en ieder der aanwezigen de hand schudde: ça va? ça va? ça va? etcetera - bonjour bonjour bonjour. Dan zie ik die gezichten voor me, en soms weet ik de namen.
Otto Ombach heette ik in een van die vroegere Parijse verhaaltjes van Remco Campert. Voor een boekbespreking op school kwam het dertienjarige nichtje Laura op me af met vragen over Remko Kampurt's Tjeempie!,of Liesje in Luiletterland - waar een paar schrijvers door hem op hilarische wijze worden neergezet: Harry Mulisch, ik en Jan Cremer - om de meest herkenbaren te nemen. Ik heb wel de indruk dat ze weet wat sex is (waar het boek om draait), maar ik neem aan dat veel van de zinspelingen en taalgrapjes haar ontgaan, en ze heeft Cremer niet gelezen dus ze weet niet dat Campert diens stijl meesterlijk parodieert, etc.

Nichtje Laura van den Berg in haar eerste gala-outfit vandaag gekocht op het Waterlooplein

Over en uit: ik heb twee Amsterdammers hier liggen, die willen dat ze genoemd worden (door mij) voordat ik de krant weggooi.
Buurtwerker Frans Suykerbuyk in de Transvaalbuurt (pagina's Karakters in Het Parool, 27 xii 05): ' Het stadsdeel doet goed werk, maar ik geef toe dat heel New York het met één burgemeester en 55 bestuurders af kan, waar wij 550 bestuurders in veertien stadsdelen nodig hebben. In New York zitten ze overal bovenop, wij blijven nog te vaak in de discussiecultuur hangen. Als het in een wijk in New York niet goed gaat, gooien ze alles plat en gaan ze het opnieuw inrichten. Ik houd van doen; als er een stoeptegel los ligt en mensen klagen dat ze hun nek breken, moet je geen commissie instellen die zich ervover buigt, maar zorgen dat het de volgende dag gemaakt is. Logisch dat het anders agressie opwekt.'
Planoloog-econoom Gert Middelkoop zet vanuit regionaal perspectief vraagtekens bij de aanleg van IJburg.
' Het was goedkoper geweest een spoor naar Almere aan te leggen. IJburg is niet meer dan een dure Vinex-locatie langs de propvolle A 10. De bewoners moeten een half uur in de tram zitten naar het Centraal Station. Dan zitten de Almeerders al lang in de trein naar hun werk.'
Middelkoop heeft ook zijn bedenkingen tegen de Noord/Zuidlijn, die volgens hem nergens op slaat en onnodig duur is. ' Het hele project is een schoolvoorbeeld van het egocentrische denken van Amsterdam. De metro gaat van niks naar nergens. Maar erger is dat de lijn geen enkele functie heeft. Het centrum van Amsterdam is overdag leeg. Niemand hoeft er voor zijn werk meer naartoe. Er zijn geen banken meer in de binnenstad, de beurs is er weg en de handelshuizen ook. De geraamde kosten van anderhalf miljard euro zullen volgens hem rond de vijf miljard uitkomen. Onverantwoord. Dat ding vertrekt van het - heb je er ooit van gehoord? - Buikslotermeerplein. Het legt dan een route af die in lengte niet groter is dan twee stations op de kaart van de Parijse metro. Dat is ook helemaal geen metro. Het is een klein kutstukkie dat die naam metro helemaal niet verdient. En de enige reden dat hij er komt, is dat gemeenteambtenaren denken dat ze een metropool besturen.'
Ik laat het hierbij; ik heb nog duizend uit te vertellen, maar nu even niet hier, maar in de huiskamer. Gegroet, Simon Vinkenoog.

Bij de foto van Ethel Portnoy in het boek over Jan Rabie staat de volgende tekst:
'Van Jan en Marjorie se beste vriende in Parys is die Nederlandse en Vlaamse Cobra-skilders en die groep digters en skrywers wat later as die Vijftigers sou staan. Soms woon hulle van die veelvuldige feeste en gesellighede van Simon Vinkenoog by, terwyl Rudy Kousbroek in 1953 Marjorie se buurman in die rue de la Tombe Issoire word. Hier verskyn Marjorie en Jan saam met Simon Vinkenoog (agter lesende) met Bert Schierbeek (links) en Rudy Kousbroek (regs).'

---

 

Donderdag 29 december 2005

SNERT. Ik zag zaterdag het magische woord, met receptuur en bereidingswijze op de kookpagina's van Johannes van Dam en begon te lezen in PS van de week van Het Parool. Als jij deze snert niet maakt, gekscheerde ik naar Edith, ga ik het zelf proberen!
Het hoefde er niet van te komen, want dochter Anna vierde gisteren haar 32ste verjaardag met een rondje snert à la Johannes, inclusief de door onze Nationale Keukenmeester aangeraden roggebrood met spek. Hmmmmm, heerlijk: meer dan een coïncidentie: happy family, pa, ma, broer, vriendjes en vriendinnetjes: wat wil een mens nog meer? Wat zit jij daar te lezen? Nee, ik luister gesprekken af! Heel gezellig samenzijn, opnieuw!
Over snert gesproken, dat het niet goed gaat met de wereld, weet ieder mens die zijn ogen over deze regels laat gaan. Het was een beroerd jaar voor de armen, gaf Jeffrey Sachs, VN's topadviseur voor de armoedebestrijding te kennen ; een schandaal rond lobbyist Jack Abramoff zal de politiek van de VS domineren, laat NRC-correspondent Tom-Jan Meeus ons vanuit Washington weten; en twee vooraanstaande Chinezen wijzen op de dreigende ontwikkelingen in China, mensenrechtenactivist Harry Wu en Hongkongs econoom Andy Xie...
Wat Geheimrat Poetin uitspookt, her en der laat uitspoken, ruikt ook niet al te fris, terwijl zijn land nota bene zondag het voorzitterschap van de G8 zal overnemen. 'Volgens Lew Lewinson van het Moskouse Instituut voor Mensenrechten zet Rusland koers naar het verleden, om precies te zijn de jaren twintig, toen elke maatschappelijke activiteit door de bolsjewisten moest worden goedgekeurd.' (Stevo Akkerman, Het Parool, 28 xii 2005). Niemand zit op mijn mening te wachten - maar soms kan ik de politiek in dit relaas niet buitensluiten en waarom zou ik?
Met geen enkele wolf hoef ik mee te huilen; maar vaak genoeg kan ik volmondig beamen wat er te berde wordt gebracht. Wij blijken nu eenmaal over bestuurders, politici en ambtenaren te beschikken die meer met de regels dan met de mensen te maken hebben (de paarse krokodil!), terwijl dat gehele bestel als het ware van onderaf weer opnieuw zou moeten worden opgebouwd. En is het niet eens tijd dat de huidige geopolitieke koers van de V.S. Amerika buitenspel wordt gezet, als zijnde de aanstichter van meer kwaad dan goed?
Toch steekt zo nu en dan een optimistische realist zijn vingertje op. In hetzelfde Parool van waarachter ik gisteren meeluisterde, las ik (Kees Tamboer: Ter zake) dat 'dit jaar een opwindend boek is verschenen van Benjamin Friedman, hoogleraar economie aan de Harvard universiteit: The moral consequences of economic growth. Het leidmotief van de studie is dat economische groei bevorderlijk is voor democratie en, omgekeerd, democratie bijdraagt aan economische groei.'
' Er is moed voor nodig zo'n boek uit te brengen in een tijd waarin doemdenken over vervuiling, klimaatverandering, verarming, toenemend extremisme en verval van democratische verworvenheden beter wordt verkocht. Zoals professor Louise Fresco onlangs in haar Cleveringa-rede in Leiden aantoonde dat de honger in de wereld, ondanks de enorme bevolkingsexplosie, minder is geworden, zo laat Benjamin Friedman zien dat het pessimisme van de antigroeibeweging ongegrond is.
Een halve eeuw geleden, aldus Friedman, kenden 22 van de 154 onafhankelijke naties in de wereld een vorm van democratie, rond de eeuwwissseling hadden 120 van de 192 landen een democratisch kiesstelsel.'
'Economische groei leidt pas tot democratie als de vruchten gelijkmatiger worden verdeeld. Iedereen moet de kans krijgen, vroeger of later, hogerop te komen. Dan maakt afgunst plaats voor hoop. Dat gaat niet vanzelf, daarvoor zijn politici en overheden nodig die dat proces op gang weten te brengen.' Stiel en leest.
Hij overleed, de 47-jarige schrijver Henk van Woerden, niet lang na de verschijning van zijn boek Ultramarijn (Podium, 2005), naar aanleiding waarvan hij uitgebreid sprak met Elsbeth Etty in NRC Handelsblad van 11 november jl.
' Terwijl veel autochtone Nederlanders zich hier niet meer thuis zeggen te voelen, gaat dat mij steeds beter af. Daar verkneukel ik mij nogal over. Die massale immigratie is veel invloedrijker, grootser, belangrijker, interessanter, betekenisvoller dan men denkt. De hele cultuur is erdoor veranderd. De weemoed en de passie van het zuiden waarover Ultramarijn gaat, hebben we hierheen geïmporteerd en dat is een groot goed. Dan heb ik het niet alleen over de culinaire aspecten van de emigratie, maar ook over de verschillende levensstijlen en de manier waarop het Amsterdams veranderd is. Ik kan gefascineerd luisteren naar Marokkaans Amsterdams.
Er is een prachtige transformatie gaande van de cultuur van Amsterdam en een deel van de rest van Nederland. Dáár voel ik me in thuis. De hang naar het zuiden is van alle tijden. Vroeger moesten we er naar toe reizen, nu is het naar ons toegekomen. Er is in Nederland echt een omwenteling geweest die heel gunstig heeft uitgepakt, vergeleken bij het passieloze zooitje dat het hier in de jaren vijftig was. Ik vind het dan ook schandalig hoe de bijdrage van immigranten wordt verwaarloosd en geringschat.'
Aldus, en verder, de helaas te vroeg gestorven schrijver-schilder: zijn laatste expositie was vorige maand in Galerie Espace aan de Keizersgracht 548 in Amsterdam.
Wat al niet in een archief terecht kan komen, om ooit herlezen of vergeten te worden.

In stilte neem ik een verlanglijstje mee: jij vreugde, jij vrijheid, jij liefde, jij oppassen, jij uitkijken, jij jij jij - uiteindelijk klopt James Joyce's uitspraak in Ulysses (die van de dag, tot wederziens):

Every life is many days, day after day.
We walk through ourselves, meeting robbers, giants,
old men, young men, wives, widows, brothers-in-love.
But always meeting ourselves.

---

Woensdag 28 december 2005

Verlicht dagbegin: Edith besluit tot een afzegging, waardoor ik mij opgelucht voel.
Op internet beland, lees ik via www.starik.nl een mooi gedicht van Thomas Möhlmann, gisteren door hem voorgelezen bij de Eenzame Uitvaart numero 51, de laatste van het jaar, van ene Ronald Vlam (1959), door de Sociale Dienst dood aangetroffen op een lattenzolder in Amsterdam-West.
De minutieuze, haast maniakaal-droge beschrijvingen door F. Starik van deze evenementen, sociale kunstwerken in de gedachtenwereld van Joseph Beuys, maken er elke keer weer een short story van jewelste van: subliem - en niet in de betekenis die Arnold Heumakers daaraan geeft, volgens een negentiende eeuwse esthetica-opvatting. Fons Elders heeft hierover 'subliem' geschreven - ik heb de tekst, die ik graag nog eens op deze webstek , dit universele leerboek, zou willen onderbrengen. The Sublime and the Beautiful, On Ontology and Creative Imagination (2001, VUB University Press, Brussels).

Zoveel basis-documenten uit het levende verleden, dat tot het Hier & Nu leidt, zou ik hier willen tentoon spreiden - en D.V. & F v/d L dienende komt het er nog wel van. (afd." Goede voornemens.") Ik heb er al een aantal van in mijn geschriften, bloemlezingen en readers in de vroegere Gutenberg Galaxy achtergelaten (afd.: "Vraagbaak"), maar cyberspace heeft meer dan ooit behoefte aan universele, synthetiserende mogelijkheden (Un Dieu défini est un Dieu fini) die al eerder geopperd zijn, en mijn inziens te weinig aandacht hebben gekregen, of waarvan het belang niet wordt gezien of onderschat?. We hoeven toch niet elke keer weer hetzelfde wiel uit te vinden?
Ik heb de stellige indruk dat heel veel mensen bezig zijn in zichzelf een Gordiaanse knoop door te hakken, en er zijn ook zoveel losse draadjes die door een aantal individuen voor zichzelf kunnen worden geweven tot een mooi veelbetekenend tapijt, maar in feite is de mensheid als geheel dat ene kunstwerk waaraan wij met zijn allen bezig zijn vorm te geven, al is dat misschien een utopische, voorgeboortelijke.
Tenslotte leven wij zoals wij willen en goed dunken (of niet, of onbewust) tussen twee grote uitersten, die van het Niets vooraf en het Niets achteraf, dat het gehele bestaan doordrenkt, voor wie verder denkt, en niets meer denkt - ja, de kosmische stilte waarvan de paus, de zestiende Benedictus sprak - dat wat mensen voelen als een signaal.
Ik las over de schaatser René Ruitenberg, die tijdens een kerkdienst zo door God geraakt werd, dat hij heel duidelijk een boodschap op zijn netvlies kreeg: "Dit is niet de weg die ik met je wil op zondag." Wat insloeg als een bom. "Binnen tien seconden besloot ik te stoppen met sporten op zondag. Het was alsof er een rugzak met stenen van me afviel. En sinds die dag heb ik er een megagevoel over." (NRC/Handelsblad, 24/25-12-2005).
Nog nooit heeft iemand zijn hemelse hand op mijn schouders gelegd: "Kom op Simon, van nu af aan gaat alles anders worden". Wel heb ik me er meer dan ooit toe gezet te doen wat ik nu al jaren doe, na een kort verblijf in 1975 op het eiland Iona (het meest westelijk deel van Schotland), waar Barbara en ik verzeild raakten in een hotel vol deelnemers aan een parapsychologische conferentie, een aardig gezelschap dat ons onder meer naar de eeuwenoude Abdij aldaar voerde. Mooi beeld van Lipchitz in de voorhof.
Ik brandde wierook in de abdij, wat al godslasterend scheen te zijn (of in elk geval in eeuwen niet gebeurd, hoorde ik later) maar ik stapte wél met anderen naar voren toen ons gevraagd werd of wij een boodschap wilden ontvangen. Zij die zulks deden kregen iets in het oor gefluisterd, waarmee zij verder zouden kunnen.
Ik ben geen Simon Vestdijk, die bij de bevriende dominee Henkels navraag deed naar de herkomst van bepaalde bijbelteksten. Ik kreeg daar, in 1975, te horen: "Zoek eerst het koninkrijk der hemelen in uzelve en de rest zal u toegeworpen worden". En ik krijg wel te horen wie, wat, waar. In elk geval: doe wat je hartje begeert, het leven eert, etc.
Zoeken en vinden, deze afgelopen achttien jaar gedeeld duurzaam geluk. Tant que cela dure, en dat het lang moge duren, heerlijk levenslang.
Ja, wij allen leef-eigenen, van de ene baarmoeder in de andere, ik zou het zo gauw niet anders kunnen bedenken - en voor de Boddhisattva's onder ons schijnt er nog de mogelijkheid van het wiel van geboorte en wedergeboorte af te stappen, maar dat is pas utopisch! Samsara Nirwana, wat voor boodschap is dit? Wij zijn in het tijdperk der eigen openbaringenbeland, waarin het er soms absoluut niet meer toe doet of een ander jou begrijpt of niet, als je zelf maar weet wie je bent, en wat je doet - en op dit moment zijn het de razende vingers die mijn gedachten nauwelijks kunnen bijhouden. Of zelfs: gedachten die mijn vingers niet kunnen bijbenen.
Vuurwerk of niet. Een nieuw jaar in het verschiet. Blijf bij de les in 2006, laat het je duizend keer gezegd worden en doe er iets mee. Achternemens. Innemens. Meenemens. Nu dus. Uit. Gedag. Simon Vinkenoog, alle dagen feest.

