KERSVERS
Woensdag 31 december 2008
W A L T W H I T M A N : M E D I U M S
They shall arise in the
States,
They shall report Nature, laws, physiology, and happiness,
They shall illustrate Democracy and the kosmos,
They shall be alimentive, amative, perceptive,
They shall be complete women and men, their pose brawny and
supple, their drink water, their blood clean and clear,
They shall fully enjoy materialism and the sight of products,
they shall enjoy the sight of the beef, lumber,
bread-stuffs, of Chicago the great city,
They shall train themselves to go in public to become orators
and oratresses,
Strong and sweet shall their tongues be, poems and materials
of poems shall come from their lives, they shall be makers
and finders,
Of them and of their works shall emerge divine conveyers, to convey gospels,
Characters, events, retrospections, shall be convey'd in gospels,
trees, animals, waters, shall be convey'd,
Death, the future, the invisible faith, shall all be convey'd.
KWANTUMTHEORIE
"De kwantumtheorie
laat zien dat op subatomair niveau materie niet met zekerheid bestaat, maar
tendensen vertoont om te bestaan. Ook gebeurtenissen zijn niet gebonden aan
een bepaalde tijd en plaats maar vertonen tendensen om te gebeuren. Uit de
kwantumtheorie werd duidelijk waarom subatomaire deeltjes ook golven kunnen
zijn. Het zijn namelijk geen echte 'driedimensionale golven' zoals geluidsgolven
of watergolven. Het zijn zogeheten 'waarschijnlijkheidsgolven'.
De kwantumtheorie legt de fundamentele eenheid van het heelal bloot en laat
zien, dat we de wereld helemaal niet in onafhankelijke kleine eenheden kunnen
ontleden. Als we diep in de materie doordringen vertoont de gehele natuur
geen fundamentele bouwstenen maar een uiterst gecompliceerd web van relaties
tussen de verschillende delen van het geheel.
In die relatie is de waarnemer altijd wezenlijk betrokken. Alle processen
en eigenschappen van een voorwerp op atomair niveau kunnen alleen worden begrepen
in termen van de wisselwerking en waarnemer. Het klassieke ideaal dat we de
natuur in objectieve termen kunnen beschrijven komt hiermee geheel te vervallen.
Met andere woorden: niets is wat het lijkt en alles is voor iedereen anders...
STERRENSTOF. De eenvoudigste stof die bestaat is waterstof. Onze zon bestaat
voor het grootste deel uit waterstof. De aarde bestaat uit een zeer grote
variëteit van stoffen. We weten dat diezelfde aardse stoffen ooit ontstaan
zijn vanuit het binnenste van de zon. Onze zon is natuurlijk een ster, een
van de vele. Onze lichamen zijn weer opgebouwd uit stoffen van onze aarde.
Dus, onze lichamen hebben ooit deel uitgemaakt van een ster: ons lichaam bestaat
uit sterrenstof!"
U I T : Verstand op
nul blik op oneindig, 2009 | jaargang 0 | Nulnummer Nr 0 | deel 2 | pagina
37. Uitgave Ando Den Haag (www.ando.eu),
ISBN 9789081186339, oplage 2200.
Idee & grafisch ontwerp Suzanne Hertogs (www.ontwerphaven.nl),
tekst & eindredactie Nicole Ros (www.gewoongoed.nu),
met tekstbijdragen van prof.dr.R.H.Dijkgraaf, Vincent van der Noort
en Wim de Ridder.
Onuitputtelijke thematiek, waaruit welbewuste, humoristische en informatieve
keuze met onder meer het Hotel Oneindig van de wiskundige David Hilbert
(*1862-1943), het Heelal (hoe verder de melkwegstelsels van onze aarde staan,
hoe verder ze zich van ons verwijderen), de Maya's die als eerste het getal
'nul' gebruikten en hun kalender die tot 21 12 2012 loopt, optische fenomenen,
de SciFi van Jules Verne (1828-1905) met twintig voorspellingen, fractals,
aforismen, dichtregels, het nulpunt(energie)veld, de cyber sapiens - dit alles
typografisch weerspiegeld... en weer met voeten op aarde teruggekeerd, tevens
een bijzonder mooie weekagenda voor 2009 - dank & respect, heer Fokko
Tamminga & duurzame Crew!
Wat een jaar! Niet te
klagen gehad over gebrek aan aandacht, hoe ouder je wordt hoe meer ze van
je willen weten, en maar goed ook - want kennis is niet voor jezelf te houden,
maar met iedereen te delen.
Hyperbolen in overvloed; zie de universele wens van Walt Whitman waarmee ik
de dag op Kersvers wilde beginnen. Mijn iedereen is weer anders dan
des lezers iedereen.
Ik ga het niet over feestvieringen, optredens, presentaties, reisjes hebben,
wij kriskrasten per trein en Volvo weer heel wat plekken langs - solo, met
andere dichters of musici - Spinvis, Bo's Art Trio, Saartje van Camp en Sebastiaan
van Delft - en wat een prachtcadeau voor mijn 80ste verjaardag is Erik de
Jong's cd Ritmebox met mijn van de radio
geplukte stem! 7 van de 24 tracks dowloaden kan via Excelsior Records, dan
mis je het kunstwerk dat Erik van het bij de cd behorende boekje heeft gemaakt:
de man is ook als ontwerper zeer begaafd! Blijvend Verrassend!
Op de boekenmarkt verschenen de herdruk van mijn vertaling van Anton Artaud's
Theater van de wreedheid (uitg.IJzer), de Bezige Bij bracht
mijn briefwisseling met Hugo Claus uit de jaren '50 uit, Anton Scheepstra
van uitgeverij Passage gaf mij de gelegenheid teksten uit zes decennia over
mijn geboortestad Amsterdam te bundelen in Amsterdam/Madmaster, en
last but not least verschenen al mijn tussen 1948 en 2008 gepubliceerde gedichten
in 1 linnen band bij Nijgh & van Ditmar, meer dan 1200 pagina's.
En met dat boek onder de arm trek ik - ijs & weder dienende - het sneeuwt
buiten - langs de plekken waar men mij horen & zien wil, in levende gestalte.
Daar zal ik, voor zover ik dat nu kan overzien, met veel plezier mee verder
gaan, er gaat niets boven ONT-MOETEN!
I just want to see & hear everything! benadrukte Jimi Hendrix, een
dergenen die Hel & Hemel op aarde mochten meemaken.
Ja, het gaat altijd over het Zelf, koekebakker, dichtertje, druiloor - me
met pensioen laten sturen ("zijn eregeld en AOW heeft hij al") -
haha! wie heeft daar OOIT van gehoord, in Dichter's Luilekkerland?
Veel activiteiten dus, een levenslang all over the place, waarover voortdurend
verslag, van minuut tot minuut, razende seconden, warps, rammelende
tijdseenheden, kleurrijke confetti-serpentine-ratjetoes die door je heen gaan;
een bombardement van vreugdevolle en energieke vertakkkingen, gevoelens en
gedachten naar ieder's iedereen welgemoed stromend, leve de invallen
en de uitvallen, de intuïtie en het heldere onderscheidingsvermogen.
Viva het Leven. Je zou niets anders willen wensen! Edith&Simon Vinkenoog,
Waarnemers.
Uit
de collectie van Ferdinand Bertholet: Liefde en lentebloesems - Chinese
erotische schilderkunst
Flevodruk Harderwijk 2004 - ISBN 90-77204-12-1
Dinsdag 30 december 2008
Terwijl de Amerikaanse
econoom Jeffrey Sachs ons als Wintergast bij Joris Luyendijk glimlachend
voorhoudt hoe complex de crises in de wereld zijn en hoe onwaarschijnlijk
dat de mensen een idee hebben van wat hen staat te wachten - in zijn strijd
tegen de armoede, en het schandalige feit dat de rijkste landen nog geen 1
% van hun nationale inkomen aan onderontwikkelde landen willen uitgeven -
terwijl later op de t.v.- avond een Engelse documentaire Human
footprint ons zeer surrealistisch en kunstig bedelft onder de hoeveelheden
voedsel die wij een leven lang tot ons nemen en het vuil dat wij veroorzaken
- onze te grote voetafdruk die zich ongetwijfeld zal gaan wreken...
Terwijl een en ander de wereld (mijn leef-wereld) beroert,
is er een stormpje ontstaan in het glaasje water van de Nederlandse poëzie.
In Groningen gaat Driek van Wissen op 6 januari de strijdbijl opnemen tegen
Bas Kwakman, directeur van Poetry International en mede-organisator
van de aanstaande verkiezing van de 'Dichter des Vaderlands' (vanaf nu tussen
aanhalingstekens te zetten). Ook hij is niet content met de wijze waarop die
is georganiseerd. Gesecondeerd door zijn uitgever Vic van de Reit zal hij
met een bundel tonen wat hij als DdV in de afgelopen vier jaar in die functie
op papier heeft gezet, en nu bij Nijghj & van Ditmar gepubliceerd.
Voor zover is na te gaan - je moet van hot naar her surfen om zoiets te weten
te komen! - hebben op 1 na de vier andere kandidaat- DdV-ers op de shortlist
geen enkele lust om campagne te voeren, houd me niet van mijn werk gromt de
een, ik zit in India in die tijd de ander, Erik Menkveld (in Woest en
Ledig) acht zich best wel geschikt, maar zal niet met een programma komen.
De flauwekul in de (zeer provinciale) Nederlandse Republiek der Letteren
noemde ik het gisteren; ja - ik ging maar al te graag, met een hilarisch gevoel,
op Bart FM Droog's telefonisch verzoek in, nu vijf jaar geleden, of ik in
het opengevallen jaar van Komrij's DdV-schap die functie zou willen vervullen.
Uit peilingen op internet-poëziesites bleek ik voorop te lopen.. Ik moest
en zou ook online, zei hij - een dergenen die mij daartoe aanspoorden,
zoals Robbie Vlasman en Rudolf Stokvis van mijn Ruigoord-vrienden. Die zou
overigens pas in juni 2004 in werking treden als webstek; als e-mail-adres
sinds april. Corrigeer me, Edith, jouw geheugen is beter dan het mijne.
Mijn redenen om toe te happen heb ik in Koninginnenacht 2004 uiteengezet aan
de terrasbezoekers van café Hooghoudt aan de Reguliersgracht; niet
dat zij het onthouden zullen hebben - maar het staat voor eeuwig geboekstaafd
op pagina 1034 van mijn eigen Bijbel - MIJN gedichten 60 jaar lang springlevend,
onder de armen.
Basta. Buitenspel. Laat mij lekker niet meer mee doen. Een mooi gedicht van
Erik Jan Harmens op Harmen's Hoofd: conclusie, slecht jaar, goed
jaar, als het maar twaalf maanden heeft.
Daar zie ik de dichter weer, de zich van niets-aantrekkende vrijbuiter,
nobody's pawn in nobody's game..niemands pion.
"Mijn spel is zo eenvoudig. Niemand kan het raden" liet Paul van
Ostaijen weten.
En zo formuleerde exo-psycholoog Timothy Leary het in een van zijn eerste
lezingen-artikelen in de jaren 60, The Politics of Consciousness Expansion:
"Wij, die het spel
van de 'toegepaste mystiek' spelen, eerbiedigen en ondersteunen goede spelverbondenheid
(good gamesmanship). Je zoekt je spel uit. Je leert de regels, rituelen
en begrippen. Je speelt eerlijk en oprecht. Je verwart jouw spel niet met
dat van anderen. Je dwingt het ritueel van jouw spel niet aan anderman' s
spelen op. Je wint het spel vandaag met bescheidenheid. Het spel van morgen
verlies je met waardigheid. Angst en boosheid doen niet terzake want je ziet
je kleine spel in de context van het grote evolutionaire spel dat niemand
kan winnen en niemand kan verliezen."
Op zijn Volkskrantblog reageert Bart FM Droog op mijn Kersversbijdrage van
gisteren.
Surf in vreugde naar www.volkskrantblog.nl/bericht/238659.
Fijn, had ik om gevraagd. Dat mijn eigen tekst slechts de lijst was rond de
inmiddels klassiek geworden uitspraak van Huizinga, hier gereduceerd tot "(...)",
slaat mij met stomme verbazing; de portée van deze zinderende woorden,
is - met permissie - volkomen aan hem voorbij gegaan.
De ervaring als organisator van de dichter in kwestie wordt geprezen; de dichter
als manager - hij wint, stelt Bart FM vast, want hij is de enige die campagne
voert.
Dichter, houd je bij je leest, maak van ieders leven een feest. Dansen doe
je op een vulkaan, waar iedereen zijn eigen gelijk heeft of krijgt. Na het
gelijk het geluk.
Tikkie, ik ben hem. Simon Vinkenoog, liefdesdichter.
Bart FM Droog as seen by Charlotte Witte
collectie Edith&Simon Vinkenoog
Maandag 29 december 2008
Genoopt. De aanstaande
verkiezing van Dichter des Vaderlands in januari ter opvolging van
Driek van Wissen, heeft in de zeer beperkte domeinen van de Nederlandse dichtkunst
al het nodige gerommel veroorzaakt.
Genoopt voelt Bart FM Droog, zelf organisator van de ad-interim internetverkiezing
van de DdV in 2004 - toen Gerrit Komrij er het bijltje bij had neergegooid
- zich tegen de huidige organisatie van de DdV (door Poetry International,
NRC Handelsblad en de NPS) te verklaren, maar desondanks
een van de vijf short-list-dichters aan te bevelen, gezien diens gedetaillleerde
programma. Drie speerpunten: publicaties punten a t/m e, optredens a t/m c
(uiteraard onder de vlag van de DdV), subsidie, punt. UIT. Geen kostenberekening
of budgettering!
Tien dichters stonden sinds eind oktober op de longlist van een daartoe ingestelde
commissie, maar door een lek op de webstek van Erik Jan Harmens werd de organisatie
genoopt eerder dan 2 januari de vijf overgebleven namen van de shortlist bekend
te maken.
Ik wil hier even, loud & clear, laten weten mij van welke campagne
dan ook verre te willen houden, voor of tegen een van de mogelijke kanshebbers.
De afstandelijkheid die ik tegen een en ander diep van binnen bespeur, heeft
meer te maken met de hoge dunk die ik van de poëzie heb, dan met de al
dan niet geschiktheid van een der kandidaten voor dit in feite nietszeggende
laureaat.
In de Verenigde Staten wordt om de negen maanden door de Library of Congress
een nieuwe Poet Laureate verkozen, die zelf mag beslissen
wat in die functie te doen.
Het was een genoegen in het jaar 2000 met Rita Dove, destijds (zwarte!) Poet
Laureate, in townships rondom Durban over onszelf te praten: zij van goeden
huize als dichter, ik als white man als dichter uit het niets te voorschijn
gekomen en we deelden, met liefde en humor in het geluk van die gave - ik
heb nog een mok van de Open Air School Openlugskool met een credo onder een
groene boom I can and I will.
Wat ik mis in de kandidaten, op misschien een enkele uitzondering na,
voor wie ik ga stemmen als ik dat al doe - is een alomvattend gevoel voor
de dichtkunst, zoals dat volgens mij het best onder woorden werd gebracht
door de historicus Johan Huizinga, die in zijn Homo Ludens een hoofdstuk
aan Spel en Poëzie wijdde. Een & ander is vaker door mij
genoemd dus waarom niet alsnog een keer, bij deze unieke gelegenheid? En
passant, nu ik de gelegenheid te baat neem, aangrijp, die zich aanbiedt.
Daarom, in de spelling van de jaren dertig uit de vorige eeuw:
"Poëzie is een spelfunctie. Zij vindt plaats in een speelruimte
van den geest, in een eigen wereld, die de geest zich schept, waarin de dingen
een ander gelaat hebben dan in het 'gewone leven', en door andere banden dan
de logische aan elkander verbonden zijn.
Wanneer men ernst opvat als datgene, wat zich in de termen van het wakende
leven sluitend laat uitdrukken, dan wordt poëzie nooit volkomen ernstig.
Zij staat aan gene zijde van den ernst, aan die oorspronkelijker zijde, waar
het kind, het dier, de wilde en de ziener thuishooren, in het veld van den
droom, de vervoering, de bedwelming en den lach. Om poëzie te verstaan,
moet men de ziel van het kind kunnen aantrekken als een tooverhemd en de wijsheid
van het kind aanvaarden boven die van den man. (...)
In het licht van de oorspronkelijke eenheid van dichtkunst, heilige leer,
wijsheid en cultus wordt de gansche functie van de oude beschavingen nieuw
begrepen. Een eerste voorwaarde tot zulk verstaan is, dat men zich losmaakt
van de opvatting, als zou een dichtkunst enkel een aesthetische functie bezitten,
of louter uit aesthetische gronden zou zijn te verklaren of te begrijpen.
De poëzie is in elke bloeiende, levende beschaving en bovenal in de archaïsche
culturen, een vitale functie, een sociale en liturgische functie. Iedere oude
dichtkunst is al te zamen en tegelijkertijd cultus, feestvermaak, geselschapsspel,
kunstvaardigheid, proefstuk of raadselopgave, wijze lering, overreding, betoovering,
waarzegging, profetie, wedkamp."