TANTRA ASANA SAYS:

From Pure Joy springs all creation;
by Joy it is sustained, towards joy it
proceeds and to Joy it returns.

---

 

Dinsdag 27 december 2005

Simon Vestdijk hier samenvatten, lukt me niet. Het lezen van de biografie van Wim Hazeu heeft mij tot de oorlogsjaren gebracht; rond de pagina's 405 schrijft Vestdijk na het negen maanden gedwongen verblijf in het gijzelaarsklamp St.Michielsgestel thuis in Doorn aan een serie lezingen over religie, die aldaar gehouden zouden kunnen worden, als vervolg op een aldaar door hemzelf voorgelezen reeks essays over poëzie, die in de smaak waren gevallen bij het gijzelaarspubliek, en later zouden uitdijen tot De glanzende kiemcel, beschouwingen over de dichtkunst.
En de serie lezingen over religie, die niet doorging, diende als basis voor de 350 pagina's van zijn De Toekomst der religie dat in november 1947 gepubliceerd zou worden.
In 1944 schrijft hij F.W. van Heerikhuizen: "Ik beweer allerminst, dat ik Boeddhist 'ben' of ooit zal worden, of zelfs maar zou kúnnen worden, - enige vordering in de meditatiebeoefeningen b.v. is alleen onder deskundige leiding te maken, en die hebben we in het Westen niet, - maar mijn gehele gedachten wereld is toch wel zeer sterk aan de Boeddhistische verwant, d.w.z. de oorspronkelijke Boeddhistische leer, zoals die tegenwoordig alleen nog op Ceylon, en onder sommige Chinese of Tibetaanse mystici gevonden wordt. Wat mij er vooral in aantrekt is een bodemloos relativisme, een bij uitstek dynamische wereldbeschouwing, een rationalisme, dat nergens stand voor houdt, en pas op het allerlaatst in 'mystiek' omslaat (u herkent mijn hebbelijkheden reeds!) en vooral ook een eigenaardige 'ik-psychologie' die enigszins aan Paul Valéry verwant is."
In het boek, dat hevige controverses zou oproepen, beschouwt Vestdijlk de christelijke God als een projectie van de mens. Het religieuze ideaal is volgens hem een algemeen, vanzelfsprekend, menselijk ideaal dat in het christendom, het boeddhisme en in mythologieën verschillende interpretaties kent, maar als gemeenschappelijk uitgangspunt het zoeken van de mens naar een duurzaam, geestelijk geluk heeft.
In het dagblad Trouw van 12 oktober 1996 schreef Rob Schouten: "Een halve eeuw later lijkt het of Vestdijks toekomstvisie toch meer realisme in zich bergde dan men toen dacht. Wat in randverschijnselen als new age, de toegenomen belangstelling voor oosterse en esoterische religies en gnostiek duidelijk wordt, geldt in feite voor het hele religieuze landschap. Kerkgang en dogmatische geloofsbeleving maken langzaam plaats voor een meer persoonlijke en innerlijke religiositeit."

In het exemplaar van De toekomst der religie dat hij Henriëtte van Eyk 7 december 1947 schonk, schreef Vestdijk de volgende opdracht:

"Na boeken over land en zee
En kanonniers en schijnpiraten
Treedt Simon op als dominee
En wijst hoe men met God kan praten.

Die echter houdt zijn oren dicht
Voor wat die vuilak heeft geschreven.
Zo wordt de lezer opgelicht
En Simon is zichzelf gebleven."

De Volkskrant meldt overigens op de voorpagina: Paus stopt vleugje new age in mis, en verder lezen wij bij Michaël Zeeman over de kerstviering in Vaticaanstad: 'Benedictus XVI onthulde zaterdagnacht met een zekere wijdlopigheid dat het met Kerstmis om licht in de duisternis gaat en hij beval aan serieus werk te maken van de vrede. Het herhaaldelijk beklemtonen van dat licht maakte op den duur een merkwaardig animistische, bijna Germaanse indruk. Ook koesterde de paus een opmerkelijke belangstelling voor het luisteren naar de 'kosmische stilte die de geboorte van de Heiland omgeeft'. Er leek een vleugje new age in zijn denken te zijn geslopen.'

In PS van de Week in Het Parool van 24 december voert Paul Arnboldussen een eindejaarsgesprek met Henk Hofland, die ik ook graag lees in NRC-Handelsblad en De Groene Amsterdammer, over de wereld, het land en de stad.
Op de eerste vraag wat er dit jaar goed is gegaan, is het al meteen beslist: "Niets, er is absoluut niets goed gegaan. Niets waar we in de westerse wereld trots op kunnen zijn. Niets waar we over tien jaar van zeggen: dat is goed gelopen. Nou ja, het gaat goed met Het Parool. Dat is iets."
Over het gebrek aan leiderschap: "Het is niet te geloven. Iemand zoals Noud Wellink heeft er ook op gewezen. Het gaat zo niet verder. Niemand in Den Haag kan op een vraag nog gewoon met ja of nee antwoorden. Op plaatselijk niveau zie je dat leiderschap nog wel, Gerd Leers in Maastricht, burgemeester Hertog van de Haarlemmermeer, Job Cohen.
Die Hertog zegt in het programma Buitenhof helder waar het op staat. Hij draait er niet omheen. Wat hebben we liever: een weglopende bolletjesslikker of een verbrande bolletjesslikker? Hij kiest voor de eerste, en terecht. Maar Donner kon hem met een enorme omhaal van woorden wel voor het blok zetten met dat koninklijk besluit."

Voldoende; lees bij de bron verder. Nog éen slotpunt, waarmee ik graag mijn adhesie betuig: "Wat is een bejaarde? Een bejaarde is iemand met meer ervaring dan een minderbejaarde. Het gaat denk ik om maatschappelijke belangstelling, en die houd je door actief te blijven. Ik heb een buurman die kort voor zijn vut een Alfa Romeo kocht. Daar had hij plezier in. Ik zag het verschil na zijn pensionering. Hij slofte naar die auto toe. Ik riep nog uit het raam: 'Rechtop lopen!' Door de zogenaamdee werkende maatschappij wordt ons bejaarden wijsgemaakt dat we van onze gouden jaren moeten genieten. Ze duwen ons naar Torremollinos. Sodemieter op."

Elegante uitlui, Henk! Op mijn programma morgen medewerking (in welke vorm dan ook) aan de Open Inrichting-voorstelling van het Amsterdams Ballon Gezelschap in Paradiso (besloten en uitverkocht), en donderdagavond speel ik (immer D.V.) Jazz & Poetry met Bo's Art Trio Bo van de Graaf (saxen), Michiel Braam (piano) en Fred van Duinhoven (percussie).
Plaats van handeling: De Keulse Kar, aan de Hinthamerstraat 101 in 's-Hertogenbosch, aanvan 20u30. Productie-info www.jazzpoetry.nl Gegroet, Simon Vinkenoog.

En nog even de nieuwjaarswens van Edith en mij:

---

Zaterdag 24 december 2005

Moloch! Moloch! Moloch! De stem van Allen Ginsberg op de achtergrond via een van de cd's mij toegezonden door Joep Bremmers uit Vlissingen (heel veel dank!!) van de dubbel-cd, Noël sur la terre, zijnde Allen Ginsberg live at the Théâtre Municipal, Charleville-Mézières, December 20, 1982. - een avond waaraan ook ik mocht deelnemen. De manifestatie ter ere van de dichter Arthur Rimbaud (1854-1891), georganiseerd door de Amerikaanse professor Bertrand Mathieu, die Allen gevraagd had te komen spreken over de invloed van Rimbaud op de Beat generation-dichters, vond plaats in de door Rimbaud zo gehate moederstad Charleville, waarheen hij niettegenstaande zijn zwerftochten altijd weer zou terugkeren: ik heb in zijn bed geslapen. En ik hoorde mijzelf weer spreken over hem, in het Frans, en een gedicht lezen waarvan ik het bestaan niet meer wist. Stem uit de groef, 23 kerstmissen geleden...Father Death, don't cry anymore.

Ja, er gebeurt veel. Door de tranen heen. Goede gaven. Ik kwam er toe het Prettige Gesprek met Theo van Gogh, dat wij 27 maart 1994 hadden (zijn 156ste) in het Fuck for Peace-bed van John Lennon en Yoko Ono in het Hilton Hotel, voor het eerst weer te bekijken: ik was te weten gekomen hoe te bestellen en kreeg de dvd, notabene via Olivier Jansen, die ik in jaren niet meer gezien had, toegestuurd. Opnieuw bedankt, ik kan wel aan het danken blijven, het is een soort dharma geworden: in elk geval dankbaar voor het leven zelf.
Ik doe niets lievers dan merci, gracias zeggen. Dank je voor het hier zijn, tijdgenoten en andere hotemetoten. Tot wie anders zou je je als schrijver kunnen richten? Voor het nageslacht, de eeuwigheid, de onsterfelijkheid?
Ach kom nou, wat een hoogmoed of geldingsdrang, hopeloze illusie! Al wat je doet staat toch in het grote verband van het zich aan alle definities onttrekkende Hier & Nu, zonder enige categorisering of begrenzing. Science-fiction, thriller, keukenmeidenroman, chicklit, hiphop, alles in zijn eigen functionaliteit, effectbejag, verstrooiing of afleiding.
De werkelijkheid: we zitten er midden in, een möbius-ring met heel wat meer dimensies dan wij kennen, in een licht-kleur-en klankspectrum waarvan wij ook maar een heel klein beetje binnen bereik hebben - en wat toekomst heet, moet ons nog toevallen, dus be prepared !
"Manisch optimist'' noemde Theo mij in dit gesprek meerdere malen; ik luister nu nauwgezet naar wat wij elkaar destijds te zeggen hadden, ik hem veel dat absoluut niet aansloeg, terwijl hij via zijn vragen allerlei projecties op mij afvuurde, waarop ik helaas voor hem mijn antwoorden al klaar had. Niettemin bleef het een gesprekkig gesprek, ik bedoel heel prettig dus -les extrêmes qui se touchent - En wat een woord: niet-te-min, of zijn grote niksnut van een broertje des-al-niet-te-min.. Maar ik kon mijn transcendente zegje doen, en daar ging het, als altijd om. Frappez, frappez toujours!!
Voer voor psychologen; gaat ook over de dood, dat gesprek, jawel, daar eindigt elk gesprek mee. Daar beginnen weer andere gesprekken mee; zie de Volkskrantspecial deze morgen. Famous Last Words. Het zal je maar gebeuren dat je ze vergeet uit te spreken! De jonge Amerikaanse dichter Antler heeft in zijn gedicht Last words dat soort situaties prachtig uitgebeeld; nog nooit kwam het tot een volledige vertaling ervan, nadat Ernst Kramer het halverwege liet afweten. Afslag 113.
Kortom: veel te bedanken; ook weer mijn Vlissingse vriend, die Poëzie in Carré van de langspeelplaat overbracht op cd, en mij daarvan een copietje stuurde. En de Nijmeegse knaap zonder adres, die mij vier 45-toerenplaatjes Stemmen van schrijvers uit 1961 stuurde. Alles kan t.z.t. hier op deze website worden aangebracht, waar het uiteindelijk thuishoort - ijs en weder, en de financiën dienende.
Edith en ik vertrekken binnen een uur naar Den Haag om deze dagen en famille door te brengen. Mijn bezoekers, gasten, vrienden, mijn cyberspacebrothers and -sisters een wens uit de Rig Veda - oorsprong vijfduizend jaar voor de huidige jaartelling geleden, plus mijn inmiddels tot jaarwens uitgegroeide, via digitale scrabble vastgelegde, 'voornemen' voor 2006.

Mogen de winden zoet waaien!
Mogen de rivieren zoet vloeien!
Moge het gras zoet voor ons zijn!
Mogen de dagen en nachten vol geluk voor ons zijn!
Moge het stof der aarde ons vreugde verschaffen!
Mogen de bomen met zoete vruchten ons geluk schenken!
Moge de zon ons zegenen met geluk!
Mogen alle wegen ons geluk brengen!
(Rig Veda)

BLIJF BIJ DE LES IN TWEEDUIZENDZES

De Nada. Simon Vinkenoog (1928-20DV)

 

---

 

Vrijdag 23 december 2005

"Ik ben zonder einde en zonder begin,
van alle oorsprong de herinnering -
vonken van licht op het vurige oog van
Varuna, Ahura Mazda, Ra en Allah
- en ieder mens zó na, al te ná."

Fragment uit het gedicht Helios: ik ben die ik ben,
Simon Vinkenoog, Poëzie van Nu 4, Gent, 1994.

De aarde is niet plat, de zon gaat niet op of onder, en de wereld draait door, met al haar multipele complexiteiten, onheilsboodschappen en onzekere toekomstbeelden, maar - zo verzekert ons over vijf kolommen in de Volkskrant vanochtend Jan Terlouw Zonne-energie kan veel problemen oplossen.'Om de opwarming van de aarde door het gebruik van fossiele brandstof te verminderen, kan gebruik van rechtstreekse zonne-energie uitkomst bieden, meent Terlouw.' schrijft de redactie en ondersteunt diens betoog met een grote (17 x 19 cm) kleurenfoto van de zon, door EPA/NASA van dichtbij opgenomen.
De oud-minister van Economische Zaken (sstt) begon zijn carrière als natuurkundige met dertien jaar thermo-nucleair onderzoek, in de VS, Zweden en het FOM(Fundamenteel Onderzoek van de Materie)-instituut voor Plasmafysica in Nederland - een man met ervaring en deskundigheid, gedreven door liefde, die een opmerkelijk betoog houdt met feiten, waaraan - naar elk mens met gezond verstand mag hopen - de nodige aandacht zal moeten worden besteed, nolens volens.

"Onbegrijpelijkerwijs wordt er zelden gerept over grootschalige rechtstreekse zonne-energie. De zon werpt ieder uur een hoeveelheid energie op aarde gelijk aan het jaarverbruik van de hele mensheid. Ieder uur. Eén of twee procent van die rechtstreekse zonnestraling wordt gebruikt voor de levensprocessen van alle levende organismen, 98 % verdwijnt onbenut. Met andere woorden, we hoeven maar een fractie van die energie te 'pakken', namelijk minder dan een promille, om ons energieprobleem veilig en schoon op te lossen. In principe kan dat. Er zijn al verscheidene jaren enkele elektriciteitscentrales in bedrijf (bijvoorbeeld in Californie 350 megawatt) waar met spiegels de zonnestralen worden geconcentreerd. De zo verzamelde warmte wordt naar een stroomgenerator gevoerd die er electriciteit van maakt. CSP heet dat, Concentrating Solar Power. Die centrales zijn nu duurder dan oliegestookte centrales of kerncentrales, maar de prijs zou snel concurrerend kunnen worden bij grootschalige toepassing."

En verder: "Het bouwen van centrales zoals in Californië kost ook tijd maar de energie die ze leveren, dus grootschalige thermische zonne-energie, geeft geen probleem met nucleair afval, geen proliferatiegevaar, is goed toepasbaar, schept geen tekorten van uranium of goedkope olie, is functioneel voor het terugdringen van woestijnvorming (restwarmte van CSP-centrales is bruikbaar voor ontzilting van zeewater), is bovendien werkgelegenheid scheppend in arme, zonnige landen. Er worden geen CO2 of andere schadelijke gassen geproduceerd."

Tenslotte: "De politieke problemen zijn groot en natuurlijk is dat de reden dat grootschalige thermische zonne-energie stelselmatig wordt verzwegen. Er zijn enorme belangen in het geding. Dat mag de politieke leiders er niet van weerhouden deze oplossing aan te grijpen. Een essentiële taak van de politiek is het bewaken van de toekomst. Het is van fundamenteel belang voor onze kinderen en kleinkinderen dat de politiek niet berust in het mislukken van de klimaatconferentie, maar actief de kansrijkste oplossing helpt ontwikkelen."

Men placht te spreken van kritische massa, ooit. Ik zie het aantal roependen in de woestijn toenemen; overal ontstaan oases. Op Buitenzorg, onze volkstuin in Nieuwendam bijvoorbeeld, werken onze lichtpanelen op het dak (ooit met subsidie verkregen) al veertien jaar voortreffelijk, met 12 Volts stroom voor vier lichtpunten en een uurtje t.v. per dag. Sprak de kleinschalige die mondiaal denkt en lokaal handelt, niet zoekend naar een Nederlandse identiteit, wat dat ook weze mogen, wél bewust van zijn wereldburgerschap.
En dat al een leven lang! To be continued. Hoeveel miljard jaar heeft de zon nog te leven?

"Gouden bronzen regen op het brandpunt
dat bewustzijn heet: de zonnevogel
scheert op de zonnewind.

Onblusbaar het vuur dat in ons hart brandt:
met elke levende cel aan Zon en Aarde verwant."

Met de groeten van Helios aan de Waterkroonprins,
Manager van Waterschap Nederland.
Wees bij de les in tweeduizendzes.
Simon Vinkenoog.

Tantra Art - its Philosophy & Physics by Ajit Mookerjee, Ravi Kumar Publishers, 1966
Plate 36: Jyoti or light. Tempera painting in gold. Deccani school, c. 18th century A.D.
Light is the radiant manifestation of energy.
The visible universe is the panorama of reflected images of forms created and produced by light.
Private collection.

---

Donderdag 22 december 2005

Opmerkelijk! Het geheugen van Nederland oefent geen censuur uit! Ik bedoel, dat ik www.geheugenvannederland.nl opzocht, op aanraden van Salma Chen in De weduwe Ida van december 2005, en als vaker neus ik dan via de homepage her en der even verder.
Dan tik ik, als ergens ZOEK of SEARCH steevast ook mijn eigen naam in - en als ik er in voorkom wil ik tevens weten of er ook melding wordt gemaakt van deze webstek, die ik sinds juni 2004 met plezier in woord & beeld voed en die - hoe dan ook gezien kan worden als Oefeningen in het opengooien van het universele geheugen. En als er dan een gastenboek aanwezig is, waar de bezoekers hun woordje kunnen achterlaten, ben ik er ook als de kippen bij. Ik liet dus het een en ander weten aan de andere bezoekers - ik denk niet dat de opperbouwmeester van het Geheugen van Nederland vaak in zijn hotelregister kijkt. Want, kijk's aan: mijn uitlatingen staan er meteen op, vind ik uit.
Leuke manier om afspraken te maken om gedachten uit te wisselen: ontmoetingen afspreken in het gastenboek en daar een gesprek opbouwen of zo; een soort electronische mail-art, of hangplek, hangout, hideaway - maar die zijn er natuurlijk al heel lang in de mij onbekende werelden van iPod, walkman, sms en chat.
In elk geval had ik wel eens eerder iets geschreven in zo'n gastenboek en kreeg daarop te horen, via een computermededeling, dat de beheerder of redacteur van de webstek mijn tekst eerst zou gaan lezen alvorens op te nemen.
Aangezien ik al gauw vergeten had welke site het was, ben ik nooit meer gaan kijken. Maar nu zal ik een dezer dagen een knoop in mijn zakdoek leggen om me dit te herinneren, als ik tegen die tijd maar niet vergeten ben wat ik wilde onthouden. En Heren Geheugen, Ik Meld Me Maar Even!
Enz. "All the world's a stage, but I am a jukebox " citeert F. Starik Shakespeare, maar ik veronderstel dat hij er deze eigen-tijdse twist aan gegeven heeft. Op www.starik.nl beschrijft hij de vijftigste eenzame uitvaart, die door Netwerk gefilmd is en hoostwaarschijnlijk vrijdag 30 december a.s. zal worden uitgezonden. Ik had het tegen die tijd willen verklappen, maar F. is mij dus voor. De door hem samengestelde Nieuw Amsterdam-uitgave De eenzame uitvaart Hoe dichters eenzame doden op hun laatste tocht vergezellen is zeker van dien aard (alhier bij verschijning toegejuicht), dat er een televisieprogramma aan gewijd kan worden.
Een indrukwekkende filmdocumentaire, Constant, avant le départ, gisteren door VPRO op Nederland 3 gepresenteerd, van Thomas Doebele en Maarten Schmidt. Wie dit niet gezien heeft, kan er uiteraard de site Uitzending gemist voor opslaan; ik heb dat zelf nog nooit gedaan. Er liggen nog twee video's, drie dvd's en 6 cd-tjes te wachten op beluistering - een daarvan het (eindelijk gevonden!) Prettig Gesprek met Theo van Gogh, zijn 156e, op 27 maart 1994 gehouden in het bed in het Hilton Hotel, waar John Lennon & Yoko Ono ooit hun Fuck for Peace-party hielden.

Constant Anton Nieuwenhuys ( 21 juli 1920 - 1 augustus 2005)

Ik wil het hierbij laten; intens verder genieten in wat waarschijnlijk tot een van de mooiste uitgaven van dit jaar zal worden verkozen, een Gesamtkunstwerk ontsproten aan de fantasie en vindingrijkheid van Anthon Beeke, Willem Ellenbroek, Sascha Happée en Swip Stolk Grafisch Nederland 2006 - geluk-happiness, een tweetalig ruim geïllustreerd groot formaat boek ('van goud, als een geschenk, een juweel met vele facetten in zijn vorm en inhoud'), waarin kleur, levenslust en de vervoering voorop staan. ISBN 9070809044, een uitgave van de Grafische Cultuurstichting, postbus 220, 1180 AE Amstelveen, www.grafischecultuur.nl

Maar tot slot onze hartelijke gelukwensen aan de dichter H.C. ten Berge, aan wie de P.C.Hooftprijs 2006 is toegekend - meer dan terecht. Tijdens een reis door Zuid Afrika in 1994 met andere Vlaamse en Nederlandse dichters hebben wij hem als een uiterst hoffelijke en integere man leren kennen; zijn werk zal waarschijnlijk door de toekenning van deze prijs beter (meer) gelezen worden, hopen wij.
In NRC Handelsblad herinnert Ron Rijghart ons aan een in 2002 gehouden vraaggesprek met Ten Berge, waarin deze verklaarde: "Voor poëzie moet je je geest volledig vrij maken, ongeveer zoals het zich leegmaken van de mystici - al moet er natuurlijk wel iets in blijven zitten (...) Poëzie heeft iets onbevangens, het is het vrij houden in je geest van een plaats waar niemand bij kan komen, bijna een kluis die onmiddellijk dichtslaat als die bezoedeld zou worden. Het geeft de illusie van zuiverheid, van puurheid."

Het is heerlijk in die illusie te kunnen leven: fiat lux in the unfucked flux. Van de ene baarmoeder in de andere, van de ene geboorte in de andere. Samsara-Nirwana. Love you. Simon Vinkenoog

---

Woensdag 21 december 2005

De kortste dag van het jaar 2005; vanaf nu worden de dagen langer.
Een memorabele dag, lang geleden, blijft me bij - zeker als ik er een foto van onder ogen krijg, of het boekje van 72 bladzijden, Wholly Communion - the film by Peter Whitehead, in 1965 uitgegeven door Lorrimer Films Ltd, die de avond vastlegde en dat als volgt begint:
"The Poetry Reading which packed the Albert Hall, London, on the sunny summer evening of June 11th, 1965, if not quite the hoped-for-Blakean jamboree and feast of illumination, was in many ways an undoubted success - the first, genuine, large-scale Happening. 7.000 people thronged the Hall for four hours of poetry. More were turned away. These are remarkable truths.
The Times Literary Supplement, in a controversial leader (17.6.65) declared that the gathering, organised in a week by New Zealander John Esam, Dan and Jill Richter, and the Poets' Co-operative, 'made literary history by a combination of flair, courage, and seized opportunities.''
En zo is dat, en de energie die deze avond uitstraalde, stelde mij in staat de vraag aan Carré-directeur Wunnink te stellen, acht maanden later in Amsterdam, of de zaal een avond als dichterspodium kon dienen, waarop hij mij edelmoedig gratis en voor niets een maandag (relâche) avond aanbood, dankbaar aanvaard. Daarna kon ook Poëzie in Carré zich binnen enkele weken afspelen, en de dichters konden rekenen op een behoorlijk honorarium, afkomstig van de box office: de kassa, waar de 2000 toeschouwers al naar rang 4 gulden 50, 3 gulden 50 of 2 gulden 50 betaalden voor een (voor mij even) onvergetelijke avond.
Het begon allemaal met een telefoontje uit Londen (toen niet alledaags) van Alexander Trocchi, de Schotse schrijver met wie ik begin jaren 50 in Parijs bevriend was geraakt, en met wie ik correspondeerde over zijn sigmatische ideeën, die hij uitgaf als sigma papers, waarvan er twee vertaald zijn in het happeningnummer van Randstad: Manifesten en manifestaties 1916-1966..
Overdrukken daarvan moesten dienen als uitgangspunt voor een beoogd sigma-centrum, dat een jaar fungeerde in het ons door de gemeente Amsterdam toebedeelde Gebouw van de Werkende Stand aan de Kloveniersburgwal. Maar loop toch niet zo vooruit op je verhaal, Simon!
Alex Trocchi: Of ik hieraan wilde meedoen. Ja, natuurlijk maar al te graag; in de auto van Wim van der Linden, een broer van mijn toenmalige echtgenote Reineke, maakten wij een paar dagen later gedrieën de overtocht (per boot) naar Londen. In het gezelschap van dichters en organisatoren was het een komen en gaan van jewelste; rond de ca.25 uitgenodigde dichters waren er tenminste 100, die ook wilden meedoen, uiteraard - er waren de nodige excentrieken en lastpakken. Persmuskieten, groupies, hangers-on: de backstage scene.
De spanning steeg op de dag zelf; des middags keek ik vanuit een der bovenste schellinkjes omlaag en vroeg Allen Ginsberg, of er alleen maar poëzie zou worden gelezen, waren er geen entr'actes, muziek? Trust poetry! was het strenge antwoord.
"No one knew what to expect: during the course of the evening flowers were distributed, weird papier-mâché creatures strolled about the aisles; Bruce Lacvey's machine structures buzzed, shook and flashed; the dry eerie voice of Burroughs crackled from a tape-recorder; Davy Graham played the guitar; poets and hecklers interrupted each other; and a girl in a white dress danced under the pall of potsmoke with distant gestures of dream."
Een van de huisgenoten-schizofrenen van Ronald Laing, undoubtedly: volgens mij waren er meer van die meisjes, cirkelend in de vierkante open ruimte, midden in de arena.

Mij was gevraagd als eerste op te treden; de Oostenrijker Ernst Jandl, de Rus Andrei Voznesensky en ik hadden niet het Engels of Amerikaans als moedertaal, als de andere dichters: Allen Ginsberg, Lawrence Ferlinghetti, Gregory Corso, Harry Fainlight, Adrian Mitchell, Michael Horovitz, Alexander Trocchi, Christopher Logue (ook een bekende uit Parijse dagen; goed bevriend geraakt met Hugo Claus en de schrijver van een belachelijke autobiografie), van wie allen gedichten en foto's in Wholly Communion zijn opgenomen. "The following poets also took part in the Reading: John Esam, Pete Brown, Anselm Hollo, George Macbeth, Simon Vinkenoog, Paulo Leonni, Daniel Richter, Spike Hawkins and Tom McGrath."
Voor mij natuurlijk ook een eye(& ear)opener: kennis te maken met de wel zeer diverse poëtische uitingen; de inleiding van Alexis Lykiard die over enkele der dichters iets zegt, vermeldt dat Harry Fainlight 'constantly heckled, persevered bravely with his LSD nightmares and visions.'
Ik beken ruiterlijk een der hecklers te zijn geweest; ik had de stellige indruk dat poor Harry Fainlight de hele zaal in een cocon van waanzin aan het spinnen was, waarop ik opstond en luidkeels riep: "LOVE, LOVE, LOVE en dat van heel luid tot steeds zachter, 19 keer heb ik geteld op het filmpje dat Wim van der Linden schoot - wat zou er met de rushes zijn gebeurd? We kunnen het hem helaas niet meer vragen.