Toen mij door dezelfde
dichter Bart FM Droog in 2004 de vraag gesteld werd, of ik mij kandidaat wilde
stellen voor de functie van DdV, die alsnog een jaar te vervullen zou zijn,
heb ik JA gezegd. Ik hoefde mij verder aan geen enkele procedure te onderwerpen,
niet te voldoen aan een profiel; mij werd geen enkel programma gevraagd. Ik
bleef doen wat ik al heel lang doe; het allermooiste van het geheel is uiteraard
dat ik bovendien met een eigen webstek online belandde, volgens de
ingoede Bart (www.epibreren.com)
een absolute noodzakelijkheid.
Ik kreeg een donateurs-subsidie van 500 euro, en nog eens euro 3.000 van het
Fonds van de Letteren voor het aanbrengen van de 64 pagina's van blurb
uit 1950-1951.
Ik betaal alle kosten met genoegen uit eigen portemonnee en hoop dat nog lang
te kunnen blijven doen. Achter de archiefpagina's (zie desbetreffende link)
zijn de DdV-gedichten aan te treffen; zij maken ook integraal deel uit van
Vinkenoog Verzameld, de door Joep Bremmers bezorgde gedichten die
ik tussen 1948 en 2008 schreef. Nijgh & van Ditmar.
De grote vraag die bij Huizinga's betoog opkomt is natuurlijk of wij wel in een bloeiende, levende beschaving leven, dan wel een archaïsche cultuur tegemoet gaan. De toekomst is niet te voorspellen; onder Bush was de markt heilig; laten wij hopen dat het onder Obama duurzaamheid wordt - het harde hoofd erin houd ik. Zoals wij nog steeds niet weten wat het betekent dat zoveel mensen, onze nationale regeringen incluis, bezwendeld en belazerd zijn bij het leven door het mensonterende, fundamentalistische kapitalisme dat geld niet als middel, maar als doel ziet. PCM uitgevers likt nog steeds de wonden, door investeerders veroorzaakt.
De huidige wereldcrises,
meer dan éen, nopen tot andere wereldbeschouwingen, een grote ommekeer
in doen en laten, en dus ook een andere poêzie, waarin de door Huizinga
genoemde dichterlijke hoedanigheden een grote rol kunnen spelen.
In het programma van de desbetreffende kandidaat-DdV voornoemd is daar NIETS
van aan te treffen; vakbondsachterkamerwerk zonder éen verheffende
gedachte, zonder énig realiteitsbesef van het huidige pers- en mediabeleid;
kortom - flauwekul zoals die vaker in de gelederen van de Republiek der (Nederlandsche)
Letteren wordt aangetroffen.
Korterom: 'Vanaf 2 januari
2009 kunt u stemmen op de nieuwe Dichter des Vaderlands. U kunt daarbij kiezen
uit Tsead Bruinja, Joke van Leeuwen, Erik Menkveld, Ramsey Nasr en Hagar Peeters.
Stemmen kan t/m 28 januari via www.dichterdesvaderlands.nl.
Op 2 januari worden de kandidaten voorgesteld in het Cultureel Supplement
van de NRC. De uitslag wordt op 28 januari bekend gemaakt tijdens een tv-uitzending
van de NPS."
Waarvan acte; wij gaan over tot de orde van de dag op de laatste maandag van
het jaar 2008. Welgemoed verder, dankzij de Rotterdamse Sea Urchin
kan ik met Sun Ra beklemtonen:
The satellites are
spinning.
A better day is breaking.
The galaxies are waiting
for planet Earth's awakening.
Simon Vinkenoog dixit , het Wachten nog niet Moe.
Zondag 28 december 2008
Dochter Anna mobiel (zij
brengt dezer dagen bij vrienden in Spanje door) met haar 35e verjaardag gelukgewenst.
Met zoon Arthur en diens vriendin Tatyana gisteravond enige uren op de Winterparade
doorgebracht; Edith en ik waagden weer een (eerste) dansje bij de Big
Bounce Band, met als gaste Ellen ten Damme; in het IK-café, waar
de asbakken ruimschoots dienst mogen doen, was niet Jesse Dorrestijn de zanger
van de avond (wij schaften zijn cd met gezongen gedichten van Hans Lodeizen
aan), maar een Atlanticus, met off tune gezongen Beatle-liedjes,
die enige aanmoediging nodig bleek te hebben. Stilte voor de ukelele. Bravo!
Zondagsrust. Aanbevelenswaardig. Niet de rust die roest, maar de rust der
overdenking, ter introspectie, een gesprek, of luisterend naar de vogels -
of zijn het engelen - die namens Olivier Messiaen voor ons zingen. NPS half
vijf.
Ver genoeg vergenoegd door het gejubel van de vogels om er in woorden nog
iets aan toe te voegen. Lectuur alom alhier aanwezig, in overvloed, nooit
verzadigd niet altijd even overzichtelijk: de bibliothecaris en archivaris
in mij weigeren overuren te maken.
Ben Schot wijst met nieuwjaarsgroeten op de nieuwe aanvullingen van zijn Zeer
Interessante Webstek: www.sea-urchin.net
- alwaar een introductie, nieuws (soms oud, maar informatief), boeken, cd'd
en dvd's, trips en contact de bezoeker verwelkomen.Twee pdf-downloads om rustig
te lezen Astro-Black Mythology over Sun Ra: Space is the Place!
en Kathederworm over een Michaux-avond bij Perdu.
Zelf kan ik wijzen als nieuwe toevoeging op de link See me! Hear me! het
programma Andere Tijden gewijd aan de actie Redt een Kind uit
1959, dat 18 december jl werd uitgezonden. Andere aanvullingen, toevoegingen
in de maak, zeg ik hier weer niet voor de eerste keer...
Tue das Nächstliegende!
Ruhe. Simon Vinkenoog, Vreugdevol... O Q ? .
Zaterdag 27 december 2008
Speak for yourself,
denk of zeg ik vaak, als mensen het over 'wij' of 'wij met z'n allen' beginnen.
En ik herinner me de eenvoudige leer van William Burroughs, vervat in een
afscheidsgroet in de deuropening na een dichtersfestivalavond: Remember,
stay outside.
En ik hoor engelen zingen: From the outside looking in (The
Moody Blues over Timothy Leary).
Dit keer was het de aandacht
trekkende kreet God, wat zijn we bang op de voorpagina van de
Betoog-bijlage van de Volkskrant vanochtend.
"Special: in 2008 zijn Nederlanders bang gemaakt en bang geworden, zegt
Malou van Hintum in het openingsverhaal van het laatste Betoog in 2008. Vier
illustratoren en tien columnisten, van het Betoog, de Forumpagina's en van
de site volkskrant.nl/opinie reageren. Zien we spoken of kunnen we niet bezorgd
genoeg zijn? Op de U-pagina een selectie van de mooiste van de stroom lezersbrieven
over angst en vertrouwen."
De spraakmakende gemeente. De goegemeente. De eigen linkse|rechtse parochie.
De eigendunk. Uit die schok waaruit nog geen enkele Idee geboren is. Alles
Blijven Steken.
Het alternatief, de andere weg(en). Illusieloos. Onderscheidend: echt versus
gemaakt, namaak, doen-alsof, fake, hype, zelfbedrog.
Pionierend: de angst voorbij, de schaamte voorbij, de taboes voorbij. Zelfvertrouwen.
Schik in het leven. Je op de juiste plek voelen. Zelf alles. Je bent de een,
en de ander.
Gelukkig kunnen zijn: je bent de lover, de beloved and Love. Ach, die Almacht,
prachtig!
Un Dieu défini est un Dieu fini. Weg met definitieven, niets is
definitief: alles is slechts in voortdurende verandering. Alles is zowel in
rust als in beweging.
Even een zen-kam door je haren; even een lateraal denkwerkje, een plotsklapse
sprong in het Onzekere, het enige dat van de toekomst zeker is. Toekomst,
mooi woord, ambigu begrip, om aan voorbij te denken. Wat je toekomt (jaja
haha), al naar je zelf verkiest, beschikt, wikt, bevroedt, verlangt. Al wat
je op je levensweg tegenkomt is vol van betekenis, ook als het zinloos lijkt
op het eerste gezicht, en kunnen samenhangen pas achteraf begrepen worden.
Wat je wel kunt doen - blijkbaar neemt de lesgever het van me over - vertrouw
op toeval, co-incidenties, associaties, bespeur serendipity - mooie
opdracht voor Huiswerk 2009! - het duurt je tijd wel uit...licht gloort.
Gerrit Kouwenaar, deze
week geïnterviewd door het weekblad Knack naar aanleiding van
de keuze uit zijn werk, vallende stilte, heeft dit jaar de leeftijd
van 85 bereikt. Hij wordt met Remco Campert en mij, resp.79 en 80, de laatste
overlevende genoemd van de Vijftigers, 'die kort na de Tweede Wereldoorlog
de Nederlandse poëzie op stelten zetten.'
"Over de Vijftigers bestaan veel misverstanden, alsof het een vereniging
met statuten was. Het was toch vooral een vriendenclub. Ik heb me wel eens
afgevraagd: wat zou er gebeurd zijn als we in 1958 met z 'n allen waren omgekomen
in een vliegtuigongeluk zoals dat voetbalteam van Manchester United? Zouden
de Vijftigers dan ook zo' n prominente plaats in de literatuurgeschiedenis
hebben gekregen? Waar had je dan op kunnen wijzen? We waren toch allemaal
heel verschillend. Hans Andreus was een heel andere dichter dan Lucebert of
Bert Schierbeek. De poëzie van Campert leek niet op die van mij. Het
was echt niet één pot nat. Eigenlijk is pas later gebleken dat
het een belangrijke generatie was, toen iedereen zijn eigen weg was gegaan.
Die waaiervorming is heel interessant. Een mooi onderwerp voor een neerlandicus
om op te promoveren."
Volgens de (niet bij naam vermelde interviewer) zal Kouwenaar niet veel meer
schrijven: "Het werk gaat de laatste jaren tamelijk moeizaam. Ik zou
nog wel een boekje kunnen maken met mijn naam erop, maar dat zou dan toch
een boekje zijn beneden mijn eigen peil. Ik merk dat ik geen heldere kijk
meer heb op mijn eigen gedichten en dat ik de greep op de dingen kwijtraak.
Op een gegeven moment ben je toch over een soort drempel heen. Je komt in
een levensfase waarin je weet dat het morgen of overmorgen afgelopen is, en
dat kleurt je bestaan natuurlijk. Ik ben niet het type dat uit het raam springt
of een pil slikt, maar ik denk steeds vaker: als ik nou morgen niet wakker
werd, dat zou wel zo rustig zijn."
Gezegd moge hierbij worden
dat Gerrit Kouwenaar sinds een aantal jaren zonder zijn geliefde overleden
echtgenote Paula alleen woont, iets wat mij bespaard is gebleven, als ik dat
zo mag uitdrukken. Ik ben de levenswil nog bij lange na niet kwijt, maar dat
ik over die zelfde drempel ben heen gestapt is ontegenzeggelijk waar. Ik ben
bereid... maar liever nog ga ik een tijdje mee. Het rustigst is je met het
Hier & Nu te verzoenen, en nemen wat komt en geven wat kan.
Zoon Arthur, bovenbuurman, komt met Het Parool en NRC Handelsblad
binnen. Andere hoofdstukjes, een en al leven. Simon Vinkenoog, levensvervuller.
Vrijdag 26 december 2008
In zijn Woordhoek, getiteld
God is... ja, wat eigenlijk? op de achterpagina van NRC Handelsblad
richtte Ewoud Sanders 8 december jl een oproep tot lezers om een definitie
van het begrip God (persoonlijk, objectief, subjectief, encyclopedisch, positief
of negatief) in liefst maximaal honderd woorden. In de week van Kerst zou
een selectie uit de inzendingen op de achterpagina verschijnen. Afgelopen
woensdag, de 24e verscheen op de achterpagina van de Uit & Thuis-bijlage
een Woordhoek Extra, waarin over drie van de vijf kolommen vierentwintig van
de ruim driehonderd binnengekomen inzendingen geplaatst werden.
Ook ik had een tekst ingezonden, namelijk een uitspraak van Alan Watts, die
een aantal zeer verstandige boeken heeft geschreven, waaronder een interessante
autobiografie In my Own Way
(Pantheon Books, 1972). De hiernavolgende tekst - al eerder door mij
op deze website geplaatst - is ontleend aan lezingen uit zijn laatste levensjaren,
geredigeerd en verzameld door zijn zoon:
Verstilde geest - een introductie tot meditatie, een uitgave van
Ankh-Hermes.
“De Tocqueville
had gelijk toen hij zei dat een volk de regering krijgt die het verdient.
We geven de regering, of zij nu een politieke of een spirituele is, de kans
haar gang te gaan en daarom berust zij op onze autoriteit.
Dat geldt ook voor God. Als u in God gelooft – dat God goed is, of zelfs
dat God God is – is dat uw mening. En daarom berust God op u en heeft
deze gedachte een aantal heel opvallende consequenties met betrekking tot
de regering van het heelal.
Bewustheid van de bron van spirituele autoriteit – het inzicht dat die
afkomstig is van ons, het volk – zou kunnen betekenen dat er een soort
democratie is in het koninkrijk der hemelen. Natuurlijk wordt God daardoor
niet ten val gebracht, behalve misschien een bepaald soort God. De meeste
mensen beseffen niet dat er heel veel verschillende opvattingen over God kunnen
zijn.
God hoeft geen alleenheerser te zijn; er kan ook een organische god zijn.
Verder zijn er persoonlijke en onpersoonlijke goden en er zijn goden die noch
persoonlijk noch onpersoonlijk zijn. Er zijn goden die bestaan en goden die
niet bestaan, en er zijn goden die noch bestaan noch niet bestaan! Maar wat
u ook denkt dat God is, het komt altijd weer bij u uit.”
Ik geef toe: meer dan
honderd woorden, niet geplaatst. Verder lees ik "Meer informatie en reacties
op www.nrc.nl/achterpagina
en www.nrc.nl/woordhoek"
en daar zou ik dus kunnen gaan kijken.
Ik meen echter het woordenspel te mogen verlevendigen met enkele korte uitspraken
uit O God! a collation by Tuli Kupferberg, copyleft ®1980, Vanity
Press NY NY USA.
Reporter: God if you had
to do it over again, would you do it?
God: Do what?
If God lived on earth,
men would break his windows.
Yiddish proverb
Be not perfect, for the Lord my God is not perfect.
Who says I'm not under
the special protection of God?
Adolf Hitler
He who keeps God for a
friend had the world for his enemy.
German proverb
At wits end is God.
English proverb
Call on God, but row away
from the rocks.
Hindi proverb
If there were no God it
would be necessary to invent him.
Voltaire, 1770
If God really existed,
it would be necessary to abolish him.
Michael Bakunin, 1871
Paradise is only to be
found on the back of a horse or in the arms of one's beloved.
Arab proverb
The true God is the God
of things as they are.
G.K.Chesterton
God bless God!
God hells those who hell themselves.
God will return in a few
minutes. But first - an earthquake...
Dit is een keuze uit een klein boekje, die ik besluit met een uitspraak van
Polybius, 125 v. Chr.:
"Since the masses of the people are inconsistent, full of unruly desire,
passionate and reckless of consequence, they must be filled with fears to
keep them in order. The ancients did well, therefore, to invent gods, and
the belief in punishment after death."
VREDE inderdaad in het familieverband aan de Hogeweg in Den Haag, waar tijdens de Kerstdagen onder meer plannen werden gesmeed voor een voorjaarsreis, met de kinderen, zoals twee keer eerder met veel plezier beleefd. Er werd veel gelachen en gepraat, gerouwd ook, geen woord over God of de kredietcrisis - wel begeleidde Frederieke Saeijs het Stille Nacht-lied aan tafel met haar viool uit 1725.
Else Ringnalda-Houtsmuller, op de foto Derk Ringnalda †,
Else, Fleur en Edith
Gisterenavond een mooie foto van de drie gezusters en hun moeder gemaakt,
zei de maker trots, die morgen weer als Aartsengel optreedt aan het begin
van de avond, half zeven, van de Winterparade.
Stille weken, stilte doet goed. Goede ontmoetingen toegewenst, laat de voornemens
maar achterwege! Simon Vinkenoog, op de eigen weg.
Dinsdag 23 december 2008
Een naam toe te voegen,
die van Adrian Mitchell, aan de lijst met namen van personen wier stem je
gehoord hebt, wier woorden gelezen - soms zelfs gekend of als schepen in de
nacht aan elkaar voorbij gegaan; dit jaar van het aards toneel verdwenen:
Alain Robbe-Grillet, Dirkje Kuik, Arthur C. Clarke, Hugo Claus, J.J.Voskuil,
Aimé Césaire, Willem Brakman, Adriaan Jaeggi, Kees Fens, Frederic
Bastet, Mies Bouhuys, Alexander Solzjenitsyn, Mahmoud Darwish - met dank aan
de Boeken-redactie van de NRC, die deze lijst jaarlijks verschaft, samen met
de bekroningen en de beste boeken van het jaar.
Ons wacht in 2009 het Jaar van de Os, volgens de Chinese astrologie. Het wordt
voor China, heb ik begrepen, een cruciaal jaar: niet alleen de fin-ec-kli-crisis
die de Ganse Wereld treft: tevens 20 jaar geleden de opstand op het Plein
van de Hemelse Vrede, 50 jaar geleden de invasie van Tibet en 60 jaar geleden
de oprichting van de huidige schurkenstaat - wat betekent de Os in deze? In
Derek Walters Chinese Astrologie - een prtaktisch werkboek wordt
daar nauwelijks op ingegaan; hij schetst in slechts enkele woorden het Persoonlijkheidsprofiel:
"de Os belichaamt degelijkheid, routine, systematiek en betrouwbaarheid.
Op basis van stug volhouden kan de Os slagen waar anderen falen. De Os staat
altijd met beide benen op de grond, is uiterst behoedzaam en neemt niet gauw
nieuwe ideeën over."
De kredietcrisis die ontaard is in een mondiale recessie van nog onbekende
omvang, alsmede een vertrouwenscrisis in het bestaande stelsel, biedt volgens
Herman Wijffels, van 2004 tot 2008 bewindvoerder van de Wereldbank, positieve
signalen.
'Die variëren van de vragen die mensen zich stellen over hun eigen koopgedrag,
tot de uitverkiezing van Barack Obama als president van Amerika en de ondergang
van wat hij 'het fundamentalistische kapitalisme noemt' noteren Pieter Broertjes
en Fokke Obbema in hun interview met de man die eerder voorzitter van de hoofddirectie
van de Rabobank en voorzitter van de Sociaal-Economische Raad (SER) is geweest.
De Volkskrant heden.
Binnenkort zal hij deel gaan uitmaken van een commissie die, onder leiding
van de voormalige Mexicaanse president Ernesto Zedillo, voor de Wereldbank
een nieuwe missie gaat formuleren.
" Wijffels wil graag dat klimaatverandering een speerpunt wordt. Onder
Paul Wolfowitz, de voormalige president van de Wereldbank, was daar geen ruimte
voor. Onder Wolfowitz mochten er in de documenten van de bank geen verwijzingen
naar klimaatveranderingen voorkomen. (...) De strijd tegen de Amerikaanse
neoconservatief Wolfowitz was Wijffels' voornaamste wapenfeit bij de Wereldbank,
waar hij eind 2006 bewindvoerder werd. Wolfowitz kwam door bevoordeling van
zijn vriendin in de problemen. Bij de daaropvolgende machtsstrijd speelde
Wijffels een cruciale rol. Wolfowitz ruimde uiteindelijk het veld. De neoconservatief
die het aflegde tegen de pleitbezorger van een duurzame samenleving - Wijffels
hoopt dat het symbool staat voor wat er op mondiaal niveau aan het gebeuren
is."
Als Wijffels de noodzaak
schetst voor een overgang van een lineaire naar een cyclische samenleving,
wordt hem desondanks gevraagd of de krimpende economie geen grote bedreiging
voor zijn 'mooie idealen' is.
Hij wijst er dan met grote nadruk op: "Het hangt er helemaal vanaf wat
we er zelf van maken. Dat is een kwestie van bewustzijn, wil en organisatievermogen.
Die drie componenten zijn nodig om wat van de toekomst te maken. Ik geloof
in nieuwe technieken waarbij we én welvarend kunnen leven en ons aanpassen
aan het draagvermogen van deze planeet. Dat is de hoopvolle toekomst die ik
zie."
Al eerder had hij in het gesprek met de hoofdredacteur van de Volkskrant
en diens assistent benadrukt: Als beleidsmakers kun je die toekomst
dichterbij halen.
Als dichter doe je dat dagelijks, in een besef dat je deelt met situationnisten
en taoisten:
L'acte situationniste le plus simple consistera à abolir tous les souvenirs
de l' emploi du temps de notre époque. C'est une
époque qui, jusqu'ici, a vécu très au-dessous de ses
moyens.
(Een van de bouwstenen voorin mijn boek Vogelvrij (De Bezige Bij,
1967).
Abolir: afschaffen, opheffen, te niet doen. Heel wat: een toekomstgericht
voelen en denken mobiliseren. Zonder de drie componenten van Wijffels kan
in de wereld geen gevolg worden gegeven aan de opdracht hoop, geloof en liefde
hoog te houden. De Goede Wil, het Bewustzijn (wie je bent, het Geweten waar
je naar luistert) en het kunnen organiseren, wat ook inhoudt: kunnen improviseren,
van de nood een deugd maken, je niet laten terneerslaan en (zie de Os) volharden.
Volzachten mag ook.
Doe wel en zie niet om. Who rides a tiger cannot dismount.
Je bespeurt een zeker dédain in de woordcombinatie 'mooie
idealen ' - idealen hoeven niet uit den boze te zijn, als er maar geen utopische
ideologie achter zit, of die nu het geluk in de toekomst belooft of het einde
van de wereld voorspelt.. We want the world, and we want it NOW!
Het was een telefoontje
uit België, dat mij nader tot de werkelijkheid (die zo NU en dan het
Verleden inhoudt) bracht: wil ik mei 2009 een tentoonstelling van Theo Niermeijer
(21 april 1940 - 6 april 2005) openen?
'U was toch een goede vriend van hem?'
Ik verwees onder meer naar het in memoriam dat ik uitsprak op Zorgvlied, zoals
het voorkomt in de verzamelbundel. Op deze voor Edith en mij zo heerlijk rustige
dag (de komende kerstdagen gezamenlijk familiediner in Den Haag) besluit ik
deze Kersversnotitie vandaag met de eerste regels daarvan:
Duizend doden sterven
bij het leven,
elke dode vriend brengt dat besef dichterbij:
dat er een eind is
dat weer het begin is
van de reis naar het Heldere Licht
dat ons aller bron is -
met elk adieu komt dit ultieme besef dichterbij."
En zo hoort het, dichter bij de dichter. Simon Vinkenoog, verlichter.
Aangenaam verrast door de kerstkaart van 16-jarige Nick en
Brian uit Doetinchem, fans en trouwe KERSVERS-lezers.
Foto afgelopen zomer genomen - en voor deze gelegenheid bewerkt - tijdens
de jaarfinale in dichterscafé Festina
Lente in Amsterdam
Maandag 22 december 2008
And the beat goes on... Warme geluiden om het weekend
te besluiten.
Als ik dit noteer ben ik nog onder de weldadige invloed van de welluidende klanken
van het Big Ball Bounce Orchestra, gehoord toen wij gisteren voor de
vierde keer de Winterparade (in de Gashouder van
de Westergasfabriek) verlieten, dit keer om elf uur.
En vandaag - vanavond half zeven zijn we er - DV - weer, en volgens
afspraak zaterdag de 27e nog eens en wij overleggen of wij ons ook voor het
Eindejaarsgala daarheen begeven; zulk goed gezelschap!
Hoe je kunt groeien in het ware begrip voor het wezen en karakter van zo'n nomadische
onderneming. De logistiek alleen al: meer dan twintig inspirerende kleinschalige
locatietheateracts en de nodige culinaire ondersteuning bijeenbrengen in een
cirkelende ruimte, waar het geachte publiek, vaak vreemden voor elkaar, in nauw
contact komt met anderen door de interactieve, humoristische en verrassende
wisselwerking van de show-evenementen. Lang gezegd, kort bedoeld: BRAVO!!!
Of het nu is omdat je je eigen pannekoek kunt draaien, of als je gaat zitten
in een ligzak een love shot krijgt toegediend; er wordt trouwens op
meer plekken in de grote ronde industrieël erfgoedruimte van koptelefoons
gebruik gemaakt.
Mensen scharen zich rond de vleugel als Iris Hond meeslepend Liszt of Chopin speelt, terwijl er ook een silent disco in de Brandtoren is, en Thomas Verbogt voor een koptelefoonpubliek voorleest uit Echt iets voor jou.
Ondertussen kunnen genieten van the World Famous Arrowcatch (unité,
nudité, santé);
het PyamaPartyPleidooi voor de Vriendschap;
het onbegrijpelijk en ander echt theater van Pieter Post en Marcel Ott met een tiental voorstellingen van 30 seconden in een piepklein mobiel theater; het zinderende Kalasnikov in Achtkuub (voor 8 personen);
Circus Rens (gereduceerd tot Boer Jakob met Koe Helena) en andere absurdistische, langsrollende of rolschaatsende figuren in een machtige ronde ruimte, waarbinnen een volkomen eigen sfeer geschapen is, die - zoals duidelijk is - Edith en mij dagelijks meer inspireert, ons ook doet denken aan eerdere avonturen met de Dogtroep en het Living Theater. Hoe enthousiast en vol overgave het schouwspel zich na half zeven openbaart, rond zeven uur beginnen de eerste voorstellingen, die elke avond meerdere malen herhaald worden t/m 31 december; met uitzonderring van 25 en 30 december. Nogmaals, ter herinnering & aanmoediging: www.winterparade.nl
Voorafgaand aan onze vreugde scheppende verplichting tijdens de Winterparade namen wij gisterenmiddag deel aan een lunch voor de vrienden van de tachtig jaar geworden Amsterdamse schilder Jan Sierhuis, in de ruim met moderne kunst gevulde localiteiten van de Nico Koster producties aan de Nieuwendammerkade, op steenworp afstand van onze zomerse datcha, rond het W.H.Vliegenbos - mooie plek aan het binnenwater bij het Sluisje.
Zeer geslaagd, geanimmerde gesprekken; Nico - die ik goed ken sinds onze drie
weken bij Karel Apoel in Molesmes in 1970 - toonde de foto's gemaakt van de
verloren gegane negatieven van het 'bedpiece for peace' in het Hiltonhotel van
John Lennon en Yoko Ono; op 1 ervan duidelijk leesbaar: GROW YOUR HAIR. Die
raad heb ik zo'n twintig jaar later inderdaad opgevat!
Vreemd is het om op 1 dag twee keer een gedicht van Hans Lodeizen te horen,
op gitaarmuziek gezet en gezongen. Eenmaal des middags aan tafel bij Jan en
Tine Sierhuis door een onderwijzer, die ook O. Jellema en Ida Gerhardt vertolkte,
en eenmaal in café IK, waar wij het heel gevoelig en melodieus hoorden
in de toonzetting van Jesse (zoon van Hans) Dorrestijn, te beluisteren www.myspace.com/jessezingthanslodeizen.
De 26 jarige wiskundige msc heeft ook de stelling van Pythagoras (Samos, 530 v.Chr.) op muziek gezet (Amsterdam, 2008); het publiek in het IK-café wordt aangemoedigd mee te zingen. Wij gaven graag gehoor. Goed begin van de week, haha 2008 zit er bijna op, in 2009 verwachten wij voor onze Fun in Progress nog meer zegen; dank je Nico voor dat wonderschone fotoboek over mijn verblijf bij Demian in Antwerpen. Het zal René goed doen, deze aandacht! Dat het u allen goed gaat (voel je goed, om mee te beginnen) is de wens van Edith en Simon Vinkenoog, Verkenners.
Zondag 21 december 2008
'De kortste dag van het
jaar', zegt Edith, 'en je hebt een uur de tijd'. Bij Nico Koster de tachtigste
verjaardag van Jan Sierhuis vieren, waarna ik mij op een gegeven ogenblik
weer naar de Westergasfabriek (de Gashouder) begeef, alwaar ik vanuit
de Zevende Hemel om half zeven (18.30, of daaromtrent) de Winterparade
mag toespreken.
Het was gisteren weer een machtig avontuur, en de loop komt er in! Zoveel
te doen en te zien, bij te wonen of te aanschouwen, om van de culinaire geneugten
te zwijgen, in die wonderschone grote ronde ruimte, als een vergrote houten
paraplu opgestoken tegen de Boze BuitenWereld. Alegria! Fanfara! Paradijselijk!
www.winterparade.nl
18 t/m 31 december (met uitzondering van 25 en 30) Eindejaarsgala.
Naast mij in bed, bij de koffie, lacht zij, lezend in de VROEGOP Het Nieuwsblad
voor Volkstuinders, winter 2008. Moet je lezen, zegt ze. Doe ik:
"Uitsmijter
2008... Da's handig!
De oude Mustafa leeft al meer dan veertig jaar in New York. Hij wil graag
in zijn tuin aardappelen planten, maar hij is alleen en oud en zijn zoon leeft
in Irak.
Hij schrijft een e-mail aan zijn zoon:
Lieve Ahmed, ik ben erg verdrietig omdat ik in mijn tuin geen aardappelen
kan planten. Ik weet zeker dat jij me had geholpen de tuin om te spitten,
als je hier was geweest. Ik hou van je, je vader.
De zoon schrijft meteen terug:
Lieve vader, raak alsjeblieft niets in de tuin aan! Ik heb daar namelijk
'het spul' verstopt. Ik hou ook van jou, Ahmed.
Nog geen twee uur later staan de US Army, de Mariniers, de FBI, de CIA en
Homeland Security voor het huis van de oude man. Ze spitten de tuin spade
voor spade om, zoeken iedere millimeter af maar vinden niets. Teleurgesteld
gaan zij weer weg.
Dezelfde avond nog krijgt de oude man een e-mail van zijn zoon:
Lieve vader, hoogstwaarschijnlijk is de tuin nu helemaal omgespit en kan
je aardappelen planten. Meer kon ik op deze afstand niet voor je doen. Ik
hou van je, Ahmed."
(Vroegop-redactie is op
zoek naar nieuwe collega's!
VROEGOP, het verenigingsorgaan van de Bond van
Volkstuinders werd in 1990 in het leven geroepen met als doel de leden te
informeren over volkstuinen in het algemeen en het reilen en zeilen van hun
vereniging in het bijzonder. Sindsdien verschijnt het blad vier maal per jaar
in een oplage van 7500 exemplaren. Enthousiaste personen gezocht; het redactiewerk
geschiedt op vrijwillige basis, maar gemaakte reis-foto-etc.kosten worden
vergoed.
Bond van Volkstuinders, Johan van Kuyckstraat 23, 1067 XG Amsterdam, 020-6132893,
of e-mail bvv.volkstuin@planet.nl. Contactpersoon is Jacob Boelman.)
Uur nog niet om, genoeg te doen, over en open maar! Pluk de dag (en de nacht!), Simon Vinkenoog, hoofdredacteur.
Zaterdag 20 december 2008
Een Journal Intime is dit nooit geworden; Kersvers is geen Privé
Domein (dat ik er elders op zou nahouden) noch een weerbericht, waarmee Frederik
van Eeden zijn Dagboek-bijdragen begon.
Het is evenmin een ordening of systematisering van mijn activiteiten; noch doe
ik mijn lezers een bezonnen inzicht in ons tijdsgewricht aan de hand; het is
wel een inventarisatie van de Umwelt,
de speelterreinen waarop ik mij begeef, met plezier - ieder mens wil gehoord
worden, dus waarom zou ik daarop een uitzondering zijn?
Mee mogen schrijven, praten, spreken, dichten, zelfs als niemand naar je luistert,
en als dat wel gedaan wordt, zoveel te beter, en als er in een boek van jou
gelezen wordt, nog beter. Als om dit te weerleggen het telefoontje van iemand
van een internetboekensite, die mij om een rubriek gevraagd heeft, en een goede
suggestie doet. Jaja, haha!
Dat wij ontzettend blij zijn met aankomst van de stevig gebonden uitgave in
de Dr. Verschuyl Puzzelbibliotheek van de Officiële
Scrabblewoordenlijst, lang verwacht & besteld - laat dat een tipje
oplichten van de persoonlijke sluier zijn; het is langzaam een publiek geheim
dat Edith en ik met volledige inzet dagelijks enkele spelletjes scrabble bedrijven,
en dat al jarenlang! Zij is mij daarin een Meester; een uur geleden toverde
zij achter elkaar drie 7-letterwoorden te voorschijn!
Verveling is er niet (voor
mij: meer) bij. Ook in dat opzicht ben ik een bevoorrecht mens en doet
het leven mij oneindig veel goed, terwijl ik bovendien weet mij van dit bestaan
op aarde in dit lichaam te moeten onthechten, en dat gebeurt... slowly slowly
- ik merk het aan de dagelijkse krantenlast, die er ook om smeekt gehoordgeziengelezengeopend
te worden.
Een open agenda, vierentwintig uur vrije tijd per dag, nomadisch denkend.
Mij zoveel eigen gemaakt, dat het niet meer te ont-eigenen is, ooit afkomstig
van lieden zich aan dezelfde Bron lavend, luisterend, niet alleen zichzelf maar
de hele wereld ziend, niet in een glazen bol, maar in de spiegel moet je wel,
al is het maar om je haar te kammen of te borstelen en je te scheren (met scheerzeep
en -mes).
Gesterkt door inzichten; zo is het een te binnen schieten van jewelste; denkend
aan de uitspraak van de planoloog Henk Goudappel: "Ik meen dat ieder mens
zijn optimale ontplooiïng pas verwerft als hij zich blijvend veelzijdig
oriënteert in minstens zes richtingen en van daaruit zijn eigen (unieke)
verwerkelijking samenstelt als de Grote Zevende."