Nog éen anecdote over die avond, waarin ik me voelde als temidden van de superlatieven van de superlatieven van de superlatieven - zoals Henri Michaux dat eens verwoordde.
Ik had een uur voor aanvang een dosis mescaline tot me genomen, die uiteraard zijn uitwerking had. Vlak voor mijn opkomst als eerste (daarom gevraagd, en waarom niet, was ik er tenminste van af) bezocht ik het toilet en zag daar een krant liggen, de Sun, bekend van een vuurrode zon op de voorpagina.
Ik pakte de krant op en las: Vietnam. US Troops on War Alert. En ik stormde de arena binnen om dit voor te lezen en er aan toe te voegen: LONDON: WORLD POETS ON PEACE ALERT. Ceremoniemeester, MC Alexander Trocchi (who compèred the proceedings with schoolmasterly firmness, volgens de New Statesman) stapte op me af, armen gespreid om me de microfoon om te hangen, een gebaar dat ik niet kende en mij in verwarring bracht. Ik was toch al van mijn a propos (mag dat, nieuwste spelling?) omdat ik die dag een paranoiede brief van George Andrews uit Tanger had ontvangen, die zich schuilhield omdat de politie weer eens met een schoonmaakactie bezig was: iedereen zonder geldige papieren het land uit..
Ik wou die brief voorlezen, maar ik weet niet eens meer of dat er van gekomen is. Kortom; van mijn eigen lezing, wat ik daar te berde bracht heb ik geen echte herinneringen; ik zocht het gezelschap van Reineke en Wim op een der rijen rondom de ring en zag de avond zich afspelen; bij Fainlight met de beschreven gevolgen en inderdaad, ik moet de inleider van het Wholly Communionboekje, Alexis Lykiard, weer even aan het woord laten. De twee foto's, een uit de film en een van Wim van der Linden, geven een indruk.

"But one of the most impressive moments was when the Austrian Ernst Jandl read and the audience successively turned football crowd, Boy Scout rally, and wolfpack... As his sound-poems rose to a crescendo, a rhythmic furore aided and abetted by the claps and cries of the crowd, so, suddenly, the destruction of words and their conversion to a shouted, half-hysterical series of sounds, seemed sinister - took on a Hitlerian aspect: the Hall became almost a Babel. It was perhaps the most extraordinary event of the evening: parody and warning, cacaphony with its own logic, rational collapse of reason, and despair of communication communicating itself. Artaud, who understood the sanity of madness, would have relished it."

Het gordijn valt voor even. Tot de volgende happening. Simon Vinkenoog.

---

 

Dinsdag 20 december 2005

Zelf sturen Edith en ik nooit kaarten rond de jaarwisseling; het blijft een genoegen ze te ontvangen. Via www.gonzomedia.nl mochten wij een tekening van Frits Müller ontvangen ("Zalig Cannabis") en een tekst, die deze dag en het komende jaar van de Hond moge verlichten:

"De Boeddha zei:
Er zijn vijf meditaties. De eerste meditatie is de meditatie van liefde, waarin u uw hart moet stemmen zodat u verlangt naar het welzijn en de voorspoed van alle wezens, inbegrepen het geluk van uw vijanden.
De tweede meditatie is de meditatie van medelijden, waarin u denkt aan alle wezens die in nood verkeren en u levendig in uw verbeelding hun verdriet en angst voorstelt, zodat u een diep mededogen in uw ziel voor hen voelt.
De derde meditatie is de meditatie van vreugde, waarin u denkt aan het welzijn van anderen en u zich verheugt over hun voorspoed.
De vierde meditatie is de meditatie op onreinheid, waarin u de boze gevolgen van corruptie beziet en de gevolgen van verkeerde en boze dingen. Hoe onbeduidend is vaak het genoegen van één ogenblik en hoe noodlottig zijn de gevolgen!
De vijfde meditatie is de meditatie op sereniteit, waarin u opstijgt boven liefde en haat, tirannie en onderdrukking, weelde en gebrek en u uw eigen lot beziet met onpartijdige kalmte en volmaakte rust.
De ware volgelingen van de Tathagata stut zijn vertrouwen niet op boetedoeningen of rituelen, maar geeft het idee van een zelf op en vertrouwt met heel zijn hart op Amitabha, het onmetelijke licht van de waarheid."

Het Tibetaanse Dodenboek benadrukt:
"Je eigen bewustzijn, stralend, leeg en onafscheidelijk van het Grote Lichaam van Glans, heeft geen geboorte, noch dood, en is het Onveranderlijke Licht - Boeddha Amitabha."

Waarvan akte: Sri Yantra als meditatie. Simon Vinkenoog

---

Maandag 19 december 2005

Welkom Week 51 - nog twee weken in 2005 te gaan. Eerste bezoekers van de dag na twee uur opgestapt, een cameraploeg van Netwerk, vier draaidagen makend voor een uitzending over F.Starik's De eenzame uitvaart, waarvan ik er vier in de jaren 2003 en 2004 heb meegemaakt.
Drie daarvan komen in het unieke boekwerk voor (uitg. Nieuw Amsterdam, 224 blz.), éen van de uitvaartgedichten lees ik voor op de bijgeleverde CD, - met acht andere dichters uit de poule (pool) des doods
Voor de camera las ik Jorge Luis Borges' uitspraak voor uit een associatief interview met Carlos Peralta, opgenomen in mijn bloemlezing Niet niets - de kunst van het sterven, in 1974 bij Bert Bakker uitgegeven:
"Ik denk aan de dood om me over moeilijkheden en onaangename dingen heen te zetten. Bij moeilijkheden bedenk ik dat ik nog een heel leven vol nieuwe ervaringen voor me heb. Ik geloof dat men zich door zoiets aangespoord moet voelen, het overgaan van iets dat in de grond vaststaat naar iets dat - mij tenminste - nooit is overkomen. Niet om de straffen of beloningen - dat zou kinderachtig zijn -: maar omdat er een nieuw leven begint, of omdat er niets is, wat op zichzelf ook weer nieuw is."

De tweede bezoeker vertrekt, nadat hij weer eens uitvoerig geneusd heeft in de mappen uit de jaren '50 en '60: René Franken van antiquariaat www.demian.be uit Antwerpen, met wie ik sinds de BEAT Bookshop in de Wolstraat vorig jaar een vriendschappelijk contact onderhoud. Wij hopen bij de opening van zijn nieuwe pand, aan de overkant van De Waterman in de Wolstraat volgend jaar aanwezig te kunnen zijn.

Mijn lezers krijgen nog twee citaten, naar aanleiding van de armoede waarover ik hier gisteren schreef. De econooom Jeffrey Sachs, de man achter het ambiteuze actieplan voor armoedebestrijding dat de Verenigde Naties begin dit jaar presenteerden, speciaal adviseur van VN-secretaris-generaal Kopfi Annan voor de zogeheten millennium ontwikkelings-doelen, zoals halvering van armoede en honger vóór 2015, en volgens Time Magazine gerekend tot de meest invloedrijke personen ter wereld, liet zich een interview afnemen door redacteur Dick Wittenberg ( NRC Handelsblad 15 december 2005), met als 5-koloms kop 'Een beroerd jaar voor de armen.'
'U noemde 2005 een belabberd jaar voor de armen ?'
'Ik heb in juli dorpen bezocht in Mali, Ethiopië, Kenia, Malawi en Rwanda. Overal waar ik kwam, kampten mensen met gebrek aan voedsel, werden ze geteisterd door ziektes en ontbraken de programma's om hen echt vooruit te helpen. De internationale media richten zich op een voedselcrisis in Niger. Maar ik zag in Afrika niets anders dan crises. De meesten van die zogeheten noodsituaties zijn structureel en chronisch. Ondanks alle diplomatie dit jaar is er aan onze ontwikkelingsaanpak niets veranderd. Als 2005 het jaar van de diplomatie was, moet 2006 maar liever het jaar van de actie worden. We moeten veel grootser, sneller en gerichter te werk gaan als we de millennium ontwikkelingsdoelen nog willen halen.'
'U heeft overal ter wereld diepe armoede gezien. Tegelijkertijd beweegt u zich tussen de beroemdheden en de rijken. Hoe gaat u om met die uitersten?'
'Het is bizar op deze planeet dat er jaarlijks miljoenen sterven omdat ze te arm zijn om in leven te blijven. Terwijl andere mensen baden in weelde. Het is verbijsterend voor mij om het ene moment rond te lopen in een dorp dat overloopt van ellende en zes uur later rond te rijden in Manhattan of Londen. Het maakt me ook duidelijk dat die twee werelden onverbrekelijk met elkaar verbonden zijn. Of het nu gaat om terrorisme, vogelgriep of armoede.'
'U vindt extreme armoede onnodig en ontoelaatbaar. Wat vindt U van buitensporige rijkdom?'
'Ik vind dat mensen die heel rijk zijn een plicht hebben om een deel van hun vermogen te gebruiken om de wereld beter en veiliger te maken. Dat is een boodschap die ik voortdurend probeer uit te dragen en die in brede kring ook gehoor vindt. Rijke mensen zijn niet blind voor de grote problemen. Zij zijn zich bewust van het effect van hun rijkdom in een wereld die zoveel armoede kent. Vaak weten ze niet goed wat ze daaraan kunnen doen. Zij vormen een gigantisch, goeddeels nog onaangeboord reservoir van middelen."

Het reservoir heet bewustzijn; wij boren het voortdurend aan. Elk gesprek dat je voert, leidt naar de toekomst. De 23-jarige Thijs, student van de School voor Journalistiek blijkt interessante vragen te stellen. Ik hoor mij nadenken en spreken, vrijuit..
Als Utopia niet meteen Nu te verwezenlijken is (het overleven van de mensheid op Aarde is al een utopie, volgens de Amerikaanse psycholoog Norman O.Brown), elke neus die kant uit doet de steven wenden. Toekomst in zicht. Wijds weerbericht. Inzicht. Simon Vinkenoog.

Foto: Annelies Rigter, INDIA, A yogi demonstrates a difficult asana during Kumba Mela

---

 

Vrijdag 16 december 2005

Droom mij. Versta ik; klinkt goed - zo 's morgens in bed. Bedoeld werd: 'n droom-ei' en inderdaad: halfzacht, precies zoals gewenst. Het is moeilijk koffie met een croissant op bed te drinken; meestal spreid ik een dubbele pagina van de ochtendvolkskrant wijduit en doe het daarboven, om daarna de kruimels met natte vinger op te likken. Ik ben hartstochtelijk meelezer; bij elk gelezen item, klein of groot, innerlijk commentaar, soms hardop en zelfs - als ik het uitknip (én dateer) een opmerking in de marge: zo komt boontje om zijn loontje, bijvoorbeeld. Of Schande!!!
Het is ook wel een en al, of in de allereerste plaats, doffe ellende die je tegemoet slaat; wat mensen er al niet voor over hebben om zich financiëel, met corruptie, fraude en via de strijkstok te verrijken; zoveel domheid en kortzicht. Eén ding is zeker: geen afgunst, geen hebzucht in ons paradijs! Yin yang, alles gaat zijn gang. Woe Wei: Hou je bewustzijn bij.

"Je doet iets op een intelligente manier als je je een doel stelt en dan besluit of dat haalbaar is. Bij de beoefening van het boeddhisme stellen we ons ten doel nirwana en boedhaschap te bereiken. Ons is als mens het geluk beschoren dat we het vermogen bezitten die doelen te bereiken. (...) Volgens het boeddhisme is de geest de voornaamste oorzaak dat we steeds opnieuw in de kringloop van het bestaan worden herboren. De geest is echter ook de voornaamste factor die maakt dat we ons uit de kringloop van geboorte en dood kunnen bevrijden. (...) Ook al zijn we als gewone mensen geboren, we moeten vóór we sterven met beide handen de kostbare kans aangrijpen om een vaste verwezenlijking van de Dharma, de leer van de Boeddha, teweeg te brengen. Dan hoeven we niet bang te zijn voor de dood. Een goede beoefenaar kan in vrede en zonder wroeging sterven; zijn menselijk potentieel is vervuld. Als we daarentegen als mens geen positieve indruk op onze geest kunnen nalaten en enkel negativiteit vergaren, is ons potentieel als mens verkwist. Wie de pijn en de vernietiging van mensen en andere levende wezens op zijn geweten heeft, is geen mens, maar een kwade kracht. Maak dus dit leven als mens de moeite van het leven waard en zorg dat het niet destructief is."
Z.H. de Dalai Lama: : Leven in vrede, sterven in vrede - serie Essenties van Tibetaans boeddhisme, Servire 1997. Tekstfragmenten uit de Inleiding.

Men ziet: ik heb die krant alweer opzij gelegd; een telefoontje van R.R. van Awater, een spelletje scrabble en de ochtendpost later - de eerste jaarrondegroeten komen binnen.
Het Letterkundig Museum in 's-Gravenhage herdrukt in facsimilé een boekje, dat ooit in een oplage van éen exemplaar werd gemaakt door Tinus van Doorn (1905-1940) met het gedicht 'Afrikaanse elegie' uit de bundel Eldorado (1928) van J. Slauerhoff (1898-1936), dat hij met gekleurde tekeningen verluchtte.
Heel mooi, en daarbij verwoordt directeur Anton Korteweg heel poëtisch de wens in het nieuwe jaar van bestuur, directie en medewerkers van het LM: 'een onophoudelijk borrelend rumoer en natuurlijk evenzeer gezonde eet- en minnelust.'

'Wat men gewoonlijk met de term occultisme aanduidt, staat nog ver af van de waarachtige spirituele wetenschap. De occulte wetensdchappen zijn een mengeling van goed en kwaad en er zijn al te veel mensen, die zich in de duistere gebieden van deze wetenschappen hebben gewaagd. De waarachtige spiritualist is er nooit op uit om zijn kennis en talenten te gebruiken voor persoonlijk gewin. Hij heeft zich als enig ideaal gesteld zich te vervolmaken, in het licht en voor het licht te werken, teneinde een echte zoon van God, een weldoener voor de mensheid te worden.'

Werk aan de winkel dus. Uit Omraam Mikhaël Aïvanhov's Antwoorden op actuele vragen, een uitgave van de Stichting Prosveta Nederland, Van Dedemlaan 23, 3871 TD Hoevelaken. In een andere, grotere uitgave van de uit Bulgarije afkomstige en sinds 1937 in Frankrijk verblijvende spirituele Meester, die leefde van 1900 tot 1986, geheimen uit het boek van de natuur , 214 bladzijden, lees ik over Inwijdingsscholen die hun discipelen leren de kwintessens te zoeken. 'Een Inwijdingsschool is als een distilleerderij. En wat wordt er gedistilleerd? Alles wat de mens heeft beleefd, alles wat hij heeft opgestapeld aan gedachten, gevoelens, indrukken, alle ervaring die hij heeft opgedaan, al zijn dwaasheden zelfs en al zijn leed. In een Inwijdingsschool leert een discipel de kwintessens uit zijn bestaan te halen, dat wil zeggen, er de lessen uit te leren, er wijsheid uit te putten, er de wetmatigheden van te bevatten en te begrijpen waarom hij op een bepaald terrein succes heeft geboekt, terwijl hij op een ander terrein tegenslagen heeft gekend.' (p.89).
Het onderricht van O.M.A., zoals uitgegeven en verspreid door Prosveta, wordt bestudeerd en gepraktiseerd door de vereniging Universele Witte Broederschap, waarvan het secretariaat gevestigd is Postbus 33, 1679 ZG Midwoud, telfax 0227-544175 en meer info in te zien is op www.omraam.nl.
Waarmee, naar mijn overtuiging, genoeg op schrift hier staat om een dagje verder mee te kunnen leven. Licht en Liefde op je pad. Blessed Be. Simon Vinkenoog.