Hij noemde het een palet; ik heb het vaker gebruikt als uitgangspunt voor schrijfworkshops.
" Geef aan welke gebieden dat voor jou zijn." (Herem'ntijd,
p.376, Bres 1997).
Ha heerlijk, geen huiswerk,
geen strafwerk - work can be fun and man can enjoy it. - then it's not labour.
Ik ben het altijd met D.H.Lawrence's A Sane Revolution { for Fun
} eens geweest.
Space totally lit, al is het komende etmaal het duisterste van het jaar.
"De Geest van deze wereld is niet vrij van haar lichaam - en zolang als
het leven vecht voor meer leven, zal de geest blijven vechten voor meer leven,
meer geest. Er is niet zoiets als doodsstrijd. Er is op deze planeet niets dan
een Levensstrijd. Elke fysieke of mentale beweging, elke golf van de zee en
elke gedachte of droom is een strijd om meer Leven."
Kahlil Gibran in een brief van oktober 1914 aan zijn vriendin Mary Haskell.
Licht op je pad; vrede in je hart. Simon Vinkenoog, stram springlevend.
olante/ConstantinConstantin Brancusi La tortue volante/De vliegende schildpad - 1943 - marmerende schildpad - 1943 - marmer
Vrijdag 19 december 2008
Hoe het altijd, allemaal,
om het zelf (Zelf|) gaat. Hoe niets meer vanzelf spreekt, maar voortdurend
aan onderzoek dient te worden onderworpen. Wat het inhoudt, of het bewust
wordt - en dan, van ja wat?
TRUST TAO, placht Timothy Leary te zeggen; een van de eerste uitgaven van
de League for Spiritual Discovery beginjaren 60 was een
uitgave van de Tao Te King, bestemd als gids voor psychedelisch gebruik.
Happinez Mindstyle Magazine brengt het achtste pakketnummer met Notitieboekje
van 2008 uit, 190 pagina's. Speel mee (voor euro 5.50) vraagt scheidend oprichter
Inez van Oord in haar laatste hoofdartikel: 'En nu wordt mijn kinderlijke
ziel soms te veel bedolven onder werkdruk en verantwoordelijkheden en verlangt
ze ernaar om weer vrij te mogen spelen. Terug naar de oorspronkelijke missie;
het schrijven en het onderzoeken. En ik wacht nog even op het juiste moment,
maar dan vouw ik mijn ziel tot een bootje en hijs ik de zeilen... Meer hoeft
een mens niet te doen."
Join your ship! riep ik enige decennia geleden, en hees mezelf aan
boord van de Vliegende Hollander, the timeless space-machine we're living
in....En waar de wind waait, weet alleen de wind.
Op het voorplat van de wel zeer luxueuze Happinez-uitgave wordt een brandende
kaars de lezer voorgehouden met de tekst: "Overgave - Wie durft zich
over te geven aan het leven? JA tegen de liefde is JA tegen jezelf - Taoïsme
- Ooit een engel gezien? 7 lessen in overgave - Recepten voor een goede nachtrust
- Fred Matser zakenman en idealist - Extra: een jaarhoroscoop 2009."
Deze waarschuwt vooral voor de planeet Pluto, en beschrijft er de functie
van. Schoon schip.
Verder de namen van vier columnisten en de vermelding van nieuws over films,
boeken, cd's, gezondheid, wijsheid, workshops en lezingen.
Op de inhoudsopgave onder wijsheid: Loslaten volgens het taoïsme, vijf
pagina's Elke dag een andere weg. Jammer dat er van TAO
een -isme is gemaakt; maar jammeren hoort niet bij TAO. En hoe vaak heb ik
me niet laten zeggen: We must experience surrender!
En het is ook niet de overgave van een overwonnen persoon, een verliezer of
loser - het is juist de veerkracht van het Go with the flow - dat
uiteraard ook hier zijn tao-kopje weer laat zien. Leve de goede bedoelingen!
Ik sla het boek The Dawning of Curiosity - Colloquies on World Consciousness
(edited by
Jarvis Brook, Croom Helm London 1977) open en lees een motto van sGam-po-pa:
"Since the phenomenal universe is one's own mind, one' s mind need not
be afraid of itself and so one can dismiss anxiety and timidity."
Waar alle Happinez-lezers het mee kunnen doen. Overigens een heel vreemd boek,
maar daar houd ik van.
Een klein semantisch misverstand
meen ik te ontwaren in de rubriek Alledaagse kunst in de
Volkskrant vandaag, geschreven door Erik van den Berg: Aangename
onzekerheid bij kaarslicht.
Hij begint de immer lezenswaardige rubriek, die alledaagse fenomenen
met een kunstblik bekijkt, aldus:
"In 1968 dichtte Hans Verhagen, de winnaar van de P.C.Hooftprijs 2009:
Totale verlichting van de ruimte,
extra licht
op de plaatsen waar wij zitten
Een gedicht zo plat als een reclametekst, met voor wie wil toch ook een
suggestie van diepzinnigheid. Bonafide poëzie dus, zij het met de kanttekening
dat Verhagen met die 'totale verlichting' toch eerder een wenselijke toestand
dan een feitelijke situatie zal hebben beschreven."
Daaraan twijfel ik, gezien de vertaling in het Engels die Hans Verhagen maakte
toen ik hem daarom vroeg voor de 'vipers keepsake' How to enjoy reality
(Thomas Rap, 1971).
Daar heeft het gedicht ook zijn titel herkregen, LIGHT, en luidt
het als volgt:
Space totally lit;
extra light
on the places where we sit.
En dat is toch iets heel anders; dat heeft niets met een wenselijke toestand (Verlicht Meester?!) te maken, maar eerder met een Nieuwe Stijl Constatering, die men zich de zijne kan maken.
"Amsterdam is een
van de meest pluriforme, culturele steden van Europa en staat bekend om zijn
gastvrije attitude. Bijna de helft van de bevolking bestaat uit personen met
een meervoudige culturele bagage en zo vormt Amsterdam het ideale laboratorium
om een uitdagende levenskracht te ontwikkelen."
Het zijn niet mijn woorden; ze zijn afkomstig van de organisatie die volgend
jaar groots wil vieren dat een VOC schip in 1609 de Hudsonbaai bereikte, en
een bijeenkomst in Felix Meritis over het geheim van Amsterdam belegde.
Historicus Herman Beliën voegde daar aan toe dat de stad door negentiende-eeuwse
sociologen vaak gezien werd als een bron van chaos en vervreemding, 'een plek
waar je van de rel raakt'. Dat burgemeester Job Cohen probeert 'de boel bij
elkaar te houden' achtte hij een mooi 'collectief ideaaltje.' Dat lees ik
in een van de weggooikranten van de afgelopen week. En dat ga ik nu doen,
of niets. Gegroet, Simon Vinkenoog - leegloper.
Donderdag 18 december 2008
Vanavond te bekijken in
Andere tijden (NL 2; 21u25- 21.55):
'De eerste t.v.actie Actie redt een kind. Op 13 december 1959 verzorgde
de V.P.R.O. (inderdaad, met puntjes) een ruim twee uur durende tv-inzamelactie
onder de naam 'Redt een kind'. De actie, gepresenteerd door oa Mies
Bouwman, was bedoeld voor de duizenden vluchtelingen die de Algerijnse oorlog
waren ontvlucht en in Marokkaanse vluchtelingenkampen waren ondergebracht.
Presentatie Hans Goedkoop.'
Twee kolommen verder op deze pagina in de VPRO Gids lees ik onder Digitale
kanalen/GeschiedenisTV om 22.00 'Redt een kind. Uitzending uit 1959 rond de
manifestatie en inzamelingsactie 'Redt een kind', georganiseerd ihkv het Vluchtelingenjaar
1959-1960, wordt gepresenteerd door gastvrouwen Mies Bouwman, Verti Dixon,
Ageeth Scherphuis, Hannie Lips en Karin Kraaykamp.'
Ook mij werd onlangs door Andere tijden gevraagd terug te kijken
naar de documentaire, die aan de inzamelingsactie voorafging, door mij met
een vakkundig team destijds in Marokko gemaakt. Oujda: gamba's op het strand,
kif via de doorkeepers van de Rode Halve Maan - geboorteplaats van Hafid Bouazza
- de eerste keer dat ik het land bezocht. (De tweede, de eerste keer alleen:
om te scouten).
De enige reden waarom
ik de wekelijks gratis thuisbezorgde ECHO inkijk: de column Weerlicht,
waarin ir.Luc Sala - die voor het eerst virtual reality naar Nederland
bracht met zijn mindbrainmachines bij EgoSoft , bijeenkomsten in
Mystère met onder meer Timothy Leary (LSD) en Alexander Shulgin
(XTC) en een eigen zender op Salto-tv - zijn immer terechte Amsterdamse gramschap
uit.
Deze week verzucht hij:
"Ik had even gehoopt dat de gezamenlijke sinterklazen en hun helpers
zouden optrekken naar de Nederlandsche Bank, dat gebouw zouden bekladden met
slagroomtaarten en hun vloek zouden uitspreken over het tuig dat ons in deze
crisis heeft gestort.Maar het kwam (nog) niet zo ver. We laten het maar gebeuren,
tellen onze centjes en geloven de sprookjes van de hoge heren. Gaat u maar
rustig slapen, brave burgers, wij zorgen voor u!
Wanneer komen de massademonstraties? Mensen kunnen maar een beperkte hoeveelheid
slecht nieuws verwerken. Op een gegeven moment slaat de angst en de apathie
om in kwaadheid, in geweld, in revolutie.
Ik hoop dat ze ten stadhuize daarvoor noodplannen hebben. Amsterdam heeft
eerder opstanden gekend zoals het aardappelenoproer in juli 1917, dat fors
werd neergeslagen. En de Nieuwmarktrellen van 1975 waren ook niet mis.
Waar blijft het grote noodplan voor de depressie waar we in wegzakken? Of
heeft men het te druk met de seksramen of de Olympische Spelen of zo?"
Nog geen Jeremia, onze vriend; instemmend gegrom mijnerzijds.
Deze bijna uitnodigende tekst wordt gevolgd door een redactionele toevoeging:
"In zijn eindejaarsverhaal 'Gaan we toch de goede kant op?' geeft Luc
Sala zijn visie op de wereld waarin wij leven. Een verhaal over angst en hoop.
Het artikel staat op www.echo.nl
onder het kopje Stad."
Bos heeft er de ballen
verstand van, oppert Max Pam in zijn Beweringen &
Bewijzen in de Volkskrant vandaag. 'Bernard Madoff heeft in het groot
precies hetzelfde gedaan als wat banken al eeuwen doen, namelijk geld uitlenen
dat je eigenlijk niet hebt. Dat is mijn analyse gedaan op een druilerige middag.'
Inzicht, of het voorstadium daarvan: intuïtie, of gewoon geluk hebben
Max Pam begin dit jaar doen besluiten zijn aandelen te verkopen en het geld
op een spaarrekening van een solide bank te zetten. Hij is na het gestoethaspel
der laatste maanden tot drie conclusies gekomen:
"1. Wouter Bos heeft er de ballen verstand van; 2. Wat de toekomst betreft
heeft eigenlijk niemand er de ballen verstand van; 3. Meer kennis van zaken
biedt geen enkele garantie meer voor een beter oordeel. De situatie in de
wereld was al complex, maar is nu zo complex geworden dat die zelfs door regeringen,
denktanks en Nobelprijswinnaars niet meer begrepen kan worden."
Tot zover het dagelijks
gebeuren, of wat ik er van kwijt kan/wil binnen deze ruimte. Als men mij vraagt
hoe het er mee gaat, verwijs ik graag naar deze pagina's - doe dat ook, ja?
Ik herneem weer mijn studie van Aartsengel en zoek een passend citaat, bibliomantisch
geplukt uit Mani's Lichtschat (een bloemlezing uit manichese
teksten, Rozekruispers, 1997):
"De Zon is de poort des Levens,
en het vaartuig des Vredes
naar de grote Eoon des Lichts."
Gevolgd door zeven weldaden; waarvan acte. Groeten voor heden, Simon Vinkenoog, Aio.
Woensdag 17 december 2008
Als contrapunt voor het
Groot Dictee dat ik met een derde oor beluister. Na het voorlezen van Christine
Hemmerechts' totale tekst liet ik het afweten; deze larmoyante Weltschmerz
met zijn vele ecclesiastische en eschatologische uitweidingen lees ik morgen
wel 'juist' gespeld in de krant.
Twee prettige dagen in Vlaanderen, waar men ons ook op andere gebieden dan
de taal zo ver vooruit is; hoeveel modieuzer zijn steden als Antwerpen, Brussel
en zelfs Brugge dan de Nederlandse, vaak door grote ketens (of een keten van
patatsushihotdogondernemers) ontsierde grotestadsbinnensteden...
En hoeveel aardiger zijn mensen in de omgang, hoeveel großartiger, ruimhartiger,
hartelijker, opener... Dank je lieve Ilke Froyen, ook voor de verrukkelijke
oesters!
"Er mag hier niet gespiekt worden, hè" - hoor ik Philip Freriks
zeggen tussen het dicteren van Martine Tanghe door. Ik laat die beker vol
ziekten, complexen en wratten aan mij voorbijgaan; hoorbaar draait 'de oude
bard' Hugo Claus zich om in zijn graf. Ik blijf wel nieuwsgierig naar hoe
het afloopt - van alles, tenslotte, immers. Op de goede afloop!
Bravo, wereldzwemkampioen Maarten van der Weide, die beter mens wil worden
door er mee op te houden.
WEI WU WEI - ik ben weer in de trein gedoken in de verrukkelijke, zij het
moeilijk overdraagbare teksten van de zich noemende auteur van All Else
Is Bondage - Non-Volitional Living TAO, Hong Kong University Press, februari
1964, 1000 copies, 55 pagina's met XXXIII thematische leringen.
Al in het voorwoord wordt mij een woord dat ik niet ken, een neologisme (?)
voorgelegd: obnubilation. De definitie ervan: an inability to
perceive the obvious owing to a conditioned reflex which causes us persistently
to look in the wrong direction!
Hoeveel attentie werd Edith en mij tentoongespreid, zowel in de Kamermuziekzaal
van het Brugse Concertgebouw gisteren als in het literatuurhuis Passa
Porta in Brussel vanmiddag, tussen half een en twee uur in een grote
mooie ruim gesorteerde meertalige onafhankelijke boekwinkel, waar ook Het
Beschrijf gevestigd is, organisatie van deze bijeenkomsten, alsmede een
writer's in residence-onderdak.
In Brugge werden vier auteurs over hun recente boek geïnterviewd door
de zeer capabele Kurt van Eeghem: Pjeroo Roobjee (Naar betere oorden en
andere verhalen uit de buitenste duisternis, uitg.Querido), Jan de Loy
(De Heining, Nieuw Amsterdam), en Taema Nahir (Groenkapje en
andere Marokkaanse sprookjes, Meulenhoff), en ik vanwege mijn Vinkenoog
Verzameld (gedichten 1948-2008 (Nijgh & van Ditmar).
Vanmiddag waren Pjeroo - die ik al enige decennia ken - en ik gesprekspartners
van Annelies Beck, journaliste bij het actualiteitenprogramma Ter Zake,
eveneens een aandachtig lezer.
Beide malen waren er voor de happy few (en reken maar dat ze heel
wat happier waren na afloop!) boeken te koop; uiteraard werd daar
bij Passa Porta ruimer op ingegaan.
Pjeroo is net zo 'n Einzelgänger als ik, minstens zo geëngageerd
ook - in feite zou je bij het lezen van zijn teksten ook zijn schilderijen
moeten zien. (En als je mij leest mijn stem horen.)
Bij Passa Porta schafte ik Dirk van Weelden's pamflet Literair
overleven aan (Augustus 2008), dat ik na lezing aan Joep Bremmers zal
doorspelen, alsmede een geannoteerde herdruk van Boris Vian's L'Ecume
des jours, in cassette Edition du Poche, Edition du 60e anniversaire
avec 40 documents inédits in een afzonderlijk 321 pagina's tellend
boekje met facsimiles en kleurenfoto's, waarbij een 'pataphysische stoel'.
Een ander levensteken
van de 'patafysica' trof ik aan in de portrettengalerij bij de ingang van
Passa Porta, met foto's en teksten van de vele schrijvers die er tijdelijk
resideerden. Filiep van Zandycke was bezig foto' s van mij te maken, ik vroeg
hem een foto te maken terwijl ik naar die tekst wijs (bespaart me de moeite
van het overschrijven). Hij deed het, dankje, en mailde ons er drie om uit
te kiezen. Dankdankdank. Aldus, foto's van hem op www.hoedgekruid.be.
- een vzw (vereniging zonder winstbejag, Nederlanders) in Etterbeek.
Uitgenodigd was ik ook voor een bezoek aan het Goudblommeke in papier/La
fleur en papier doré, het fameuze estaminet (Anno 1366,
overdrijft enigzins het uithangbord) waar de legendarische Gerard van Bruaene
vijftig jaar en langer geleden de scepter zwaaide: een Brusselse Nikolaas
Kroese als het ware: nog altijd hangt het cafeetje vol met kunst aan de muren,
wordt er een permanente foto-tentoonstelling gehouden en zijn er de uitspraken
nog duidelijk zichtbaar, die hij ooit op kaartjes en in boekjes verzamelde-
en weggaf. Zijn belangrijkste motto: Tout homme a droit à vingt-quatre
heures de liberté par jour. Ieder mens heeft recht op vierentwintig
uur vrijheid per dag. Ik heb de goede man een paar keer mogen ontmoeten, eenmaal
bij de viering ca. 1953 van het huwelijk tussen Hugo Claus en Elly Overzier;
nu wordt me van alles gevraagd (ook weer voor de camera) waar ik absoluut
geen antwoord op kan geven. Ik liet me wel verleiden op de potkachel te gaan
zitten (OLE COM BOVE) en in het beroemde buurtkroegje mijn Joie de vivre-gedicht
voor te lezen.
In Het Goudblommeke in papier/La Fleur en papier doré
aan de Cellebroersstraat 55/55 Rue des Alexiens
1000 Brussel/Bruxelles (B)
Wat hebben de Vlamingen bij het Groot Diktee weer ruimschoots gewonnen; nogal wiedes met die kathedralen-pelgrimage-achtergrond! Gegroet, Simon Vinkenoog, feitenverzamelaar.
Dinsdag 16 december 2008
Voordat wij per trein
afreizen naar Brugge en Brussel, nog even een terugblik op het afgelopen weekeinde;
ik kwam er niet toe daarover gisteren te schrijven, gezien mijn uitweidingen
over de Dichter des Vaderlands-verkiezingen. Om te verduidelijken: die functie
betekent dat de uitverkorene voor een periode van vier jaar de plichten mag
vervullen, die aan het profiel van de nationale hof- & gelegenheidsdichter
beantwoorden. Hij hoeft niets, maar wordt geacht - en van publicatie in NRC
Algemeen Handelsblad ben je verzekerd, en sowieso kom je als een van
de vijf kortlijsters met een profiel in het Cultureel Supplement
van die krant op 2 januari, bij ieders leven en welzijn.
Na mijn optreden met het Bo's Art Trio in de Edamse jazzclub Mahogany
Hall, nog geen maand geleden, vroeg Terts Brinkhoff, oprichter-directeur van
de Parade, bezig met de voorbereidingen van de komende Winterparade mij, of
ik daarvoor enkele keren de rol van Aartsengel wilde vervullen, tijdens die
periode. Het festijn binnen de grote ronde gashouder van de Westergasfabriek
aan de Haarlemmerweg in Amsterdam vindt plaasts van 18 t/m 31 december, met
uitzondering van 25 en 30 december.
www.winterparade.nl
Ik sta geboekt voor de 19e, 20e, 21e en 27e. Van de try-out zaterdag maakte
Edith een foto; men ziet het achterhoofd van Terts - het geachte publiek durfde
(nog) niet naar voren te komen!
Van de BaZtille Ateliers-bijeenkomst
zondag in Zoetermeer niets dan prettige herinneringen. Vier schrijvers/ zanger/dichters
hadden hun werk 'uitgeleend' aan vier kunstenaressen: het verband werd visueel
geïllustreerd tijdens de twee rondleidingen door de gangen van het grote
ateliercomplex, waar zowel de dichters als de beeldende kunstenaars hun zegje
konden doen; het in 50 exemplaren in kleuren gedrukte eigen beheer-uitgaafje
WOORDEN, geen Isbn, is een waar juweeltje.
Uiteraard waren Menno Wigman en Ruben van Gogh aan het shoptalken over de
DdV-verkiezingen; de gezamenlijke lunch met eigengereide heerlijkheden was
een genoeglijk samen-zijn.
Vlnr Simon, Menno Wigman en Astrid van Baalen, (niet in beeld
Judith Gor), Ien Dobbelaar in wier atelier voor de feestelijke lunch was gedekt,
Marijke Wijgerinck die verrukkelijk gekookt had, een leerlinge van Ien die
heerlijk assisteerde, Thea Schulz, Thé Lau en Ruben van Gogh
Uit de 1100 paghina's
VV - mijn eerste 60 dichtjaren - kan ik nog wel 20 jaar voorlezen, begrijp
ik. Soms sla ik een of twee nog niet herontdekte gedichten op, en lees ze
voor - voor het eerst in hun/mijn leven. Als ik het me niet meer herinner,
zoek ik zelf de vindplaats achterin: ach ja, Oost-Raven: ook goede herinneringen.
Eergisteren ook 'deed' ik Uit het Boek van de Wet met Aleister Crowley's
motto Every man and every woman is a star. Het Algemeen
Dagblad pikte dit op, kreeg ik van Google Alert te horen.
Ien Dobbelaar (www.iendobbelaar.nl)
koos voor dit project Menno Wigman's Het Gesticht:
Judigor (www.judigor.com)
oorspronkelijk uit Israël koos voor mijn dichterlijke handreiking
Goede raad is vuur!
Thea Schulz (www.theaschulz.nl)
ontleende haar inspiratie aan het werk van Thé Lau, en
Marijke Wijgerinck (www.marijkewijgerinck.nl)
las Ruben van Gogh's Zoekmachine.
Interessante middag; nog steeds ben ik verbaasd dat zo vele kunstenaars een
eigen website hebben, al dan niet zelf beheerd.
Kortom; op naar straks - vanavond de kamermuziekzaal van 't Concertgebouw
in Brugge, en morgenmiddag het literatuurhuis Passa Porta, A.Dansaertstraat
46, 1000 Brussel: www.passaporta.be
en www.beschrijf.be.
Ook goede reis, Edith & Simon Vinkenoog, live
Maandag 15 december 2008
"Ik hoop dat hij
honderd wordt!"
Dank je, Erik Jan Harmens, pas nu lees ik wat je een week of wat geleden over
mijn Verzamelde gedichten in Trouw schreef. Ik nam de tijd,
en de gelegenheid te baat, om wat rond te scharrelen (snuffelen, browsen,
surfen) op enkele poëzie-internetsites, gezien het bijna onhoorbare plonsje
in de vijver van het Nederlandse literaire bollenveldje.
Wat een bezig baasje, overigens, zie zijn website Harmens' Hoofd.
Ik vond er mijzelf via een zoekopdracht 35.605 keer op terug - ik houd die
standen niet meer bij - en wat een binnenvetterige zeepbellenblaasmachine
is dat wereldje ook!
Ik nam kennis van de officiële website
www.dichterdesvaderlands.nl, waar een paar dagen geleden naast een bestaand
Profiel en een Procedure een lijst werd gepubliceerd van de shortlist met
5 van de 10 namen van een 31 oktober door een commissie vastgestelde longlist
met kandidaten voor het Dichterschap des Vaderlands.
Procedureel zouden die namen pas 2 januari a.s. in NRC Algemeen Handelsblad
bekend worden gemaakt, zodat daaruit voor de 24e januari - met Gedichtendag
in het Vooruitzicht de lezers een keuze konden maken.
Vanaf mijn Olympus kan ik er om lachen, maar voor Ruben van Gogh ligt dat
anders; is hij nu IN of UIT? Het bericht blijkt namelijk gebaseerd te zijn
op een 'lek' dat Erik Jan Harmens als scoop bracht, maar hij zou
nu niet het lijstje met namen van de uitverkorenen, maar juist de afgewezenen
hebben bekend gemaakt, een en ander volgens Van Gogh op zijn eigen website.
Ik ging niet op bezoek bij de 10 kandidaten; allen uiteraard Online voor iedereen
openstaand; een hunner vroeg mij zelfs op hem te stemmen en mijn vrienden
aan te raden dat ook te doen (sic!). Ruben (gisteren in Zoetermeer gehoord
met mooie gedichten over Zuid-Afrtika) is ook al weer zo'n bezig baasje, en
zeker interessant is wat hij opmerkt over een podiumdichterscongres in Padua.
Hoe gemakkelijk raak je in het poëtisch universum op internet tot over
je oren verstrikt- Borges bibliotheek is er langzamerhand niets meer bij!
Dat het verslavend werkt, is zeker - vreemd is voor mij zeker ook dat ik nu
pas bij Erik Jan lees wat hij februari jl schreef (met een paar regels van
John Giorno notabene, die ik hier - en op het podium van de slamavond in Tivoli
citeerde) toen ik een weekje in het ziekenhuis doorbracht. Nogmaals dank,
en het gaat om de volgende lange kortlijsters:
Tsead Bruinja, Maria van Daalen, Ruben van Gogh, Ingmar Heytze, Joke van Leeuwen,
Erik Menkveld, Ramsey Nasr, Hagar Peeters, Ilja Leonard Pfeijffer en Marjoleine
de Vos.
De commissie die de longlist samenstelde werd voorgezeten door Jeltje van
Nieuwenhoven en bestond uit neerlandicus Thomas Vaessens, Bas Kwakman, directeur
van Poetry International en Arjen Fortuin, criticus bij NRC Handelsblad -
waarmee de sponsors goed vertegenwoordigd zijn: Poetry International, De Poëzieclub
(tijdschrift Awater en de Sandwich-reeks), de Koninklijke
Bibliotheek, de NRC en de NPS, die van de verkiezingen uiteraard graag een
jaarlijks televisie-Spektakel maakt. Bij deze: fake it until you make
it.. En herlees het hoofdstuk Spel & Poëzie in Huizinga's
Homo Ludens..
Over de NK Slam in Tivoli
in De Volkskrant vanochtend een magere tekst met een mooie vijfkoloms
kleurenfoto van de Amerikaanse slammer Danny Sherrard en als titel Marokkaans
joelen bij Poetry Slam en de ondertitel 'Najiba Abdellaoui (27) wint
NK Poetry Slam, maar deskundigen zijn niet enthousiast over niveau kampioenschap.'
Volgens Frank Tazelaar, die de eerste vier edities van het NK Poetry Slam
organiseerde in Nijmegen, is de slam niet verder uitgegroeid tot een serieuze,
aparte stroming. Hier is het meer een uiting van de amateurscene gebleven,
in tegenstelling tot Amerika en Duitsland.
Voor Bart FM Droog blijft het slamcircuit hangen in een preken-voor-eigen-parochie-circuit
met 'sektarische trekjes'. 'Het is geen springplank geworden of kweekvijver
voor nieuw talent.
Sven Ariaans, tien jaar medejurylid bij Festina Lente: In vergelijking
met vorige edities vallen de kandidaten dit jaar erg tegen. Als er al goede
dichters rondlopen, dan kiezen die er vaak voor snel te stoppen met slammen
en een bundel te publiceren.'
Spel en tegenspel. Hoog
spel. Groot speelveld, op pagina 1 krijgt president Bush in Bagdad een paar
schoenen naar zijn hoofd geslingerd onder de kop Wederopbouw Irak mislukt,
een door de New York Times op haar website gepubliceerd concept-rapport, op
pagina 2 laat vk.tv in het linkerhoekje onderin weten: "Hans Verhagen,
de winnaar van de PC Hooftprijs, is al sinds 1964 een bekende van Jan Mulder.
vk.tv/mulder."
Elders laat de postbank weten dat de rekeningen van coffeeshops worden opgeheven,
en verklaart Inez van Oord (50), bedenker en hoofdredacteur van het 8 x per
jaar verschijnend mindstyle magazine happinez (oplage 160.000, 20
medewerkers) haar succes. Met een eerder succesvol tijdschrift Seasons
nam zij afscheid van het cynisme dat zij op de sportredactie bij de
Telegraaf had aanschouwd. 'Ik wilde alleen nog maar dingen doen die me
wel een goed gevoel gaven. Cynisme is besmettelijk. Het is een tijdje leuk."
Afscheid van het cynisme; je wenst het iedereen toe. Ik dus ook Mij.
De Volkskrant laat Nietzsche zich overigens omdraaien in zijn graf.
"Want ruim honderd jaar na zijn bekende constatering dat God dood is,
is God weer alom aanwezig. In het lespaket van middelbare scholen, in het
politieke debat en zelfs in de kunst. Alleen al in ons land zijn momenteel
drie tentoonstellingen gewijd aan religie. De laatste, Heilig Vuur. Religie
en spiritualiteit in de moderne kunst, opende dit weekend in de Nieuwe
Kerk in Amsterdam. Daar is het dakloze Stedelijk Museum te gast."
En gaan wij zeker heen, DV, voor 19 april 2009. www.nieuwekerk.nl.
Voorbij de knipsels: het monsterverbond van hoofdredacteuren en uitgevers
met een brief aan minister Plasterk: 'Gelijk speelveld voor alle media nodig'
- voorbij de astrologische kalender, Bril en Mirza, de megazwendel-blijkt-nog-groter,
de kastelozen (dalits) in India, de (Servische) piraten in de Donau,
de vertolking van Beckett's Krapps' Laatste Band (www.ntgent.be)
en het kerstgevoel van Nazmiye Oral. Kun je nog knippen, knip dan mee - alles
straks naar het IISG!
Morgenavond een optreden in Brugge, alwaar wij overnachten, woensdagmiddag
Iets in Passa Porta in Brussel, gevolgd door een bezoek aan het Vergulde Blommeke.
Per trein en welkome ophalers! Vooralsnog gegroet, zoek zon & zin within.
Simon Vinkenoog, vuurloper.
Zaterdag 13 december 2008
To have great poets, there must be great audiences too.
Walt Whitman (1819-1892)
Haken en ogen, en enig
misbaar, zeker: maar het was voor een volle zaal van Tivoli een onderhoudende
avond: de woordenstrijd tussen de tien deelnemers aan het Nationaal Kampioenschap
Slam Poëzie (NK Poetry Slam 2008), waarvoor zelfs de onlangs in Parijs
tot wereldkampioen Slam Poetry uitgeroepen Amerikaan Danny Sherrard als eregast
werd uitgenodigd, een 23-jarige jongeling uit Seattle, die inderdaad verbluffend
goede en indringende teksten ten gehore bracht. Hij keek in de kleedkamer
ook belangstellend naar Giorno's interview, waaruit ik enkele regels citeerde
bij de opening, en Ed Sanders' Investigative poetry, dat ik als leidraad
(her)ontdekte.
Achter de jurytafel de dichters Tjitske Jansen, Piet Gerbrandy en de cabaretier-kleinkunstdocent
Joost Prinsen; geacht na elk optreden een cijferbord omhoog te houden en dat
te beargumenteren.
Nadat de eerste vijf dichters hun zegje hadden gedaan, kwam ook de applausmeter
in het spel, al naar het volume rees het getal op het achterscherm - hetzelfde
gold voor het tweede vijftal. Uit de gecombineerde (jury- en publieks) uitslagen
werd econometrisch een keuze gemaakt: vijf hunner gingen naar een tweede ronde.
Enig gemopper, diverse fanclubs verstoord - en het is waar: niet iedereen
kan tegen zijn/haar verlies.
Het volgende vijftal ging 'over' : Najiba Abdellaouii (Poetry Slam Rotterdam),
Milla Braat (Scholenslam Den Haag), Gijs ter Haar (Poëzieslag
Leiden), Jan Ketelaar (Festina Lente Amsterdam) en Yassine Salihine
(Art meets Slam Tilburg). Uitvallers vertegenwoordigden slam-gemeenschappen
in Amersfoort, Hengelo, Utrecht, Zeist en Delft.
In de finale kwamen Najiba en Gijs tegenover elkaar te staan, d.w.z. zij kregen acht minuten om en om en om (titel mijn eerste slamgedicht uit 1979) een gedicht voor te dragen, wat een jurylid - evenals vorig jaar een ander - de kreet ontlokte: samen op tournee.
Het werd Najiba, met miniem verschil ten nadele van Gijs ter Haar, die volgens
de jury (maar niet volgens de applausmeter) 'de betere ' was. Vond ik ook;
ik veronderstel overigens geen opzet of mauvaise foi - maar als je er bij
zit, aanzwellend geluid hoort en de meter blijft op hetzelfde cijfer staan,
ja wat bewijs je dan? Het viel niet alleen ons op. En wat zeur ik?
Backstage is het als altijd heel gezellig met deze companen die je soms al
jaren kent, en het publiek bleek tot het einde goedgemutst. Met een prima
(volle) rookruimte!
Nu moet ik me de vraag gaan stellen, wat een aartsengel te zeggen heeft. Ik
zou maar eens beginnen met Licht op je pad. En: volg je hart. En nu over naar
een eigen orde van de dag. Gegroet, Simon Vinkenoog, qualified investigator.
Vrijdag 12 december 2008
Vanavond in functie dus:
vijf minuten met een gedicht de NK Poetry Slam officieel (hoe anders) openen,
en de winnaar na afloop de geldprijs van 1000 € overhandigen. Dit alles
tussen 20.02 en 23.24 in TIVOLI aan de Utrechtse Oudegracht 245. Organisatie
www.poeziecircus.nl
& zie ook www.nkpoetryslam.nl.