De volgende Dreamtime Drawing van Vali Myers, in 1930 in Sydney, Australië geboren en in februari 2003 overleden, werd eerder gepubliceerd in het album Drawings 1949 - 79, in 1980 uitgegeven door Open House in Londen. Zie www.valimyers.com.
In haar Middeleeuws handschrift liet zij op de tegenoverliggende pagina weten:
"Blue Fox. The red gold fox is a blue fox and she is my spirit fan. There are many kinds of fans -------- painted ones, and those used in battle made of daggers. ------ The face above my fan is tattooed with a lace-work like a toad."

---

Donderdag 15 december 2005

Hypomaan. Van Dantzig over Rilke en Vestdijk. Hoe interessant, een en ander, in Hazeu's Vestdijk-biografie die ik mondjesmaat, voor het slapengaan, tot mij neem.
"[Professor A.]van Dantzig vermoedde dat Vestdijk in ieder geval een aantal boeken geschreven heeft vanuit een hypomane toestand, het tegengestelde van een depressieve gemoedstoestand: 'Een depressie is geremd, met een negatieve stemming en belevingsarmoede, een hypomanie is ontremd, alles gaat gemakkelijk, de stemming is positief tot geprikkeld, en de associaties, de invallen, gaan zo snel dat zij elkaar soms lijken te verjagen, en voor de hypomaan lijkt niets onmogelijk, ook niet het bereiken van de totaliteit.'" Pagina 241.
Het Vijfde Zegel; zou ik het moeten/willen lezen, en schaart het zich - eenmaal aangeschaft - welwillig in de rij nog te lezen boeken hier? Time Out. Faute de Quoi.
Men doet wat men kan en ik kwam weer eens op de verrukkelijke site van www.sea-urchin.net terecht, waar het vrije denken hoogtij viert. Situationistische enclave; mooie uitgaafjes waarop ik al eerder hier de aandacht heb gevestigd: twee vertalingen van Henri Michaux, Roerige nachten en Beroofd door de ruimte, Magnetische velden van André Breton en Philippe Soupault (in 1919 een van de eerste surrealistische publicaties), bovendien zijn er de Missed Encounters, CD singles met verrassende verbale en muzikale mixages, juxtapositie: 'revolutionaries, artists, musicians & freaks finally get together!'
De Volkskrant schotelt ons een verleidelijke website voor, die ik bij deze ga uitproberen, teneinde inderdaad nog eens die gekleurde stuiterballen door de straten van San Francisco te zien huppulen. Psychedelische lichtverschijnselen merkte ik op tijdens het verjaarsfeestje in Ouderkerk, fluorescerende effecten in die ballen - kinderen speelden ermee, ik speelde graag even mee. www.bravia-advert.com & www.jose-gonzalez.com.
Er is in de Nederlandse poëzievijver enig rumoer ontstaan rond het 'wervende gedicht' van Gerrit Komrij, dat de Poëzieclub de wereld in stuurt, met advertenties in landelijke bladen en een vouwblad dat al drie, vier keer bij mij is binnengekomen, alles dankzij een subsdie van €100.000 van de Stichting Doen, om Clubleden en abonnees op het blad Awater te werven. M.i. ook weggegooid geld. Zie www.epibreren.com
Ik ben verzot op die kleine boekjes, in ons tuinhuisje heb ik speciale plankjes aangebracht (wijnkistjes op hun zijkant gelegd). Van Brumes Blondes ('uitzonderlijke auteurs in exclusieve eerste uitgaven') heb ik er onlangs twee met plezier gelezen, Louis Lehmann's De tewaterlating van een theorie, (uitverkocht; herdrukken ajb Laurens!) en van Jan G. Elburg: Niet voor de koks maar voor de genodigden, aantekeningen over poëzie en dichterschap gevolgd door Dank Q, stijloefeningen.
Rechtstreekse bestellingen naar de Stichting Brumes Blondes, Oudezijds Voorburgwal 115, 1012 EN Amsterdam. Of vraag de catalogus 2005/2006 aan met titels van Breyten Breytenbach, Jak van der Meulen, Emile van Moerkerken en Eric Terduyn.
Nu wij toch op het mededelingenbord terecht gekomen zijn, graag een verwijzing hier naar Antwerpens meest uitgebreide, eigendunkelijke en laagdrempelige digitale poëzie-agenda, aan te treffen op www.hermanclaeys.tk. En ik mag nog even wijzen, nu ik toch in de Scheldestad ben, op www.demian.be en haar voortreffelijke BEAT-catalogus! Naar een ander Antwerps boekje, van Mike Zinzen, ben ik op zoek - nu even niet.

Het geluksgevoel dat me soms doorstroomt heeft een soort balsemende werking. Niet dat alles anders wordt, want ik ben al letterlijk & figuurlijk op de hoogvlakten van het geluk beland (de term dank en ontleen ik aan Paul van Ostaijen), maar het voelt aan als een (zelf)bevestiging, die doodgewoon goed doet.
Het doet er - voor mij - toe dat het gevoel zich laat voelen, en dat ik daaraan uiting mag geven. Niets aan te doen, mee te doen, misschien is deze mededeling al te mededeelzaam. Voorlopig houd ik het op Woe Wei. Wu Wei Meets WWW. Pleased to meet. Sit down & relax. Lopendebandmonnikenwerk. (Ik wacht nog op de boekuitgave van Waar Rimbaud zijn kleien pijpje pafte, Allen Ginsberg in Charleville, 20-22 december 1982, waaraan Joep Bremmers werkt. Barbara en ik vergezelden hem.)
Om de dag in schoonheid verder te beleven volgt hier een afbeelding uit Fernando Rossi's MOSAICS A Survey of their History and Techniques (Pall Mall Press, Londen 1970. Het onderschrift vermeldt: 'Panel with a sunflower. It is made of Sicilian jasper, Volterra jasper, and Sienese and German agate on a black background. Florence, Museo dell' Opificio.'
Buon giorno! Simon Vinkenoog.

---

Woensdag 14 december 2005

 

Natuurkracht. Het onderschrift bij dit sterke beeld van de fotograaf Andreas Feininger, een van de 170 foto's in het boek Vorm en functie in de natuur (Gaade, Delft, zonder datum, oorspronkelijk The Anatomy of Nature, 1956) luidt:
"Planten zenden wortels de grond in om water (en daarin opgelost voedsel) te kunnen opnemen en om zich tegen de aanvallen van de wind te weer te kunnen stellen. Geprikkeld door de zwaartekracht groeit de wortel altijd naar beneden. Zijn kracht is haast onbegrijpelijk groot: hij drukt de rotsen uiteen, doet beton en metselwerk scheuren, perst steenblokken uit hun ligplaats. Die kracht wordt gedemonstreerd in de vaste greep van de wortels, die een vijgeboom in de grond verankeren."

 

Dinsdag 13 december 2005

Zoveel schoonheid. Zoveel domheid. Zoveel keuzes. Zoveel mogelijkheden. Wangestalten. Monsters. It's all in the mind. In feite is het perfect, dat was zo, dat is zo en zal altijd zo zijn. Moeilijk bij te komen, dagelijks onophoudelijk protest, ook hier. Hij zint op een hint. Hij vraagt aandacht voor raaskaluitzonderingstoestanden, peak experiences, hetzij de profundis of hoog verheven; ergens zoveel eenlingen zich verzamelend in een sensorium: Dionysos danst weer. Het extatisch avontuur!
Hier, op papier - in welke werkelijkheid dan ook. Wat zijn je uitgangspunten, hoe ben je hier gekomen? Ik heb in de 77 jaar dat ik leef al zo vaak mijn mond wijd open gedaan, dat ik niet meer overal het woord hoef te nemen of te voeren, tenzij daartoe uitgenodigd of opgeroepen. Het gaat erom dat je elke confrontatie aangaat: volledig. Dat is de existentialist in je, the rebel with a cause
No panic. No problem. Ausnahmesituationen hebben zich in mijn leven vaker voorgedaan, zeker wanneer je (zoals ik) al vroeg beseft buitenstaander te zijn, en in de jaren '50 herkende ik dat ook in Colin Wilson's boek The Outsider. Plus de absurdisten en de angry young men & the beat generation, all at once. Ja, kom er nog maar eens om: de postnucleaire explosie, de eerste grote naoorlogse bewustzijnsverruiming, die door vele andere gevolgd zou worden.
Bij het schrijven aan het dagboek Liefde (voorjaar 1964) wist ik zo ongeveer waar ik tegenop zou lopen. Al op de eerste dag - van wat 70 dagen zou worden, 11 mei 1964 - schreef ik: "Dit is o.m. het verslag van een ontdekkingsreis die mij - rond de jaarwisseling van 1963 en 1964 - heeft geleid tot God. Een persoonlijk ervaren. Ik wil erover schrijven. Zoals ik over alles wil schrijven, en wat hier staat en komt te staan is een keuze uit het onmetelijke aantal dingen, waarover het licht schijnt. En ik grijp het meest voor de hand liggende, het meest nabijzijnde, ook - op sommige ogenblikken - God. In de vorm van liefde, die Gods wil is, en de enige ware ervaring."
Ja, ik was vreemdeling in Babylon, een religieuze eenling in een geseculariseerd land, vol begrijpelijke misverstanden rond God en godsdienst - gezien de schadelijke, nefaste invloed op de menselijke vrijheid van denken, doen en laten; generaties lang moesten mensen op het offerblok van de niet-bestaande erfzonde gelegd worden door de geïnstitutionaliseerde kerkelijke multinationals, en hun plaatselijke handlangers.
Ik heb me altijd heel goed kunnen verplaatsen in schrijvers , die afscheid namen van domineesland en hoogmis, en zich bevrijd voelden van de in hun jeugd opgedrongen geloofsovertuigingen en daarbij behorende beperkingen en begrenzingen. Zij hebben ons laten meeleven, maar wat was ik altijd blij zonder enig geloof te zijn opgevoed, openbare scholen te hebben bezocht en wat ik van Bijbel, Koran of Bagavad Gita wilde weten, altijd zelf kon naslaan.
Ach ja, die mensen voelden zich bevrijd, maar wat waren ze wars van alles wat maar zweemt naar mystiek: religieuze ervaringen, numineuze (Rudolf Otto!) belevenissen: weggeveegd onder het stoffige tapijt van de ratio, meten en weten, zien en geloven - wat heb ik vaak verteld, aan een ongelovig publiek, over mijn eigen visioenen en openbaringen, belevenissen en ontmoetingen die niet rationeel, logisch, eenduidig te duiden zijn, ('anomalieën'), tenzij in de acht of meer dimensies van de snaartheorie, terwijl ik me al gelukkig voel dobbelend met de bestaande kwantumsprongen en de chaostheorie die door de dagelijkse praktijk bewezen en bewaarheid wordt.
Zoveel zo ver- van- evenwicht, zo uit balans, zo volkomen ontvreemd van al wat echt is, dat het niet anders kan dan dat de huidige eendimensionale politici, beleidsmakers en uitvoerders op een gegeven ogenblik door de knieën zullen zakken, en toegeven dat de, hun, onze situatie zo uit de hand gelopen is, dat ze er verder ook niets meer aan kunnen doen en dat we god's waters maar over god's akkers moeten laten lopen - aan de slag, nu eerst maar even, met de deltawerken in New Orleans de wereld redden, ouderwets idee en waarom niet.
Mensen, waar en wie dan ook van kortzichtigheid bevrijden. Van uitzichtsloosheid weerhouden. Van wanten weten, niet doen alsof er niets aan de hand is. Moloch! Moloch! Moloch!
Wie haalt de betekenissen te voorschijn, waar zijn ze verdwenen?
Wat is dit voor verbaal geweld, dit taalspel, niet dat van de consultants, spindokters, geen propaganda, geen verkooppraatje, geen poging tot bekering, geen uitsluiting, geen definitief weten. Alles toch op de persoon, het individu terug te voeren, en het is echt geen circus!
Ik herhaal het hier maar even, hoewel het elders ook bij de Quotable Quotes's te vinden is: een uitspraak van Alan Watts (Verstilde geest, Ankh-Hermes 2000):

"De meeste mensen beseffen niet dat er heel veel verschillende opvattingen over god kunnen zijn. God hoeft geen alleenheerser te zijn; er kan ook een organische god zijn. Verder zijn er persoonlijke en onpersoonlijke goden en er zijn goden die noch persoonlijk noch onpersoonlijk zijn. Er zijn goden die bestaan en goden die niet bestaan, en er zijn goden die noch bestaan noch niet bestaan! Maar wat u ook denkt dat God is, het komt altijd weer bij u uit."

Daar kan ik heel goed mee leven, als het maar niet weer reductionnistisch ietsisme genoemd gaat worden, alle -ismes zijn ondertussen -wasmes. Voor vandaag gegroet; ik laat u over aan de beeldredactie: Edith Ringnalda. Uw toegenegen Simon Vinkenoog.
Om verder mee te leven hierbij de afbeelding van een voor mij, en miljoenen anderen zeer levende godheid. Het onderschrift erbij uit Veronica Ions boek Indian Mythology (Paul Hamlyn, London 1967) luidt:
"Shiva Nataraja, Lord of the Dance, dancing on the body of a dwarf demon. His victory over the spirit of evil is of cosmic significance, for the destruction of evil presages re-creation and the establishment of divine order. The surrounding halo both honours Shiva and represents the cycle of creation, destruction and rebirth. Tenth-century bronze, from Madras. Victoria and Albert Museum."