Na de verwelkoming door de presentatoren en mijn opening stellen de drie juryleden
zich met een gedicht voor, de applausmeter wordt getest, de scheidsrechter
wordt voorgesteld, de Amerikaanse wereldkampioen Poetry Slam, Danny
Sherrard wordt aangekondigd, doet zijn Zegje, en zo verder - een machtig en
minutieus draaiboek ligt voor me. Om de volgorde der dichters wordt in een
diner vooraf geloot. Op dus straks...
In de briefing word ik als eregast Nederlands godfather of slam genoemd; het
is eerder peetvader, pleegvader, stiefvader, zelf uit de Vaterlose Generation
afkomstig zijnde, zoals dat welluidend na WW II heette (Ik
bezat een boekje met die titel) en dus van alle generaties. Ooit schreef ik
door elk kind te willen worden verstaan, en daar reken ik mezelf ook toe...
Wat antwoordde ik ook weer die rechter in 1963, die mij vroeg waarom ik marihuana
gebruikte? (Het kwam, krantenknipseltjes voor, in de pers te staan): "Om
mezelf, de wereld en God beter te begrijpen."
En daar is het niet bij gebleven. Wat valt er nog meer te zeggen? Of te hopen?
Vruchtbare ochtend:controle
huidarts, apotheek (ballonnetje), tuin in Nieuwendam - water afsluiten - en
tankstation. Klaar voor de start.
Morgen in Amsterdam de avant-première van de Winterparade
in de Westergasfabriek en daarna de uitreiking van De No Mercy Supply
Internationale Weedcup in het Volkskrantgebouw, een bijeenkomst van de
Groenvrij Partij - zei de voorproever, lijstduwer-in-ruste &
cannabis-crusader
Zondagmiddag het project Beeld en Taal in de Baztille Ateliers
aan de Rokkeveenseweg 47c in Zoetermeer. Mededichters The Lau, Ruben
van Gogh en Menno Wigman. Routebeschrijving www.iendobbelaar.nl.
Maandag t.v.-opnamen Netwerk - halen/brengen Leidseplein.
Dinsdag - een optreden in B-Brugge (Het Beschrijf) in de avond en
woensdag in de middag EU- Brussel, gevolgd door een bezoek aan de
plek waar een half eeuw geleden Hugo Claus en Elly Overzier hun huwelijksfeest
vierden. Ik maakte er kennis met de onvergetelijke Geert van Bruane. Nadere
info volgt. Niet nu, alhier - vanwaar ik met een zonnige groet verder trek,
het eeuwige Nu binnen. Simon Vinkenoog, knutseldier.
Donderdag 11 december 2008
Zo, dat werd weer eens
gezegd. Verder gaat alles naar wens; d.w.z. de vrede in de wereld is nog niet
uitgebroken en verder tracht je jezelf verstaanbaar te maken voor de mensen
die je ontmoet. Gisteren om acht uur met een groepje mensen in de stromende
regen een kaarsje aangestoken; de Tibetaanse Lama mompelde enige onverstaanbare
gebeden en de magere gestalte van Gandhi scheen te huiveren. Een even klein
groepje, zag ik in de Volkskrant, kwam gisteren op het Heinekenplein
bijeen: er is geen weg naar de vrede, vrede is de weg.
Steeds meer zicht op het vijfde element, de zonne-energie die niet van deze
aarde is maar ons wel met ons allen voedt. HELIOS: het gedicht waarmee Spinvis
en ik elkaar leerden kennen; er waait nog altijd een zonnewind.
Het bericht dat Hans Verhagen de P.C.Hooftprijs heeft verkregen, doet me goed.
Zijn doorleefde taalgebruik, de zoektocht naar het juiste woord voor gevoelens
en ervaringen die nauwelijks woorden gedogen, verlenen zijn gedichten een
meerwaarde die je soms naar de keel grijpt. Dat is nauwelijks een literair
argument, maar dat - weet men langzamerhand - ligt niet in de aard van dit
beestje. Ik had graag de laatste bundel Zwarte gaten te voorschijn
gehaald, maar door de herinrichting van de boeken hier even niet vindbaar.
Ook al geen argument.
Tongue Dipped in Wisdom
- in gesprek met John Giorno haalt Marcus Boon, de bezorger van diens Subduing
demons in America, Selected Poems 1962-2007 heel wat overhoop over zeven
pagina's in BOMB 105, het Fall 2008-nummer (P.P.Box 23024, Jackson MS 3922225-9976).
Hoe de man er uit ziet, toont YouTube met het gedicht Thanx 44 Nothing;
wat de New Yorkse dichter over de middelen zegt leest men hier:
"Drugs can help break through concepts, allow great clarity, and relax
the mind. We fill our minds with endless information; we're prisoners of conception.
And somehow drugs short-circuit, or trick, the nerves, cutting through concepts,
allowing the natural vastness of the mind to flow free... I happen to come
from that generation for whom drugs were very important. I grew up in the
'40s and '50s. Nobody can imagine what it was like... it was the Dark Ages.
I first took LSD in 1965, and it had a great libertating effect on my mind.
I had spent my whole life doing nothing but reading books; everything was
an intellectual concept, endless philosophy. On my first LSD trips, I would
experience the nature of the mind, the countless realms of being. I wasn't
enlightened, but this gave me a real indication that there was such a thing.
Grass is a very good writers 'drug but it isn 't a painters' or sculptor 's
drug. Andy Warhol's drug of choice was speed.(...) Drugs should be mandatory
in school, a required subject. What they do and how to take them should be
taught, with a guide - drugs are most beneficial when you're young."
Overigens is Giorno sinds 1973 discipel van Dudjom Rinpoche, Tibetaans Boeddhist
van de Nyingma-school. Hij zegt Our era may seem very gloomy, but it's
not so. En hij verwijst naar de toegenomen belangstelling voor poëzie
overal ter wereld, en noemt hij the past 50 years a golden age
of poetry and spiritual accomplishment. Wat het laastste betreft, er
zijn nu generaties mediterenden, soefi's, Hindoes, Vipassana practitioners,
etc.
Poetry's never going to be as popular as Disney. One would love everybody
to understand profundity and have it transform their lives, but poetry is
not Disney."
En ook dat mocht weer even gezegd. Licht op je pad, leve de Sun within. Simon Vinkenoog, grootzerig.
Woensdag 10 december 2008
"Artikel 1.Alle mensen worden vrij en gelijk in waardigheid en rechten geboren. Zij zijn begiftigd met verstand en geweten, en behoren zich jegens elkander in een geest van broederschap te gedragen."
Universele Verklaring
van de Rechten van de Mens, geproclameerd op 10 december 1948 door de Algemene
Vergadering der Verenigde Naties.
'Na deze historische daad te hebben verricht, deed de Algemene Vergadering
een beroep op alle lidstaten der V.N. om aan de tekst der Verklaring bekendheid
te geven en er voor zorg te dragen dat zij worde verspreid, vertoond, gelezen
en behandeld, voornamelijk in scholen en andere inrichtingen van opvoedkundige
aard, zonder onderscheid op grond van politieke status van landen of gebieden.'
"In deze tijd, die
zo vaak wordt gezien als de eeuw van de massa, zijn we druk bezig te vervallen
in de gewoonte om de geschiedenis en de evolutie te zien als iets, dat meedogenloos
verder gaat, ophoudt zonder dat we er iets aan kunnen doen. Het individu heeft
een diep gevoel van zijn eigen onmacht wanneer het zich de onmetelijkheid
bewust wordt van de betrokken krachten.
Wij, de overal aanwezige scheppende mensen, moeten deze verlammende houding
verwerpen, en de menselijke ontwikkeling beheersen door controle te krijgen
over onszelf. We moeten de conventionele fictie van 'de onveranderlijke menselijke
natuur' verwerpen. Een dergelijke bestendigheid bestaat in feite nergens.
Er is alleen het worden."
Alexander Trocchi: De onzichtbare opstand van een miljoen geesten. Beide teksten in Randstad 11-12, 1966, Manifesten & Manifestaties - van dada tot provo.
Un Dieu défini
est un Dieu fini. Aan wie heb ik dit inzicht te danken? In blurb
(1950) herinner ik me, heb ik een grapje gemaakt door de uitspraak van de
surrealistische Franse dichter Louis Aragon te citeren: Qui est là?
Ah, très bien, faites entrer l' infini! Wie is daar? Ach, heel
goed, laat de oneindigheid binnen komen! Het zou nog een tiental jaren duren,
voordat ik zelf de deur wist te openen with a little help of my friends!
Er is inderdaad, iedereen weet het, een verschil tussen kennis nemen van iets,
of iets te ervaren. De ervaring van de verandering van de ervaring, een heerlijke
Möbius-ring, een psychische deeltjesversneller.
'Nu en ook in de toekomst is ons middelpunt overal, en onze omtrek nergens.
Niemand heeft de leiding. Niemand is uiggesloten. Iemand zal zelf weten deelnemer
te zijn, zonder dat wij hem een insigne overhandigen.'
De verbindende (sigma) gedachte, de passie, het streven. Leven zo zuiver en
intact mogelijk meemaken. Voortdurende reflectie: binnen-buiten. Ik ijsbeer
wat af, door de kamer en in mijn gedachten. Plichten en plannen. Rechten en
verrichtingen. De energie van het ademhalen. Het vijfde element, licht van
de zon. Ruimte, tijd, kennis.
Ik google Milarepa Teachings en YouTube levert me de karmapa's,
rinpoche's bij de vleet.
Via de boeken van W.Y.Evans-Wentz - voor het eerst gezien bij de beeldhouwer
Theo Niermeier - maakte ik eind jaren '50 kennis met het Tibetaans boeddhisme.
The Tibetan Book of the Dead, Tibet's Great Yogi Milarepa en
Tibetan Yoga and Secret Doctrines (Oxford University Press-uitgaven).
Laat ik uit de laatste uitgave iets (p.71) plukken; ooit heb ik overwogen
fragmenten daaruit te vertalen. Fragmenten in Bres 111. Achtentwintig tientallen:
tien redenen voor spijt, tien benodigdheden, tien dingen te doen, tien dingen
te vermijden, tien niet te vermijden, tien beste, tien noodzakelijke - eindigend
in de Ten Great Joyful Realizations, want - Evans-Wentz legt de nadruk
op het Joyous Optimism van het boeddhisme, wat niet vaak als zodanig
wordt gezien.
Het getuigt dan ook, mag men wel zeggen, van een - voor velen zeer - lange-termijndenken
- en een psychologie, in de praktijk toe te passen, alle doe het zelf onderweg
wie ben je nu en ik op zoek naar het geheim-geschriften voorbij: het is weer
een bandwagon van jewelste op de spirituele markt!
The Supreme Path of Discipleship: The Precepts of the Gurus, compiled
by Dvango-Lharje, the direct apostolic successor of Milarepa (A.D. 1052-1135),
and dates from about the middle of the twelfth century of our era. He is otherwise
known as the Great Guru Gampopa.
Uit de Twenty-Eight Categories of Yogic Precepts:
VI. The Ten Things one Must Know.
De tien dingen om te weten.
1. Je moet weten dat alle zichtbare verschijnselen illusionair
en onwerkelijk zijn.
2. Je moet weten dat de geest die geen onafhankelijk bestaan (afgezonderd
van de Ene Geest) heeft, vergankelijk is.
3. Je moet weten dat ideeën ontspringen aan een aaneenschakeling
van oorzaken.
4. Je moet weten dat het lichaam en de spraak, uit de vier elementen
samengesteld zijnde, vergankelijk zijn.
5. Je moet weten dat de gevolgen van vroegere handelingen, waaruit al
het leed voorkomt, onvermijdelijk zijn
6. Je moet weten dat het leed, waardoor je van de noodzaak van religieus
leven overtuigd raakt, een guru is.
7. Je moet weten dat de gehechtheid aan wereldlijke dingen en materiële
voorspoed schadelijk is voor spirituele
voortgang.
8. Je moet weten dat ook de ramspoed, waardoor je naar de Leer geleid
wordt, een guru is.
9. Je moet weten dat geen enkel bestaand ding een onafhankelijk bestaan
heeft.
10.Je moet weten dat alle dingen onderling afhankelijk zijn.
Dit zijn de tien dingen die je moet weten.
(These Are The Ten Things One Must Know.)
Een wel zeer bijzondere
Tafel van Tien, waarmee ik voor vandaag afscheid neem. Hedenavond
rond acht uur een wake bij het borstbeeld van Mahatma Gandhi aan de Churchillaan,
waar ik voor Tibet Support het gedicht De zoektocht van Milarepa
lees (vertaald uit The Technicians of the Sacred, een bloemlezing
wereldpoëzie van Jerome Rothenberg, Zonneklaar pagina's 37/39).
Gegroet vrienden, het leven is met u. Simon Vinkenoog, mens.
Mandala van de octaven - José
Argüelles
Dinsdag 9 december 2008
Vaak de achterpagina van
NRC/Algemeen Handelsblad het eerst ter hand; Ewoud Sanders is in
zijn Woordhoek altijd zeer leesbaar & informatief - zoals ook
Anil Ramdas in zijn serie informele godsdienstpsychosociologische bezoekjes
op die pagina. Uiteraard reageerde ik, als eerste schrijfdaad vanochtend,
op die oproep gisteren, hier gepavoiseerd weergegeven. (Achtergrond in de
1 euro-bak bij Blokker: 10 vel holografisch karton. Ik kocht er vijf: 50 boekjes
van te maken, mooie omslagen.)
En wat treft me zojuist - want uitgesproken over Een & Ander raak je uiteraard
nooit: de uitspraak van de Engelse dichter John Donne (1573-1631), die me
hier op zijn plaats lijkt:
"All Mankind is of one Author, and is one volume. When one man dies,
one chapter is not torn out of the book, but translated into a better language,
and every chapter must be translated.
God employs several translators. Some pieces are transmitted by age, some
by sickness, some by war, some by justice. But God's hand is in every translation,
and his hand shall bind up all our scattered leaves again for that library
where every book shall lie open one to the other."
Ik verwees Sanders (achterpagina@nrc.nl,
o.v.v. 'God') naar Alan Watts (1915 - 1973), wiens alomvattende definitie
(bestaat die?) ik hier vaker heb weergegeven (bij de slapende link Quotable
Quotes ook, wellicht, ik zou moeten surfen), zoals voorkomende in de
door zijn zoon Marc uitgegeven bandopnamen van een aantal voordrachten die
hij in de laatste periode van zijn leven gaf.
'Ze geven blijk van een rijpheid en inzicht in de thematiek die pas na vele
jaren van meditatie mogelijk is. Hij was in de loop van de jaren getransformeerd
van een serieuze intellectueel tot een vrolijke, spontane man die intens van
het leven hield." schrijft deze in zijn voorwoord tot Alan Watts' Verstilde
geest (Ankh-Hermes, 2000, ISBN 90 202 8247 6).
Enfin, met Kerstmis weten we meer, dankzij Lux & Libertas. Zo'n
oproep kan een hele bijlage worden! Doe je best...
Alan Watts heeft trouwens een boodschap (in de betekenis van Bericht, niet
van shopping) voorin dit boek. Daar wil ik het trouwens bij laten;
handenarbeid wacht: boeken en papieren van de ene naar de andere kamer, en
opzij in de gang of kasten, de vliering of Vondelantiquariaat en het IISG.
Plusplus Derrick Joep René e.v.a. Zo zit dat (er nog lang niet op).
In mijn element: la lumière, ce cinquième élément
d'essence solaire, étranger à la terre...
Gegroet, Simon Vinkenoog, Joyous Cosmologist.
Wat ik je in feite wil
zeggen
is dat je niets hoeft te doen,
want als je jezelf op de juiste manier ziet
blijk je een even uitzonderlijk natuurverschijnsel te zijn
als de bomen, de wolken, de tekeningen
in stromend water, flakkerend vuur,
de rangschikking van de sterren,
de structuur van een melkweg. Zo ben je nu eenmaal,
en er is helemaal niets mis met jou.
Alan Watts
Maandag 8 december 2008
Van mijn lectuur, d.w.z.
de geschriften die ik tot mij nam, vanaf de eerste aangeschafte boeken in
mijn schooljaren (in vrije tijd verdiend geld meestal uitgegeven aan boeken)
tot aan de aanschaf gisteren op de Beurs van Kleine Uitgevers (wat
heb ik veel gemist, als ik het krantje lees!) behoort naast de poëzie
en haar veelvuldige vertakkingen (van de Technicians of the Sacred, langs
Gerrit Komrij en Sybren Polet naar de VSB: dicht mee), naast de geestes-en
natuurwetenschappen, inclusief het occultisme, de mystiek en de magie, is
het surrealisme toch wel het belangrijkste wat ik tot mij heb genomen:
ik dronk het in, als een dorstige in de woestijn, gedurende de maanden dat
ik het bed moest houden wegens pleuritis in de winter van 1949-'50. Ik was
21, 22 jaar.
Via Jean Marabini, boekverkoper aan de Avenue Kléber, tegenover mijn
werkgever de UNESCO, waar ik menige lunchpauze doorbracht, kon ik mij het
een en ander aanschaffen, onder meer de tweedelige Histoire du surréalisme
van Maurice Nadeau, die ook als bronvermelding voorkomt in het gisteren aangeschafte
boek (al geruime tijd geleden verschenen, derde druk 1991) Historische
avantgarde, dat 'beoogt de belangrijkste literaire programma's van de
historische avantgarde voor de Nederlandse lezer toegankelijk te maken.'