---

 

Maandag 12 december 2005

"O, wat mooi!", zegt Edith als ik haar vraag deze illustratie te scannen en op Kersvers aan te brengen, afkomstig uit het boek Beautés du monde invisible, Librairie Larousse, 1960.
Het onderschrift vermeldt: 'Quelques huttes d'Indiens groupées à l'orée de la mystérieuse selva? Non: de très beaux cristaux d'acide hippurique, vus en lumière polarisée. Microphot. C. Bille ( x 90).' Negentig keer vergrote kristallen van het een of ander zuur, onder gepolariseerd licht dus. Laat iedereen die dit ziet de eigen fantasie maar te buiten gaan: ik doe het al decennia!
De winterzon, die deze ochtend onze tweede verdieping in een levende gloed heeft gezet, verdwijnt achter het dak van onze overburen, het Amstelhotel.
Gegroet, nieuwe week: het wordt er een zonder uitstapjes, zo te zien. Wel twee uitnodigingen die wij met goed fatsoen kunnen afslaan. De zondagmiddag, doorgebracht bij het voetballen van SV Ouderkerk bracht ons weer eens in een geheel andere Umwelt: niets dan aardige mensen, die ons hartelijk begroetten en onthaalden.
Arthur is hier niet de zoon van, ik ben de vader van: hij maakte twee doelpunten in de Amateurklasse A 1 tegen Het Gooi (2-1) en is al sinds zijn terugkeer vorig jaar naar Ouderkerk (na drie jaar Ajax-amateurs) sterspeler; vervult mijn vaderlijk hart met trots !
In het volle clubhuis mocht ik na de wedstrijd mijn handtekening zetten onder het gedicht De rollende bal,, dat in handschrift vergroot, vakkundig op een binnenmuur was aangebracht door de schilder Hari Beganovic, uit Bosnië afkomstig.
Ook het zaterdagavondfeest in Ouderkerk aan de Amstel bij de gastvrije Kees en Ellis Verheul (die Arthur's pleegouders werden toen ik van Barbara ging scheiden) waar mijn zoon Arthur ('78), dochter Anna (1973) en pleegdochter Talitha (1967)gezamenlijk hun verjaardagen vierden, was meer dan memorabel; op mijn vorige maand gestarte engelstalige website Madmaster Calling (klik met de cursor op SPOT bovenaan deze pagina) ging ik gisteren met vreugde de namen van de 35 aanwezigen langs.
Een enthousiaste Arjan Witte ondertussen op bezoek gehad (de zon is voorbij het Amstelhotel en schijnt weer volop naar binnen), die gegevens over de herkomst van mijn gedichten, gelezen samen met de muziek van Spinvis, te weten wilde komen. De videobeelden, in Desmet geschoten tijdens de presentatie van de nieuwe Spinvis-cd, schijnen van zo'n goede kwaliteit te zijn, dat hij overweegt naast een cd met begeleidend essay, ook een dvd te maken. Idee, door mij uiteraard zeer verwelkomd.
De tafel kwam vol dichtbundels en andere geschriften te liggen: Het hoogste woord, Wonder boven wonder, Eerste persoon meervoud (artikel over collages gecopieerd), Goede raad is vuur, De ware Adam, de Encyclopedie van de mystiek en de mysteriegodsdiensten (een Engelse uitgave van John Ferguson, door mij in 1979 vertaald en bewerkt voor de Wereldbibliotheek) en Sybren Polet's nog altijd onovertroffen bloemlezing uit de moderne buitenlandse poëzie 1900-1950 Door mij spreken verboden stemmen, tweede druk 1975, uitgever Bert Bakker.
Een houten doosje met boekje over en twee audiocassettes van Brion Gysin leende ik hem met graagte uit: in zijn te schrijven essay over cut-ups en collage - een ook in de muziek door Erik de Jong (van Spinvis) toegepast procédé - zal hij tot ver in de geschiedenis der letteren teruggaan, verzekerde hij me. Bonne chance!
Bij de post een cd. mij vanuit New York toegestuurd door Ira Cohen, Blood clot to the brain, october jl opgenomen, met een motto: "I used to think Euphoria was in Illinois, but now I know it's everywhere." Zie onder Shamanic Warriors op deze webstek en www.iracohen.org.
En zo is dat, goede vrienden en hoi polloi! Een goeden dag verder. Simon Vinkenoog. Enjoy!

---

 

Zaterdag 10 december 2005

10 december; dag van de Mensenrechten. Veel te vieren, weinig te vieren: waar ook ter wereld, ook in ons geliefde vadermoederland worden mensenrechten vertrapt, niet in acht genomen, gekneveld, ontdoken, verwaarloosd - om maar enige taalmogelijkheden uit te proberen.
Het zal eind jaren vijftig geweest zijn, dat - mijn idee, uitgevoerd en slechts in mijn geheugen voorhanden - op deze dag, toen nog alom geëerd, vijf of zes dichters, ieder vanaf een andere plek de vierentwintig artikelen van de Universele Verklaring van de Rechten van de Mens voorlazen in de Kerk aan de Gerard Brandtstraat aan Overtoom/Vondelpark.
Nog steeds een goed idee, vind ik - ik heb niet vaak in mijn leven een dagboek bijgehouden, sinds juni vorig jaar ben ik hier lekker bezig, en wat ik wel als dagboek bijhield verscheen als boek (Liefde (1964), Aan het daglicht (1971), Tegen de wet (1981), Stadsnatuur (1986)) - de eerste jaargang van deze kersverspagina's bedraagt al 46l A-4tjes, inclusief de foto's die wij steeds vaker gingen plaatsen al naar het nu kon en kan.
Ik bedoel maar; ik weet niet meer wanneer het was, en van de dichters herinner ik me alleen maar Jan Elburg en Gerrit Kouwenaar; de eerste kunnen wij het niet meer vragen en als Gerrit het zich wel herinnert heeft hij een goed geheugen, dat nog beter zal blijken als hij de namen van de anderen nog kent. Tienduizend namen. Honderd miljoen. Mensenrecht. Recht om - zoals ik hier -= te mogen zeggen en schrijven wat je wil.

De ochtend begon vroeg met de jaarlijkse Begrotingsvergadering van het Volkstuincomplex Buitenzorg; 35 mannetjes en vrouwtjes luisterden naar het Dagelijks Bestuur; voorzitter Gerrit, penningmeester Iwan en secretaris Elly; een afgevaardigde van de Bond van Volkstuinders, de heer Van Stelten, luisterde vanaf een zijtafeltje mee, en had zo nu en dan te zeggen. Hier volgt de agenda en een droedel; voer voor grafologen.

Als ik iets vroeg, of te berde bracht, zorgde ik ervoor dat iedereen lachte, zonder de lolbroek te zijn van vroeger jaren; de sfeer was uitstekend, er is weer heel wat afgehandeld, veel over het Algemeen Werk, waaraan ik als zeventig-plusser niet meer hoef mee te doen), de ARBO- riool - en andere container vraagstukken.
Nog even kort bezoek aan eigen datsja, brood voor de vogels (elke dag Dierendag) en een presentje voor kleinzoon Marvin te voorschijn halen, van de brocante in Frankrijk mei jl - wij zien de ganse familie vanavond in Ouderkerk aan de Amstel; zoon Arthur, dochter Anna en Talitha, dochter van Barbara Mohr en Bob Lens, vieren hun gezamenlijke verjaardagen op 1 dag; reuze-idee. Verheug me al bij voorbaat - om vijf uur komt oudste zoon Rob om mee te rijden - op de viering in de schoot van onze extended family, bij de altijd zeer gulle gastvrouw Ellis en de boven iedereen uittorende Kees Verheul - zijn zoons halen hem in lengte in; de mijne is me ook al enkele centimers boven het l84cm. hoofd gegroeid.
En ik zal de ouders van Arthur's vriendin Stefanie ontmoeten; de boom, de bo-hoom wordt hoe langer hoe dikker!
Eerder vaker voorgekomen, het samenfeesten uiteraard: ik herinner me de Drie-Maagdenfeesten jaarlijks bij Steef en Jettie Davidson op de Groenburgwal...Zoals ik me de jaarlijkse oudejaarsavondfeesten herinner bij Henk Poncin aan de Oudezijdsachterburgwal...Schiet maar, schiet maar te binnen, herinnering; ik aai jullie, allemaal!
Morgen, tweede zondag van de decembermaand, in de Vrije Gemeente van Paradiso de jaarlijkse Beurs van Kleine Uitgevers, waar ik altijd graag een paar uren doorbreng: in beneden- en bovenzaal, in gangen en op het podium meer dan honderd kraampjes met kooplui uit het hele land- ik zie dat een en ander zich binnen de beperkte tijdsduur van 13 tot 17 uur afspeelt, ik had gehoopt op een vroeger moment. Als ik niet kom wil ik wel even zeggen dat ik Carla Dura graag de hand zou hebben geschud, die ik na het overlijden van haar man en partner Wim Simons niet meer gezien heb; ze heeft te kennen gegeven Uitgeverij De Beuk binnen niet al te lange tijd te willen verlaten.
Een andere functie in Ouderkerk wacht me die middag; het toevoegen van een handtekening onder een op de muur geschilderd gedicht, dat ik voor de plaatselijke S.V. Ouderkerk schreef: De rollende bal. Het is aan te treffen bij de andere gelegenheidsgedichten, die ik in het jaar 2004 schreef als ad interim DideVa (lang niet gebruikte afk. voor dichter des vaderlands), via de link ad interim gedichten forever beschikbaar. Tant que cela dure...
En ik moet toch eens een wedstrijd zien, waarin zoon Arthur uitblinkt! Met eigen ogen, van vlakbij en niet gebogen boven een krant in de kantine! We'll see. Simon Vinkenoog

---

 

Vrijdag 9 december 2005

Wegdroomdag, vol aanstalten en een begin. Scrabble: 480 Edith + 420 ik scoren 900, zonder 1 50+! (Voor de goede verstaanders, à qui demi-mot suffit.)
Opruimen betekent nieuwe stapeltjes maken, het bed ligt vol, wat gooi je weg, wat in de ene doos - wat in de andere, wat voor het IISG, antiquariaat Vondel, Demian of Fokas?
Wat wil je bewaren en waarom en hoe en waarbij? Altijd verbanden te leggen, het eerder-gebeurde krijgt een vervolg, zoals de TUMULT-bijeenkomsten in Utrecht rond de situationisten; in mijn hoofd heb ik de psycho-geografische dérive in Amsterdam al meerdere malen losgelaten, en mijn jaarlijkse rondvaarten tijdens de Uitmarkt zijn daar uiteraard toe te rekenen.
Wat is toch de TAZ, vroeg Edith toen ze me de uitdrukking hier zag gebruiken. De Tijdelijke Autonome Zone - de term is van Peter Lamborn Wilson, aka Hakim Bey - is een door iedereen persoonlijk en lichamelijk/geestelijk te ervaren situatie, waarbinnen je onder gelijken bent, temidden van geestverwanten, mensen die je hobby, passie, enthousiasme en verwachting delen, en voor een moment, een uur, een dag of langer, een weekend, een week, een leven lang als het goed met je gaat, ben je volkomen VRIJ.
Zoals Hermann Hesse het in zijn Demian beschreef:
"Buiten was de 'werkelijkheid', buiten waren straten en huizen, mensen en inrichtingen, bibliotheken en studiezalen - maar hierbinnen was liefde en gevoel, hier leefde het sprookje en de droom. En toch leefden wij in het geheel niet van de wereld afgesloten, wij leefden in gedachten en gesprekken vaak midden in de wereld, slechts op een ander veld. Wij waren van het merendeel der mensen niet door grenzen gescheiden, maar slechts door een andere manier van zien. Onze opgave was, in de wereld een eiland te verbeelden, misschien een voorbeeld, in elk geval te leven als de aankondiging van een andere mogelijkheid."
Vrijheid is een groot goed, waarin het leven en andere mensen je op weg helpen. Vrij te zijn, geen slaaf - je goed voelen in wat je doet, ja zo heet het nou eenmaal 'lekker in je vel'. Mensen die in team- of groepsverband, in een vriendenkring en gemeenschap of samen-onderweg-wereld verkeren, hebben van alles - ook de conflicten en misverstanden! - voor op de geïsoleerden, die zich, om welke redenen dan ook, in hun eentje door de wereld slaan. Zonder anderen kun je niet; hoe onuitsprekelijk dankbaar ben ik de mensen die mij in mijn leven het nodige hebben bijgebracht, alleen maar door er te zijn?
En waarom wilde ik zo nu en dan wel eens een reisje over deze mooie Planeet ondernemen om er met mijn neus bovenop te staan? Krishnamurti in Saanen, de Grand Canyon in de USA, Findhorn en Iona in Schotland, de Taj Mahal in India, de Pyramiden en de Koningsvallei in Egypte, de Maya-monumenten (de laatste grote reis; ik word al moe van deze opsomming) en de beelden en herinneringen blijven zich verdringen, om op een goed moment weer boven te komen - of te verdwijnen, met alles wat je aan boord hebt, ins Blaue hinein - waarheen dat ook voert. Van de ene schoot in de andere..
Rust; Edith bracht de middag door met haar nichtje Julia en de neefjes Oscar en Victor, tussen de 3 en 7 jaar, in de TUN-FUN en over het Waterlooplein, ze waren lief en braaf, keken goed uit hun ogen en praatten voluit. Hoe heerlijk het is kinderen groter te zien worden! Edith schoot een foto, met de groeten aan Pa Gawy en Ma Fleur in Alkmaar.
Dag iedereen! Simon Vinkenoog

---

 

Donderdag 8 december 2005

Het Bitterzoet-programma van december www.bitterzoet.com vermeldde voor gisteren het optreden van Steve Ben Israel and Baruch Baba Israel, hier zondag jl op bezoek - zie ons lachen op de foto: the picture shows we're allright!
"Come and experience a journey through two directly connected lives - from family to the stage, from Beat poets to Beatboxing, from riffs to rhymes, from hipsters to Hip Hop, from counter culture to 'Continuity: A Father and son journey from Theater to Hip Hop.'"
Geen woord teveel gezegd, hilarisch en ontroerend (New York), alomvattend: spreek-zingstem + freejazzfluit + laptop + beatbox + all the sounds the human body can make, zoals ik dat ooit omschreven gezien en in levende lijve toegepast zag: The Living Theater in Theater Carré hier om de hoek zeg ik altijd, beginjaren 60 met Mysteries and Smaller Pieces.
Sprong in wijdopen verleden en terug naar het Nu: een ambulance komt langs. Als ik ooit wilde weten, wat hiphop is, dan heb ik dat nu ervaren van een Meester, een jonge Baba. Inspirerend: niet verrassend dat hij hier workshops in de hiphopscene geeft: niets beter dan back to the Brooklyn-roots, en hoorde ik daar niet de naam van Antonin Artaud vallen en luisterde ik niet naar spoken word-teksten, die ik graag op papier zou zien? Was het niet spannend, en boeiend, en vermakelijk en anarchistisch, authentiek? Tintelde het niet van poëzie? Ik zie ik zie wat jij ook ziet! Het Theater van de Levende Werkelijkheid!