Welaan; de hierna volgende
collectieve verklaring van het Parijse Bureau de recherches surréalistes
op 27 januari 1925 ondertekend door de 26 leden van de surrealistische
beweging, laat ons bijna 84 jaar later het volgende weten - op dit ogenblik
in de geschiedenis minstens zo actueel als toen de verklaring werd opgesteld
en naar buiten gebracht:
"Aangezien een verkeerde interpretatie van wat wij voorstaan ondoordacht
onder het publiek circuleert,
Staan wij erop, gelet op het ezelachtige commentaar van
de huidige letterkundigen, toneelcritici, filosofen, exegeten, en zelfs theologen,
de volgende verklaring af te leggen:
1) Wij hebben niets met literatuur te maken;
Maar wij zijn, als iedereen, zeer wel in staat er gebruik van te maken als
dat nodig mocht zijn.
2) Het surrealisme is geen nieuwe of gemakkelijker uitdrukkingsmiddel,
en ook geen metafysica van de poëzie;
Het is een middel tot totale bevrijding van de geest en van alles wat
haar gelijkt.
3) Wij zijn vast besloten een Revolutie tot stand te brengen.
4) Wij hebben het woord surrealisme alleen maar verklonken met het
woord revolutie om het onzelfzuchtige, onbaatzuchtige, ja wanhopige
karakter van die revolutie te tonen.
5) Wij pretenderen niet de gewoonten der mensen te veranderen, maar wij zullen
hun de broosheid van hun denken aantonen en hun laten zien op welk drijfzand,
op welk een holle bodem zij hun wankele huizen gegrondvest hebben.
6) Wij richten tot de maatschappij de volgende waarschuwing:
Zij wijke niet van haar pad: bij elke misstap van haar geest zullen wij toeslaan.
7) Bij elke verandering in de koers van haar gedachten zal de Maatschappij
ons aantreffen.
8) Wij zijn specialisten van de Omwenteling.
Maar zo nodig weten wij elk actiemiddel te gebruiken.
Meer in het bijzonder tot de westerse wereld zeggen wij: het surrealisme
bestaat.
- Maar met wat voor nieuw -isme hebben we nu weer te maken?
Het surrealisme is geen poëtische vorm. Het is een kreet van
de geest die tot zichzelf terugkeert en wanhopig vastbesloten is zijn ketenen
te verbreken,
zo
nodig met materiele mokers!!"
Bureau de recherches surréalistes
15, rue de Grenelle
Louis Aragon, Antonin Artaud, Jacques Baron, Joë Bousquet, J.-A. Boiffard,
André Breton, Jean Carrive, René Cravel, Robert Desnos, Paul
Eluard, Max Ernst, T. Fraenkel, Francis Gérard, Michel Leirs, Georges
Limbour, Mathias Lübeck, Georges Malkine, André Masson, Max Morise,
Pierre Naville, Marcel Noll, Benjamin Péret, Raymond Queneau, Philippe
Soupault, Dédé Sunbeam, Roland Tual.
1925 lees ik in de Chronologie
1909-1942 achterin het boek (Isbn 90 6388 161 4):
Hindenburg werd Rijkspresident, Stalin schuift Trotsky terzijde, de Rif-oorlog
en Hitler's Mein Kampf. Der Prozess van Kafka, Wozzeck
van Alban Berg, Eisenstein's Pantserkruiser Potemkin, en Chaplin's
The Goldrush.
Opnieuw is het once in a lifetime experience (hoor ik een stem op het Journaal) - zo is het, ik hoef niets anders te doen dan beamen. Geen werkeloosheid voor de dichter. Geen einde aan het begin. Pleidooien om niet in paniek te raken. Hoop en vertrouwen. De crisis te lijf. Ik wil het even niet meer weten, hier staat ons - Deo Volente - nog het een en ande te wachten bij het virtuele, psychische, fysiologische binnenstebuiten-keren, even niet nu. Pichecru. Simon Vinkenoog, Leergierige Voorlichter.
Max Ernst, L'Ange du foyer ou Le Triomphe du surréalisme,
1937
olieverf op doek, 114 x 146 cm
Zondag 7 december 2008
IN DEN BEGINNE. Bereshith.
Letter voor letter zag ik het omschreven in een klein geschriftt over hebreeuwse
letters (onvindbaar, elasie): woord voor woord te proeven & te verorberen:
From the innermost
point
a direct radiation
of all possibilities into relative movement
impelled towards ultimate fulfilment.
The central point, the straight line,
the circle, the return to the center.
+
"Gedwongen door innerlijke
noodzaak wordt de mens meedogenloos voorwaarts gedreven in zijn speurtocht.
Verkennend tasten naar het vooralsnog-onbekende is het onontkoombaar lot van
de mens. Zijn verlossing ligt in het voortdurend peilen van dit kosmisch drama,
en misschien helpt hij zelfs mee de betekenis ervan te vervullen door zijn
onvermoeid streven naar de archetypale orde die rondwaart in zijn herinnering
en zijn verwachtingen kleurt. Het is de hoogste opdracht voor de mens om in
steeds groter mate de producten van de Supreme Imagination te doorgronden
en ervan te genieten, zoals deze worden geopenbaard door de natuur en de menselijke
aard. Dat is de extase, het mysterie en de worsteling van de ontzagwekkende
menselijke reis door de grenzeloosheid en majesteit van onze eeuwige kosmos."
Prof. Oliver Reiser: Cosmic Humanism, 1966
Shinkichi Tajiri
met een Ronin, centa foam, hoogte 270 cm, 1996.
Uit Helen WestgeestTajiri Stille dynamiek en eenheid
in pluriformiteit,
Waanders/Cobra Museum, 1997
Mijn oudste Amerikaanse
vriend, de nisei (Amerikaan van Japanse ouders) Shinkichi Tajiri,
die ik ken sinds najaar 1948 - hij studeerde bij de beeldhouwer Ossip Zadkine;
ik poseerde in diens atelier - wordt vandaag 85 jaar; hij ligt in het ziekenhuis
van Venlo, waar hij volgens verslaggever Peter Janssen in het Limburger/Limburgs
Dagblad van zaterdag 'een paar operaties heeft ondergaan om de kwaliteit van
zijn leven te verhogen. Tajiri heeft een tumor in de alvleesklier.'
In het voorpagina-interview, getiteld Doodgaan is een mysterie voor me
spreekt Tajiri vrijuit en maakt hij zelfs grapjes.
Op de opmerking: 'Je gebruikt onorthodoxe middelen om je kwaal te verlichten.
Marihuana, maar ook lachfilms. Vertel.' is zijn antwoord: "De Amerikaanse
journalist Norman Cousins genas in de jaren zeventig van een volgens artsen
ongeneeslijke ziekte door het kijken naar lachfilms. Ik dacht: waarom zou
jij dat ook niet proberen. Candid Camera, The Marx Brothers, dat soort films.
Geen idee of het helpt, maar het verlicht de pijn en het bezorgt me afleiding.
Dan zit ik niet de hele tijd te piekeren.".
En op de daaropvolgende vraag: "En marihuana?"
"Ik heb altijd marihuana gerookt. Toen ik na de oorlog in Parijs woonde,
heb ik Simon Vinkenoog zijn eerste joint laten roken. Nu gebruik ik het op
doktersrecept. Het verzacht de pijn, ik krijg weer een beetje trek in eten.
Muziek wordt intenser, net als kleuren. Dat is ook wat ik er als kunstenaar
interessant aan vind."
Vervolgens gaat de interviewer in op de film The Vipers (= marihuanarokers)
, waarvoor Tajiri in 1955 de Gouden Leeuw van het Amateur Filmfestival in
Cannes kreeg en die - zei ondergetekende trots - in mijn atelier aan de Parijse
Boulevard Garibaldi zijn eerste vertoning beleefde. Tajiri vertelt dat hij
's winters liever in de Cinémathèque films ging zien dan thuis
kolen stoken: 'daar heb ik veel filmtechnieken geleerd. Ik kreeg een camera
van een vriend en daarmee heb ik The Vipers gemaakt, mijn eerste
film. Ik ben trots op die prijs, omdat ik hem kreeg voor beste genbruik van
cinematografische middelen."
De vriend in kwestie (over wie Tajiri mij schreef: "Since Paris he has
become a free lance camera man shooting low budget documentaries and never
managed to make his own films'), Baird Bryant, heeft zich vaker ten onrechte
het auteurschap van de film toegeeëigend.
Hierover kreeg ik in een brief op 25 september 1996 het volgende van Tajiri
te horen:
"Over the years I have heard whispers, in Holland, that he made the film
and since it has never been my style to 'blow my own trumpet' I could never
correct these rumours. A well known Dutch photographer who felt that photography
was his private domain (in Holland) and tried to prevent anyone else in trespassing
into this area was largely responsible."
En voor mij was en is het duidelijk, wie hij daarmee bedoelde. Ik geef de
naam aan de golven prijs, niet hier - historici!
Wij wensen Tajiri, zijn vrouw en dochters en kleinkinderen het beste toe dat
zij van de situatie kunnen maken: deze unieke man heeft veler ogen geopend
voor andere Zijns-dimensies die ruimte en tijd overschrijden. De knopen &
de ontknoping. Een en al levenskracht; een ware slotheer!
Shinkichi Tajiri Connection, 1991, cast iron; h. 600
cm.
De 31ste editie van de jaarlijkse december Beurs van kleine Uitgevers in Paradiso (drie tramhaltes vanaf ons huis) was als gebruikelijk weer een lezersfestijn, zeker voor moeilijk-kleine-lettertjes- lezers, want de ruimte was helverlicht en straalde. Soli Deo Gloria stond nog altijd op de witte achterwand te lezen, en de gebrandschilderde ramen van de Vrije Gemeente gloeiden in de winterzon. De tijd dat ik van elke kraam een fondslijst meenam, vaak een praatje maakte, is voorbij. Ik probeer die uitgevers te zien met wie ik iets te maken heb/had; Guus Bauer en Martijn Jas ontgingen ons in de gezellige drukte - de eerste wordt wel op de voorpagina van het 12 pagina's tellende Beurskrantje, dat elke bezoeker à 2 euro entree uitgereikt krijgt, geïnterviewd; het staat verder vol met weetjes over ditjes en datjes in deze vruchtbare drukwerk-in-de-marge-wereld.
Paradiso, 7 december 2008, 31ste Beurs van Kleine Uitgevers
Proefexemplaren van Boekverkoper en Boekblad nam
ik graag mee; ik geef de titels van wat ik her en der aanschafte, of verkreeg:
F. Driekoningen & J.Fontijn e.a.: Historische Avantgarde met
programmatische teksten van het Italiaanse en Russische Futurisme, Dada, het
Constructivisme (De Stijl en Van Ostaijen), het Surrealisme en het Tsjechisch
Poëtisme. Heerlijk bladeren in onder velen meer Breton, Artaud; mij bekroop
de neiging het Adres aan de Dalai Lama uit 1925 hier te citeren,
een andere keer, of het Surrealistische Manifest - retour aux
sources.
Altijd goed; ik ben er een. Borrelend, bruisend. Huis aan de drie Grachten,
derde druk, 1991
Hans van Pinxteren: De hel van Rimbaud. Antiquarisch, bij de Citroenpers.
Marcel Wauters: er is geen begin en geen einde, herdruk uit 1950
met een omslag van Louis Paul Boon (400 genummerde exemplaren; het mijne 32),
Demian Antwerpen 2008
Gilles Deleuze en Félix Guattari: Rizoom, Spreeuw, Utrecht,
2004
Schrijvers & Anarchisme, De As 157, 2007
Arthur Lehning: Spaans dagboek & Aantekeningen over de revolutie in
Spanje, Stichting Ithaka, F-36230 Lys St. Georges, tweede druk, 2006
Rudolf Otto: De genadereligie van India en het christendom (overeenkomsten
en verschillen) & Religieuze overeenstemming (paralellen in de
godsdienstgeschiedenis, Abraxas 2005
William James: Vertrouwen en het recht om te geloven, Abraxas 2007
Eva Kessler: Liefdevol opvoeden, een kunst Op een zinvolle manier
grenzen stellen en daarbij je goede humeur bewaren, Abraxas / Pedagogiek,
2008
Waldemar Post de laatste illustrator. Bas Lubberhuizen, 2008
Ko van Geemert: Amsterdam & zijn schrijvers. Literatuur op locatie.
Bas Lubberhuizen, 2008
Waarbij ik weer op eigen
locatie ben beland. Met een knipoog naar Joost Swarte, die een collectie zelfkleefetiketten
op een vel liet plakken (www.blackolivepress.nl)
met waarschuwingen als LEZEN IS DODELIJK en Lezers sterven jonger
en Uw schrijver of boekhandelaar kan u helpen te stoppen met lezen.
Waarvan acte, rokers & niet-rokers, en dan te weten dat ik van mijn leven
nog geen sigaret had gerookt toen ik mijn eerste joint tussen de lippen kreeg!
Kwam dat even op vruchtbare grond terecht! Tingelingeling, gegroet! Simon
Vinkenoog, Liefhebber.
Zaterdag 6 december 2008
Weg van het collectieve
dwaalspoor. L'écart absolu: het volledige afwijken, als je
ziet dat iets niet goed gaat. Resolute ommekeer: het grote alternatief, de
zelfvoorziening, de zelfverzekerdheid - niet de zelfvoldane genoegzaamheid
waarin je sommige lieden gehuld ziet.
Het bewustzijn maakt keuzes, weet afscheid te nemen in het vooruitzicht van
een eenmalig afscheid en zal, zolang het in deze gestalte blijft - naar het
zich laat aanzien - altijd nieuwsgierig blijven naar het wel en wee van het
leven op Aarde. In feite hiervoormaals nu; de Mens is nog embryonaal, in het
Ei. Als individu, als mens, schakel in een liggende staande rollende tollende
Lemniscaat: de Kosmos met de muziek der sferen.. Lichtjaren ver. Onvoorstelbare
instellingen. Hoeveel dimensies? Doet er niet toe. Op weg naar de vrijheid
geen grenzen, niets dan verkenningen in Niemandsland, op zoek naar herkenning.
Ademloos grenzeloos.
Verheugd het boekje van
Mabel Collins (1851-1927) Light on the Path te hebben kunnen downloaden;
de eerste keer dat ik het inzag werd ik afgeschrikt door de eerste opdracht
(de lezer wordt als discipel beschouwd), het boekje verdween uit mijn gezicht.
Jaren later, om precies te zijn 10 oktober 1970, kreeg ik van Wavy Gravy een
exemplaar ten geschenke (met de vererende opdracht GOD LUK ALL: WAYS) van
A Cry from Afar - to students of 'Light on the Path' by The Author
of 'Light on the Path' written down by Mabel Collins, een facsimile-reprint
uit 1954 van de oorspronkelijke uitgave uit 1905.
A Cry from Afar begint met de mededeling: ''The opening sentences
of Light on the Path are the far cry from beyond the incarnations to those
who are struggling in them."
Ik kom hier op terug; de NL uitgave heb ik besteld, nieuw zijn voor mij de
naderhand genoteerde commentaren, die ik in alle rust tot mij wil nemen.
Alle aandacht in de
Volkskrant vanmorgen ( Het Betoog: Opkikker voor de Rechten van de
mens, door Barbara Oomen) voor de totstandkoming en implicaties ('Barack
Obama kan inspiratie putten uit de inzet van Eleanor Roosevelt') van de Universele
Verklaring van de Rechten van de Mens, die - zoals ik hier al eerder heb vastgesteld
- op 10 december aanstaande haar zestigste verjaardag viert. Alle eer gaat
naar Eleanor Roosevelt; zeer terecht.
"Hoe zat het ook alweer? Er was de expliciete keuze van Franklin Delano
Roosevelt - president tijdens de Tweede Wereldoorlog - om te breken met het
eerdere Amerikaanse isolationisme. Dit vanuit het beeld van een wereldorde
gebaseerd op de vrijheid van meningsuiting en geweten, en de vrijwaring van
angst en gebrek. Op de laatste twee rust de Atlantic charter, die FDR samen
met Winston Churchill opkrabbelde in een dekstoel op open zee in 1941.
Het was Franklins weduwe Eleranor die na de oorlog naar Parijs mocht om er
de Verenigde Staten te vertegenwoordigen. Zij slaagde erin om in minder dan
twee jaar de pas opgerichte Verenigde Naties te laten instemmen met een glasheldere
wedereldwijde waardencatalogus van dertig artikelen. Geformuleerd door een
klein groepje met daarin een Libanese filosoof, een Franse advocaat, een Indiase
mensenrechtenactiviste, een Chinese dichter, een Filippijnse journalist en
een Canadese jurist. Dat op 10 december 1948 niemand echt tegenstemde en 48
lidstaten voor, lag zeker aan de voorzitter.
Het is waar: het moment, zo vlak na de oorlog, was historisch."