Ondertussen verneem ik (via een vouwbladaffiche) van het BLACKSOIL internationaal hiphop filmfestival 2005, dat in november plaatsvond in Rotterdam en dit weekend van 9 t/m 11 december de zalen van De Balie aan het Amsterdamse Kleine-Gartmanplantsoen zal vullen. Voor mensen van buiten de stad: er zijn regelrechte tramverbindingen vanaf het Centraal Station, uitstappen halte Leidseplein.
"This Cultural Revolution was not created in the smoke filled rooms of institutions. Nor was it shaped by men in three piece suits. It arose from the Black Soil of inner-city pavements, walls and black alleys by Ghetto kids. The Bronx 1978."
Rap is something you do, Hiphop is something you live - KRS ONE
'Black Soil biedt de bezoeker een deskundige kijk op de elementen die ten grondslag liggen aan het genre hiphop en licht de geschiedenis, actualiteit en toekomstperspectieven uit van deze invloedrijke subcultuur.'
Op het programma wereld, europese en nederlandse premières, alsmede DJ's in de foyer en de meet & greet uit deze wereld. Uniek filmmateriaal dat het doek in Nederland sporadisch of nog nooit heeft bereikt. 'If you think hiphop has nothing to do with politics... Think again.'
Aldus, etc., het is maar dat je het weet, www.blacksoil.com, voor alle info over Europa's eerste hiphop filmfestival! Het wemelt op dit vouwblad van de www's - ik zal het woord hiphop maar niet googelen. Maar ik hoef niet meer naar een deskundig filmfestival, ik hoef er en kan er ook niet alles van af weten: maar INzicht in de essentie ervan heb ik gisteren gekregen door Baba Ben Israel! Thank You Both!
Dag van rust voorzien: Edith heeft zich in het zonnig middaglicht teruggetrokken in de lectuur van Kader Abdolah's Het huis van de moskee, dat zij prachtig vindt, zij is over de helft, pagina 255, en ik herneem de Vestdijkbiografie op pagina 130. Bij de astrologie, haha. Wat een bosneuker, die man - inderdaad: het verhaaltje van de dokter en elke vrouw een licht meisje... Haha. Neem het ervan, de wereld draait door, afscheid voor vandaag.
Simon Vinkenoog.
De achterzijde van het Bitterzoet-programma bestaat uit een mooie calligrafie, die je luidkeels wijs glimlachend toeroept:

---

Woensdag 7 december 2005

De aardbevers in mijn dromen hebben me weer flink aan de tenen getrokken vannacht; hart en hoofd vol van komende dingen: reis geregeld, hotel geboekt, usw., Edith bestudeert de Altstadt van Bazel en verheugt zich op de grootste Holbein-collectie ter wereld, en ik - ik verheug me op die TAZ in de stad van Sandoz en Paracelsus...
Of ik ook de 11e aan de Ceremonie ter gelegenheid van Albert Hofmann's 100ste verjaardag wilde deelnemen? Zeker; het zou me een eer zijn de hand te schudden van de man die in februari 1959 mijn leven veranderde, toen ik LSD kreeg toegediend in Paviljoen 3 (zaliger nagedachtenis) van het Amsterdamse Wilheminagasthuis, medisch begeleid door de geleerden Barendregt, Thuring en Van Ree- die in 1990 zijn autobiografie Dicht op de huid schreef. Meer over hem in het boek van Stephen Snelders, LSD in Nederland. De experimenteel-psychiatrische benadering van J. Bastiaans, G. W. Arendsen Hein en C. H. van Rhijn, uitgeverij Candide/Wrede Veldt, Amsterdam 2000-, ISBN 90 7555483201.
Ik heb het altijd als een affront beschouwd, dat in dit boek, de handelseditie van Snelders' 'enigszins ingekorte versie' van zijn academische proefschrift LSD en de psychiatrie in Nederland (Vrije Universiteit te Amsterdam, faculteit der letteren, maart1999) het achtste hoofdstuk Hallucinogenen en tegencultuur moest sneuvelen, waarschijnlijk - veronderstel ik; ik heb er Stephen nooit naar gevraagd - om de financiële bijdrage van de Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek te waarborgen.
Heel jammer, groot gemis; ik kijk er de desbetreffende pagina's op na: pagina 14l t/m 170, kleine letter dicht bedrukt, niet minder dan 141 noten! Ik zal hem eens vragen of ik die tekst niet op deze webstek kan plaatsen - vergaarde kennis dient verspreid te worden: leve de free flow of information!
Wie poëzie als belangrijke informatiebron beschouwt, wie zich afvraagt wat de dichter beweegt telkens opnieuw woorden te vinden, ook voor zogenaamd onzegbare dingen (van geil tot heilig), wie benieuwd (be-nieuwd!) is naar wat zich allemaal wél laat uiten, en wie er bij was, heeft zich gisterenavond volop kunnen laven aan de maandelijkse poëzieslag in het Eet op en Treedt op Café Festina Lente aan de Looiersgracht 40b, 020-6381412 in Amsterdam. Elke eerste dinsdag van de maand, uitgezonderd de zomermaanden.
Tien dichters lieten van zich horen, in de bomvolle ruimte, die telkens de stilte weet op te brengen wanneer een dichter aan het woord is.
Er zijn drie rondes. In de eerste ronde krijgen alle dichters drie minuten (om de 3, 4 dichters een barpauze), in de tweede ronde krijgen vijf door de jury uitverkorenen ieder vier minuten. De finale (derde ronde, ieder vijf minuten) van de twee 'besten' daaruit, aangevuld met de winnaar van de publieksprijs (aanwezigen maken per briefje naam favoriet kenbaar) beslist het pleit.
Winnares was gisteren de 25-jarige studente van de Rietveldacademie Annemieke Gerrist, die de zogeheten alledaagse werkelijkheid met een surrealistisch oog beschrijft, in verfrissend eenvoudige taal. Met haar stonden in de finale Bernard Wesseling, van wie volgend jaar de bundel Focus bij De Nieuw Amsterdam verschijnt, en Alexis de Roode, publieksprijswinnaar.
Kortom, alle kinderhanden zijn gauw gevuld, buiten maken de stakkers hun wild geraas, en hier gaven zich tien mensen, soms nolens volens, bloot: tot op het bot, vanuit het hart, in de taal die de liefste stiefmoeder van de wereld is, zoals Sven's muze Linguina het uitdrukte, die na afloop verklaarde: Goede medicijn, poëzie.
Juryleden Sven Ariaan, Erik-Jan Hermans en ik hier kunnen het goed met elkaar vinden; wij weten ook immer de unanimiteit te bewerkstelligen. Sven of Erik-Jan roepen de winnaar uit en ik mocht gisteren Gerard Beentjes, een van de oprichters van deze dichtersavonden, feliciteren met het door hem samengestelde A 4-ringbandboek ben ik gezien, gedichten uit Bartiméus. Het is een corpulent boek, de 44 gedichten van ingezeten en professionele dichters zijn niet alleen op papier maar ook op braille-folie afgedrukt..
In zijn inleiding maakt Beentjes het een en ander duidelijk:
'Deze dichtbundel is bedoeld als geschenk voor mensen binnen Bartiméus, een zorginstelling die onderwijs, zorg en dienstverlening biedt aan mensen die blind of slechtsziend zijn. Het is mijn dankjewel als huisdichter. Van harte ben ik het avontuur in gestapt om in het kader van Dichter bij de Zorg zes maanden als huisdichter te werken in een instituut voor mensen met een visuele en verstandelijke handicap in de volle overtuigng dat poëzie er toe doet, ook in deze concrete maatschappelijke situatie. Met trots geef ik deze bijzondere dichtbundel terug aan de mensen. Het is een geschenk in drievoud geworden: veertig gedichten, op papier, in braille en op een luisterschijfje. Uniek voor een dichtbundel.'
Uitgever: DICHTER/bij/, Markt 1, 3701 Zeist, ISBN 10:9080756245

Ik neem afscheid van dit scherm en besluit deze Kersverspagina's (ik blijf ze zo noemen, vanuit de Gutenberg Galaxy) met een gedicht dat Diana Ozon voor deze fraaie bundel schreef naar aanleiding van een dichtersbijeenkomst in de Bartiméus-instelling:

Werk

   We hebben elkaar nooit gezien
Jij herkende mijn radiostem
Nu ik je heb ontmoet weet ik
    dat jij voor je werk koek uitpakt

Ontelbare rollen Prince Fourré
   met zo'n onvindbaar plastic lipje 
'hier openen' en peuteren
   Ik word ziende van één rol al dol

   Jij hebt geduld: je vingers zoeken
 een ingang naar voer voor dieren
biscuits over de verkooppdatum

Van jou leer ik kalm te blijven
    Wie goed luistert naar een ander
    ontsluit een onzichtbare wereld.

---

Dinsdag 6 december 2005

Op weg naar Eleusis vieren wij in Bazel, Deo Volente, 11 januari 2006 de honderdste verjaardag van Albert Hofmann, die op 19 april 1943 'per toeval' LSD ontdekte, de eerste psychedelische (entheogene) ervaring mee-maakte en zich de consequenties daarvan zeer bewust werd...
Een van zijn boeken heet LSD - Mein Sorgenkind/LSD - My Problem Child. Ik heb hier onder meer zijn Einsichten Ausblicke (Insight Outlook), enkele Ausblicke (zegt de achterflap), die sich aus einfachen und klar formulierten Einsichten in das Wesen der Wirklichkeit und der menschlichen Freiheit eröffnen. Ontstellend en zonneklaar daarin Atomkraftwerk Sonne. Tegenover het gevaarlijke gebruik van kernenergie stelt Hofmann, dat berekend werd dat de massa energie die op éen enkele dag in de vorm van zonnestralen op de aarde valt genoeg zou zijn om de huidige energiebehoefte voor enkele honderden jaren te dekken.
'Die sinnvollsten, lohnendsten Forschungsprojekte unserer Zeit sind daher jene, die sich mit der Sonnenstrahlung als idealer Hauptenergiequelle der Zukunft befassen. Es ist nicht utopisch anzunehmen, dass es menschlichem Erfindungsgeist gelingen wird, einen kleinen Bruchteil dieser ungeheuren, drahtlos zuströmenden Energie unseres grossen, sicheren, unerschöpflichen, ausserirdischen Atomkraftwerkes einzufangen und in nutzbare Form zu bringen und damit das Energieproblem, für alle Zeiten zu lösen."
(Albert Hofmann, Einsichten Ausblicke, Essays, Sphinx Verlag, Basel 1986).

De 42 pagina's tellende programmabrochure verschaft uitgebreide inlichtingen over de 72 sprekers, de onderwerpen waarover zij zullen spreken, workshops geven of anderen informeren vermeldt als afz. POB 350, CH 4003 Basel, www.gaiamedia.org.
Van de sprekers - per twaalftal staan wij, meest lachend op een pagina - heb ik er tien aangekruist, die ik eerder heb leren kennen; wat een genoegen Sergius Golowin weer te zien, in 1972 in Zwitserland ontmoet, nadat ik bij Timothy Leary op bezoek was geweest.
En Werner Pieper, onvermoeibaar uitgever van Die grüne Kraft, aanwezig op mijn 75e verjaardag in Ruigoord, twee jaar geleden... Of de Shulgins, met wie ik in een forum zat bij Mystère van Luc Sala aan de Lijnbaansgracht...Of Stanley Krippner - hoe lang geleden is dat nu wel?
Haha, vrijdag de dertiende januari: From the Plants of the Gods to LSD. Zaterdag de veertiende: The Ecstatic Adventure, en zondag de vijftiende: New Dimensions of Consciousness.
Een embarras du choix, de middenpagina's met Program Overview: zich gelijktijdig afspelende bijeenkomsten, panels, workshops, filmvoorstellingen in zalen met klinkende namen: San Francisco, Montreal, Sydney, Singapore, Osaka/Samarkand. Wetenschappers en culturele activisten, psychologen en sociologen, farmacologen en psychotherapeuten. anthropologen. Ik kon het turven niet nalaten: 29 USA, 17 CH, 16 GER, 5 GB, 2 AT, 2 CAN en 1 NL - ik zei de gek - maken 72. Dat wordt handenschudden! Zelf heb ik functies vrijdagavond en zaterdagmiddag, waarover meer - stof te over!
Ik heb een tiental programma's weg te geven; wie me weet te bereiken doet dat; voor surfers op dit psycho actieve netwerk vermeld ik nog enkele websites in het Symposium-programma aangetroffen:
www.maps.org
www.beckleyfoundation.org
www.at-verlag.ch
www.erowid.org
www.chaishop.com
www.dropout-productions.com
www.lsd.info
en last, but not least en ter plekke, met Ethno Art, Psychedelicatessen, Music for all Brainwaves, Ethnobotanical Specialities & Literature from Shamanism to Cyberspace, in de Gaia Bazar & Lounge in de Spalenvorstadt 13, CH-405l Basel, +41-61-2622025
www.gaia-bazar.ch.
En dat alles via The Spirit of Basel: 'Basel has a long humanist tradition, be it the spirit of Desiderius Erasmus, the activities of Paracelsus, or the discoveries of Albert Hofmann. Wolf-Dieter Storl (cultureel anthropoloog) takes a look at mysterious facts and backgrounds: Basel's sacred geography since megalithic times; the Rhine as a sacred river, which embodies the triple-shaped pre-Indo-European goddess as a snake or a dragon; Basel as a centre of the cult of Celtic sun god Belenos; city of basilisks and sphinxes, city of alchemy and, today, city of chemistry."
(Room Singapore, vrijdag 16u30-17.10u).
Zelf beschäftigt die vrijdag van 18u30-20u in een panel LSD and the Counterculture of the Sixties in Europe en zaterdag van 14u tot 16u in een panorama-programma The Ecstatic Adventure - en dat alles ijs en weder dienende. Het nieuws is er nog niet van af! Gegroet - het ga je goed. Simon Vinkenoog.

---

Maandag 5 december 2005

Zondag 4 december 2005

Van alles tegelijk: zoals het hoort. Spinvis gelooft in het toeval and so do I.. Eerste telefoontje van de dag, terwijl Nederland 3 jazz uit de jaren zestig draait, nooit zo laat dit apparaat aangezet, drie uur 's middags: Steve Ben Israel.
Telefonisch had hij me een week of wat geleden zijn komst naar Amsterdam aangekondigd, met zijn zoon, vanuit New York. Woensdag heeft hij, hebben zij, een gig in Bitterzoet aan de Spuistraat 2, ooit locatie van het Werktheater (020-5213003).
Enigszins verrast reageert hij op mijn uitnodiging meteen, of wanneer hij maar wil vanmiddag langs te komen. Geef me dan je adres!: Ik vraag zijn Nederlandse gastheer aan de lijn en leg de route uit. Dan kan hij toch de tram nemen?
Dat doet-ie, straight from the Horse's Mouth - dus - het kan nog uren duren, maar de dag en de deur stonden en staan voor hem open. Uit Living Theater-dagen en -jaren heb ik de meest hoogstaande herinneringen; over bewustzijnsverruimers gesproken! Will be continued, Madmaster Calling!
Half zeven; de bezoekers kwamen in de eindfase van een spelletje scrabble terecht, even opzijgelegd en daarna niets dan open circuits. Zeker gaan we (Deo Volente) aanstaande woensdag, 7 december 9 P.M. naar hun performance kijken en luisteren, zoon Baba (31) als rapper (geen bling, geen dissing) en vader Steve (67), overgehaald om na 35 jaar weer eens in Amsterdam te komen kijken, met fragmenten uit zijn eigen one man show, profiterende van twee optredens vorige week in Manchester, Engeland.
En ik hoop dat anderen mijn voorbeeld zullen volgen; wij hebben een paar telefoontjes te plegen. Het andere Amerika: de vrije geest, het licht dat in het duister wordt doorgegeven, de eeuwige vlam, in elke generatie weer te bestendigen en aan te wakkeren. Steve laat twee memento's achter, een gedicht warm it up, en een foto in New York een paar maanden geleden genomen.

En uiteraard wilde Edith deze betekenisvolle ontmoeting vereeuwigen; wat 1 kabeltje vermag! We're so much younger now..!

 

Zeer poëtische berichten afgelopen dagen: NRC Handelsblad looft terecht het Engels initiatief - waarvan een Nederlands equivalent verrassende resultaten zou kunnen opleveren! - te weten de poëziesite: www.poetryarchive.org - waarop dichters voorlezen uit eigen werk. De initiatiefnemers, de Britse dichter Andrew Motion en de producer Richard Carrington benadrukken dat de dichtkunst in oorsprong een gesproken kunstvorm was. "Het blijft uitzonderlijk verhelderend een dichter zijn of haar werk te horen voordragen. Het helpt ons het werk te begrijpen en ervan te genieten."
Een aambeeld waarop ook ik hier en elders al veel eerder voortdurend hamer. De stem van de dichter; die kan een heel leven mee, en tegenwoordig ook vastgelegd worden voor wat men het nageslacht noemt. Deze site engelstalig, Engels-Amerikaans, en in opbouw.
Zoals gezegd, zoiets voor het Nederlands taalgebied, het zou prachtig! Er is al heel wat, en dat nu alfabetiseren en kanaliseren, iets voor de Digitale afdeling van de KB?
Het tweede poëtische bericht komt uit Het Parool van gisteren:
Na de NS Publieksprijs voor het beste boek komt er nu ook een publieksprijs voor de beste poëziebundel. Initiatiefnemersnemers zijn webloggroep De Contrabas en online poëziekrant Rottend Staal.
De twee poëzie-internetsites maken de winnaar op 26 januari, Nationale Gedichtendag, bekend. Streven is alle poëziebundels te laten meedingen die afgelopen jaar bij erkende uitgevers zijn verschenen. Een inventarisatie heeft tot dusverre 140 kandidaten opgeleverd, inclusief verzamelbundels waarin ook niet eerder gepubliceerde gedichten zijn opgenomen.
De keuze voor dichtbundels van erkende, reguliere uitgevers is welbewust. Verklaart Ton van 't Hof, medehoofdredacteur van De Contrabas: "Er wordt veel poëzie in eigen beheer uitgegeven. Als ik kijk naar de bundels die besproken worden, maakt de omvang van de uitgever niet altijd het verschil. Wat wel van belang is, dat een deskundige redacteur naar de gedichten heeft gekeken."
Eind december is de longlist compleet, zodat het publiek via internet kennis kan maken met de bundels, kan reageren en stemmen: decontrabas.typepad.com/publieksprijsbundel2005.

En dit was weer het heerlijke overwerk. 'Work can be fun and man can enjoy it. Then it's not labour, let's have it so. Let's make a revolution for fun.' D.H.Lawrence (1928).
Licht en Liefde, Simon Vinkenoog.

---

 

Zaterdag 3 december 2005

Goeiemorrege. Na het vroege opstaan gisteren voor de Wild Romance-filmopnames in de kerk van Ruigoord (première voorzien op 5 november 2006, als Herman Brood 60 jaar zou zijn geworden) is het weer een weldaad rond het middaguur te kunnen opstaan, na tweederde van De Volkskrant met zijn vele bijlagen te hebben verorberd. Na een pagina-groot artikel over euthanasie en palliatieve sedatie met het uiteindelijke slaapmiddel Dormicum, doet het je goed de columniste Marjolein Februari aan te treffen, die jonge dichters citeert: Eric Jan Harmens, Ingmar Heytze en de Woorddansers. Dan hebben we Wouter Bos' plannen voor een toekomstige PvdA-regering al gehad, en de bemoeienissen van PCM-eigenaren met het redactioneel beleid van de concernkranten, en wat nog verder aan de nieuwsneus voorbijgaat, of langskomt.
Gisterenmiddag in een overvol Theatercafé aan de Amstel 3 het eerste exemplaar aangeboden gekregen van de kleine bloemlezing Gedigt, gebundelde goedfoute gedichten, 34 in aantal van 21 dislectische dichters, voor het merendeel van het vrouwelijk geslacht, geschreven tussen hun 9e en 20e levensjaar, met schrijffouten en al.
Schrijffouten hoor je niet; op een bijgevoegde cd worden de gedichten voorgelezen door Victor Reinier en Egbert-Jan Weeber; een uitgave waaraan samenstellers Jantien en (haar nicht) Marjan de Blok een jaar lang hebben gewerkt; in de boekhandel gebracht door Rubinstein bv in Amsterdam.
De jury die de inzendingen beoordeelde bestond uit Jan Boerstoel, Victor Reinier, Jack Cohen, Olga van Beuningen en schrijver dezes, die niet vergeet het ISBN te geven: 90-5444-835-5.
Thomas Kortekaas (1994) uit Oosterhout schreef op zijn 9e het gedicht De zon:
"Ik zou graag de zon willen zijn.
Ik zou iedereen licht geve.
De maan, de aarde, en jouw ook.
Maar als ik een regenbui zou zijn,
Dus niemand de zon zouw zijn,
Zou het alsmaar regenen."

Het is goed dat de laatste jaren - ook in het onderwijs - steeds meer aandacht wordt besteed aan het probleem van dyslectici: woordblindheid. NRC Handelsblad meldde 8 november jl dat twintig procent van de gevallen van woordblindheid te wijten was aan een defect in het gen DCDC2; een gen dat er voor zorgt dat zenuwcellen in de hersenen de juiste plek krijgen. Dit onderzoek, uitgevoerd bij Amerikaanse families waarin veel woordblindheid voorkwam, werd bevestigd door een Zweeds-Duits onderzoeksteam dat aantoonde dat deze genmutatie ook vaak in Duitse 'dyslexie-families' voorkomt.

De filmopnamen in Ruigoord verliepen in de gebruikelijke chaotisch aandoende sfeer: repetities, licht-en geluidinstellingen, take 1, 2, 3 etc. - mijn rol was dezelfde als die in de film van Herbert Curiël over Herman Brood uit 1979: Chacha, te weten het in de 'echt' verbinden van Herman Brood en Nina Hagen, ook het decor was hetzelfde.

Zoals bekend verondersteld wordt de rol van Herman Brood vertolkt door Daniël Boissevain, en die van Nina Hagen door Karina Smulders, die ook meespeelt in het toneelstuk Perfect Wedding, dat morgenmiddag bij de Toneelgroep Amsterdam in de Stadsschouwburg in première gaat.
Regisseur Jean van de Velde speelde de rol van de Chacha-regisseur met verve; al met al hadden wij een gezellige ochtend, met nieuwe en oude vrienden. 'Tot de première!' namen wij afscheid.
Edith maakte een aantal foto's waarvan wij er drie hier plaatsen; die van haar als edelfigurante maakte ik.

Prettige dag verder; Edith start de lectuur van Kader Abdolah's nieuwe boek Het huis van de moskee, en ik heb een stapeltje weekeindkranten plus de weekbladen voor de boeg. Ciao. Simon Vinkenoog.

---

 

Vrijdag 2 december 2005

 

Zo verpakt de Bulldog op het Leidseplein zijn voorgedraaide joints; in zo'n vernuftig gevouwen verpakking zitten ze met zijn vieren, 2 hasj (rood Bulldogstempeltje) en 2 wiet (groen Bulldogstempeltje). Werkte wel, met de tram vanaf het Leidseplein thuisgekomen; een hunner, na de good job well done: de opening van de tentoonstelling Liefde & Passie in de Openbare Bibliotheek aan de Prinsengracht 587 hier ter stede, gisteren, opgestoken.
"De expositie is bijeengebracht door een samenwerkingsverband van vier keramiek-ateliers waar mensen met een verstandelijke beperking werkzaam zijn. In de ateliers maken de keramisten ambachtelijke producten zoals schalen, vazen en serviesgoed, maar ook vrij werk. Elke keramist heeft zijn eigen stijl, voorkeur en persoonlijke werkwijze.
Voor deze expositie kozen de keramisten voor het thema Liefde & Passie, waarvoor inspiratie werd opgedaan uit het dagelijks leven, tijdschriften, maar ook uit bezoeken aan collega-kunstenaars, etc. Elk werkstuk voor de expositie geeft aan waar de liefde of passie van de keramist ligt." melden de organisatoren.

Arend Jan Talstra, Familie; Bassam Mosa, Bonte Dame;
Dyanne De Coole, Thais beeld; Trudie Hollander, Appelvaas

In juni waren de kunstwerken te zien in het Stadhuis van Utrecht ( Ateliers De Wijde Doelen aan de Biltstraat 333, 3572 AS Utrecht) in september/oktober in het Leidse Stadhuis (Atelier Uit de Kunst, Hogewoerd 164, 2311 HW Leiden), in november in de Centrale Bibliotheek van Den Haag (TakTiek Keramiek, Westeinde 2, 2512 HD Den Haag) en nu tenslotte tot en met 31 december 2005 in de Openbare Bibliotheek, én in het Keramiek Atelier A 10 in de Kunstwerkplaats aan de Lutmastraat 181-183, de straat waar ook schilders als Jan Sierhuis en Karel Appel hun ateliers hebben. Verbluffende werkstukken zijn er te aanschouwen van deze art brut -(zoals Jean Dubuffet hen noemde)- kunstenaars, wier werk regelrecht uit het hart komt, niet gedicteerd door heersende moderne kunstparadigma's.
In de voor iedereen toegankelijke Openbare Bibliotheek aan de Prinsengracht worden feestweken gehouden; naast de in vitrines opgestelde keramische werken op verschillende verdiepingen is er op het Communicatieplein (aha) de 7e december in het kader van jazz-bijeenkomsten een aan Boy Edgar's Big Band gewijd programma, terwijl op 10 december de 4e Internationale Boudewijn Büchdag plaatsvindt, vanaf 11 uur.En iedere dag de krant lezen, dus, voor wie dat wil!
De Kunstwerkplaats aan de Lutmastraat 181-183 maakt onderdeel uit van de Stichting AGO, op hetzelfde adres, (www.galerieamsterdam.nl), die eerder dit jaar in samenwerking met uitgeverij De Stiel de dichtbundel Blijf nog even het licht deed zien, '166 gedichten van mensen met een verstandelijke handicap over liefde, vriendschap en familie', een uitgave waaraan ik in mijn tiende Aan het Woord-kroniek op DichtTalent.nl, oktober 2005, al aandacht besteedde: even ontroerend in zijn eenvoud en oprechte gevoelens: niets onbeholpens aan; mij grijpen elke keer de teksten weer aan.
Zo ook nu; ik citeer uit het Liefde en Passie-cahier met 19 pagina's gedichten van het Keramiek atelier A 10 (december 2005) het gelijknamige gedicht van Roy de Dyker; de tekst staat er gecentreerd; dat doe ik ook:

Liefde en passie

Giraf
Aap
Konijn
Draak die klaar is
En een reiger ook
Een hert
Een haan
Een poes
Van klei
Allemaal uit het boek
Ook een olifant

Ik maak nu een struisvogel
Met Daniel
Ik heb het allemaal gedaan
Om het te doen
Dat is mijn liefde en passie

Ik sluit me graag bij deze laatste woorden aan. Hij keek terug en zag dat het goed was.
Je hebt geen woord gewijd, Simon, aan het prettige boottochtje met de Flying Enterprise van Lovers (met kapitein Johannes) dat ons allemaal - kunstenaars, begeleiders, vrienden en verwanten - via de grachten van de Amsteldijk - tussen Tabitha en het Gemeentearchief - naar de Openbare Bibliotheek aan de Prinsengracht voerde - weer eventjes mijn taak als reisgids-dichter met graagte vervuld.
En je bent blij met het mapje ansichtkaarten 8 x keramiek, met afbeeldingen - ook in de Kunstwerkplaats aan te schaffen. Ook dat gezegd; ik moet deze vrijdag zo godsgruwelijk vroeg in Ruigoord zijn voor filmopnamen (06u45), dat ik deze tekst vooruit - voor de lezer achteruit - geschreven heb, om round about midnight deze Kersvers op het wereldwijdeweb aan te brengen.
Mooie verpakking, die van de Bulldog, nietwaar? Maar zo'n mooie versiering als waarmee enige decennia geleden de Italiaanse Club-vloeitjes werden verpakt, die is er niet meer, voor zover ik weet. Kijk eens naar de deksel van de doos!

Prettige dag; I'll tell you all about it, InchAllah! Simon Vinkenoog.

---

Donderdag 1 december 2005

De mysticus Jacob Boehme (1575-1624), door een leerling gevraagd naar de kortste weg naar de liefde, antwoordde: "Ga daarheen waar de weg het moeilijkst is. Wat de wereld verwerpt, neem dat aan. En wat de wereld doet, doe dat niet. Gedraag u in alles tegengesteld aan de wereld. Dan bewandelt ge de kortste weg tot de liefde."
Hoe verwant is deze uitspraak aan de woorden van de negentiende eeuwse utopist Charles Fourrier in La Fausse Industrie, die sprak van een écart absolut: een totaal afwijken.
Hij schreef (en ik dank deze info aan Constant Nieuwenhuis en de situationisten):
"Columbus koos de regel van het volledig afwijken om een nieuwe continentale wereld te bereiken; hij maakte zich los van alle bekende wegen, hij begaf zich op een Onbevaren Oceaan, zonder rekening te houden met de angsten van zijn tijd; laten we dat ook doen, laten we voort gaan door volledig af te wijken. Niets is gemakkelijker, het voldoet een mechanisme te proberen dat contrasteert met het onze."
In elk geval vanmiddag een grachtenrondvaart en een tentoonstelling in de Openbare Leeszaal aan de Prinsengracht rond de kunst van verstandelijk gehandicapten, met als thema Liefde en Passie, en het kan niet op: morgen filmopnamen voor Wild Romance en in de namiddag de verschijning van een dichtbundel van dyslectici.
Vervolgens een rustig weekend (tijd om verder te lezen in Hazeu's biografie van Simon Vestdijk) en dinsdag weer de maandelijkse Festina Lente-poëzieavond; de dag ook dat ik mijn tweewekelijkse Aan het woord-tekst dien te schrijven voor www.DichtTalent.nl.
En sorry, lieve mensen, aan Sinterklaas doen wij niet. Maar de gezamenlijke verjaardagsviering van Talitha, Anna en Arthur in Ouderkerk aan de Amstel zullen wij zeker niet missen, Deo Volente: de ganse clan weer eens bijeen.
En donderdag - ik kijk even vooruit in mijn agenda - wordt in De Kring het boek over de Schrijvers en hun huizen gepresenteerd, met foto's van Annelies Rigter (al enkele keren hier tussen de teksten door gestrooid; er komt hier weer een detailfoto) en teksten van Erdmute Klein , en zondag de 11e december de jaarlijkse Beurs van Kleine Uitgevers in Paradiso. En de rest. En nu, even stop voor vandaag. Leve de zon, die maar blijft schijnen. Ook van binnen. gegroet. Simon Vinkenoog.

---

NOVEMBER