Ook voor mij; zo nabij. Nog geen weet had ik, nog geen drie maanden in Parijs wonend, dat ik nog geen half jaar later zou komen te werken voor de UNESCO, die de geschetste idealen in alle sectoren van de samenleving tot leven wilde wekken. Niet louter een papieren organisatie - men ziet dat aan de moeite die de gemeente Amsterdam zich getroost om op de Werelderfgoedlijst van de Unesco te komen! En als ik in Egypte bij de opgetakelde Ramses-Tempel sta, denk ik aan de Nederlander Van der Hagen, directeur Museum-divisie.. En als ik lees over de resultaten van het Pierre Auger Ruimte Observatorium in Argentinie, weet ik dat Auger aan het hoofd stond van Unesco's Natural Sciences Department. Zo vele verwevingen, in 1 koppie! Je zou er een bibliotheek omheen kunnen bouwen. Is al gebeurd.
Kijk, daar ligt, nooit uitgelezen, de boeiende biografie (geschreven door
prof.dr. Cornelis A. van Minnen van de Roosevelt Academy in Middelburg), van
Hendrik Willem van Loon, Amerika's beroemdste Nederlander (Boom,
2005), huisvriend - mag je wel zeggen van de Roosevelts, en zeker een van
FDR's en Eleanor's inspiratoren; men zou tegenwoordig zeggen spindoctors.
Ik sla het er op na, werk aan mijn wereldwinkel; geschiedenis. Of zou ik sociologie
studeren? Interessant allemaal, het blijft zo. Kan er gelukkig niets aan doen.
Wat een geschiedenis om zelf bij te wonen. Ik stond erbij en ik keek er lachend/huilend
naar. Kijken blijven. Schrijven blijven. Eerst je gebakken eitje.
Is gebeurd. Marja Pruis vragen of dit literatuur is. Zakdoekje leggen, niemand
zeggen.
Geen communicatie, maar
contact, benadrukt William Burroughs - goed dat Erik de Jong ook dat fragment
heeft opgeduikeld uit de archieven van het Instituut voor Beeld en Geluid;
eindelijk hebben we zelf - op Sinterklaasavond door de brievenbus geduwd in
een gescheurde enveloppe - zeven exemplaren van de in 2000 exemplaren gedrukte
CD RITMEBOX.
Er zijn fragmenten uit te downloaden en op YouTube aan te treffen
(waar ik mezelf soms kan bespiegelen), maar van deze uitgave is toch wel het
bijbehorende boekje van doorslaggevend & knipogend belang: ook daar heeft
mijn jonge vriend zich uiterst creatief uitgeleefd. Een van de mooiste mij
toegekomen verjaarsgeschenken. Muchas gracias, amigo!
Fritz Behrendt(1925-2008)
leerde ik in 1945 kennen, toen ik mij als 17-jarige aanmeldde als lid van
het Algemeen Nederland Jeugd Verbond, waarbinnen hij een van de leidende figuren
was: hij maakte tekeningen in het blad EEN - de Eenheid die ook terug kwam
in de vlag van het ANJV, een grote trotse 1, die de eenheid moest verzinnebeelden.
Toen mij na enige tijd, ik was 'kernleider' geworden, lessen van het Karl
Marx Instituut onder de ogen werden geschoven, nam ik afscheid van de
communistische mantelorganisatie. Zo rabiaat communistisch Fritz im Anfang
was ingesteld, zo rabiaat anti werd hij, na zijn titoïstische ervaringen
die hem in de Duitse 'democratische' Republiek in de gevangenis deden belanden.
Van al wat alternatief was, wilde hij niets weten, getuige de volgende tekening
uit Het Parool, anno 1966. Hij klapte met de hielen, stijve Duitse
neiging tot buiging - typischer Mensch.
Ik laat de dag verder aan zichzelf over. Jullie amuseren je wel, ook zonder mij - vrienden het was me weer een waar genoegen. Simon Vinkenoog, ruimdenker.
Vrijdag 5 december 2008
Wellicht een zwaktebod,
maar NEE NEE NEE - met Sinterklaas heb ik NIETS.
Ik zeg tegen heel wat aangelegenheden JA, maar rijmelarij is er bij mij al
genoeg bij: daar heb ik de Goedheiligman en een Piet, van welke kleur dan
ook niet bij nodig.
Genoeg verlanglijstjes gezien, en 1 x gevraagd om een familie-rijm heb ik
resoluut NEE gezegd, maar er staat helemaal niets op Edith's verlanglijstje
en het mijne. Wij doen dan ook niet aan winkelen om de fun-shopping, leven
zonder schulden en hebben geen andere bezittingen dan een tuinhuis en een
schat aan ervaringen, en 0ns geluk ligt in de harmonie die wij mogen beleven.
Van elke dag een feestdag
maken, een nieuw begin, een wakend opstaan. Wat valt er te plukken, te doen
(das Nächschstliegende, adviseerde ene Goethe), te genieten,
te bewonderen en ja ook te verachten, iedere dag opnieuw... Wat zegt de agenda,
de e-mail, soms zelfs de post, de krant, de droom, het boek dat je leest,
het nieuws dat je hoort - wie speelt de hoofdrol?
INNER SPACE. Zelf ontdekt, al waren er resolute hulpmiddelen voor nodig.
Krachtdadig ontwaken, voor feiten gesteld worden, je machteloos voelen, onbegrepen,
o hoe vaak heb ik niet uitgeroepen: Please Lord, don't let me be misunderstood!...maar
de eigen swing nam het dan altijd weer over.
Swing it out, om te lachen en te huilen, om je bij te verbijten en
om je van vrij te pleiten - stop! daar komt iemand door de schoorsteen.
Het hoeft niet altijd een sadder and wiser mens te zijn, die er de
leeftijd voor heeft. Die blues is er als grondtoon altijd, constant
en niet meer weg te vlakken. Voornamelijk is het een ijdel treuren (want het
helpt niet) om het onvermogen - de onwil - van mensen om zichzelf te aanschouwen
in hun ware aard; ik ben blij kinderen te hebben die volwassen geworden zichzelf
hebben weten te vinden. Soms denk ik dat zulks het geval is binnen de vriendenkring
die je hebt gemaakt - en dat zijn niet allemaal mensen aan wier weg zo getimmerd
is als de mijne...
Zelf verkeer ik, danku Sinterklaasje, in de gezegende staat - de letterzetter-taalgebruiker
spreekt/schrijft/zegt/verklaart/verhaalt - mijn agenda zelf te kunnen bepalen,
te vullen of leeg te laten. En in de slipstream van mijn bestaan
(langs berg en dal klinkt hoorngeschal) geef ik mijzelf en de wereld een voortdurende
kersverse oppepper. Sergeant Pepper, at your service!
Een bezoekje aan de Jordaan gebracht, waar Barbara een nieuwe woning
aan de Karthuizerstraat heeft betrokken. Wij kwamen op de hoek Tweede Boomdwarsstraat/Westerstraat
(waar wij de auto hadden geparkeerd) bij het café 't Monumentje
enkele buitenvrienden tegen, die mij een joint aanboden. En een glaasje tequila.
En wat was er opeens die gemoedelijke Jordaan-sfeer. Twee cafés op
de andere hoeken, waar ik nooit geweest ben: De blaffende vis en
Ome Nol. Hoe ver gaan in die buurt mijn herinneringen, tot in de jaren
30 van de vorige eeuw - de wekelijkse bezoeken aan mijn grootmoeder op de
Noordermarkt (ik zou er in de jaren 60 zelf komen te wonen), de Westerstraat
28 waar ik een grote speelzolder had, de Bloemgracht 8 waar ik met Ilse en
Alexander woonde, de Prinsengrachtschool, de Nieuwe Leliestraat - en die stoet
vrienden en bekenden, her en der in tijd en ruimte.
Wat een geschenk, je herinneringen. Wat een dankbaar leven, een feestelijk
aandenken! Simon Vinkenoog, In- en Uitpakker.
Donderdag 4 december 2008
In all things, be your
Self. Be a Witness, an Observer,
and go on laughing all the Way.
Imre Vallyon: Heavens and Hells of the Mind, 2008
Elk mens een eiland. De
aarde een eiland omringd door een oceaan van ons nog onbekende energieën,
die sterren en planeten in beweging zet - en ons tevens doet ademen. Wie wij
zijn, waarom en wat voor deel wij spelen in wat evolutie wordt genoemd. Het
bewustzijn als laatste slagveld, dat van de geest - waar uiteindelijk de Liefde
heerst die wij in onze onvolkomenheid aan andere uitdrukkingsmiddelen, in
1 woord God noemen.
" When we reflect on the creativity and forgiveness, the wisdom, insight,
and perdurance required of humans in our moment of crisis, we understand the
need for the tremendous power of the universe for our work, our survival,
and our celebration of life. To become fully mature as human persons, we must
bring to life within ourselves the dynamics that fashioned the cosmos. We
must become these cosmic dynamics and primordial powers in new human form.
That is our task: to create the human form of the central powers of the cosmos."
Brian Swimme: The Universe is a Green Dragon, II Epiphanies of the Earth,
Sea. Santa Fe 1984.
"Een lsd-trip is, net als een trip met paddo's, een spirituele belevenis.
Het gaat - dat geldt voor mij tenminste - over de grens tussen leven en dood,
tussen zijn en niet-zijn. Drugs hebben mijn bewustzijn verruimd, mijn binnenwereld
groter gemaakt. We worden geboren en opgevoed tot functionerende burgers,
dankzij een proces van aanpassing en indoctrinatie, en ten slotte denken we
dat wat wij denken de enige werkelijkheid is. Ik zal een voorbeeld geven.
Ik ben opgegroeid in een intellectueel milieu waar religie geen enkele rol
speelde. Niet dat ik er iets op tegen had, maar ik vond het een grote flauwekul
allemaal. En God, die bestond niet. Maar na een aantal psychedelische ervaringen
ben ik daarin fundamenteel veranderd. De eerste keer dat ik ketamine gebruikte,
kwam ik in de hemel terecht. Bij wat de mensen God noemen, of liefde. Het
was een religieuze extase, die zat dus in mij zonder dat ik (dat) wist. Waar
kwam die vandaan? Wonderbaarlijk. Ik ben daarna geen gelovig mens geworden
in de zin van 'vroom'. Maar ik kan nu niet meer zeggen dat God niet bestaat."
Hoezo illegaal? Paddo's groeien overal, Het verhaal van Gerben Hellinga
(71) over hoe drugs zijn geest verrijkten, opgetekend door Brigit Kooijman,
Zaterdag&cetera NRC
Handelsblad, za/zo 29/30 nov.08.
Zo zit dat, in de Vrije
Gemeente, bij de ULC (Universal Life Church). Korte metten uiteraard
met het door CDA, ChristenUnie en andere dogmatische sekten beleden godsbeeld,
dat helaas tot in onze seculiere staat, waar de laïcité
altijd via een Grondwet hoog gehouden werd, is doorgedrongen. Pauvres gens,
die van het Boek. Dat onwrikbare boek, die ooit waardevolle levenswijzen voor
in de woestijn, hier verpieterd tot ruzie om zondagsrust en het verbieden
van andermans sacramenten, andere heilige planten dan alleen maar mirre, wierook
en andere kruiden.
Blijven lachen, onderweg - Simon, de karavaan trekt verder en de honden blijven
blaffend achter.
Ja, maar iemand zou ze het zwijgen moeten kunnen opleggen.
En zo praatte hij maar door in zichzelf.
Dat de dagbladen tot dusverre (en de weekbladen voor zover ze tot mij kwamen)
geen of nauwelijks - verslag eerste dag in Het Parool - aandacht
aan het Cannabis Tribunaal hebben besteed is inderdaad een imago-kwestie.
En wat lees je over de betrokkenheid van allerlei Amerikaanse politie- en
justitie-instanties bij grote drugtransacties, waarover bronnenboeken zijn
verschenen? William Blum: De schurkenstaat. Of het boek over De
Bende van Nijvel, dat ik nu lees, met feiten (man en paard) waarvan je
achterover slaat, als je daar zin in hebt.
Wij veren op. Wij hebben meer te doen.
"move over Herodotus
move over Thuc'
move over Arthur Schlesinger
move over logographers and chroniclers
and compulsive investigators
for the poets are
marching again
upon the hills
of history"
Wat ben ik blij met de
bij het opruimen teruggevonden 40 pagina's van Ed Sanders INVESTIGATIVE POETRY,
de in 1976 door City Lights Bookstore in San Francisco uitgegeven 'Lecture
Prepared For the Visiting Spontaneous Poetics Academy, The
Naropa Insitute, Boulder Colorado July 89, 1975 - and revised in the fall
of '75 and winter of '76'.
Het motto bovenstaande bestaat uit de hier geciteerde woorden; op de inhoudspagina
de definitie van Investigative Poetry: That poetry should
again assume responsibility for the description of history.
De lezing bestaat uit vier secties:
1. The content of history will be poetry.
2. Techniques of investigative poetry.
3. Presenting data on the page --- the page is the history &
4. Some observations on the public performances of investigative poets.
Ik geef nog twee krenten uit de pap, alvorens huiswaarts te keren; Sanders ken ik als schrijver van een boek over de Charles Manson-affaire The Family en een hilarisch boek Tales of Beatnik Glory, Stonehill (New York 1975) - en als muzikant van The Fugs met o.m. Tuli Kupferberg.
There is no end
to Gnosis:
The hunger
for DATA
geldend voor de POET (O
terrible travailleur!) as
Investigator
Interpreter of Sky Froth
Researcher of the Abyss
Human Universer
Prophet
Prophet without death
as a consequence.
Tot zover Sanders.
Hemp hemp hurray cried the captain in the moonlight - en dat is Joyce's Finnegan's
Wake.
Mijn kleinkinderen Sammy-Jean en Marvin
Gisteren een long time overdue bezoek aan de Brouwersgracht bij mijn zoon Alex - (1961), zijn lieve hartelijke vrouw Dagmar (uit Husum, Sleeswijk-Holstein)) en hun kinderen Marvin (9) en Sammy Jean (5). Een heerlijke maaltijd, 'matjes' haring (een uur geweekt in melk; nieuwe smaak!) met een voortreffelijke saus en uiteraard Apfelstrudel mit Sahne en de heerlijk hoognodige contacten tussen ouderen en kinderen, die uiteraard steeds leuker worden al naar ze jou - en jij (vooral Edith!) hen - meer te vertellen hebben. Ik ben in die gevallen vaak de toeschouwer, maar wat doet het goed een gezin harmonieus te zien functioneren! Verlichte maand, crisis of niet. Jelui toegenegen Simon Vinkenoog, Bishop ULC.
P.S. Ook Adri van der
Heijden zal hebben opgekeken van het ANP-berichtje verstopt in een bovenmarge
van Het Parool gisteren, dat regisseur Roman Polansky (75) een verzoek
bij de rechtbank van Los Angeles heeft ingediend om een oude aanklacht in
te trekken. "Polanski werd in 1978 aangeklaagd, omdat hij een seksuele
relatie had met een 13-jarig meisje uit L.A. Hij bekende, maar vluchtte naar
Frankrijk om een celstraf te ontlopen."
In zijn boek Het schervengericht is hij hier heel uitvoerig op ingegaan
en laat hij Polanski een voorarrest van zes maanden uitzitten voor zijn vlucht,
in welke tijd hij gesprekken voert met een andere gevangene, de tot levenslang
veroordeelde Charles Manson. Indringend boek.
Woensdag 3 december 2008
Stofzuigergeluid. Muziek
in de oren: hier wordt huis gehouden! Wij tellen onze zegeningen.
Laten wij de oude bard aan het woord:
"Toen ik jong was had ik het geluk de hand te leggen op een verzameling
oude lyrische verzen gecomponeerd door de dichters van de Vaishnava-secte. Ik
werd mij bewust van de grondgedachte diep verankerd in de betekenis van deze
liefdesgedichten. Ik voelde de vreugde van een onderzoeker die plotseling de
sleutel van de taal ontdekt die verborgen ligt in hiërogliefen die op zichzelf
al prachtig zijn. Ik was er zeker van dat deze dichters spraken over de meest
verheven Geliefde, wiens aanraking wij ervaren in al onze liefdesbetrekkingen
- de liefde van de schoonheid in de natuur, van het dier, het kind, de kameraad,
de geliefde, de liefde die ons bewustzijn van de werkelijkheid verlicht. Zij
zongen van een liefde die voortdurend, ongeacht talrijke obstakels, tussen mensen
en de Goddelijke Mens stroomt, de eeuwige verstandhouding die de verwantschap
van wederzijdse afhankelijkheid als vervulling heeft en die de volmaakte vereniging
van indivuduen met het Universele behoeft."
Rabindranath TAGORE: De religie van de mens (wereldbibliotheekl), hoofdstuk
6: Het visioen.
René Franken van het Modern Antiquariaat DEMIAN in Antwerpen kwam mij de spullen terugbrengen, die de tentoonstelling rond mijn leven en werk hadden gepavoiseerd: nog meer op te ruimen, op te bergen, weg te leggen - rustige week, dachten we, maar het is een mensenweek geworden: elke dag een of meer bezoekers - zondagmiddag hopen wij DEMIAN op de immer jaarlijkse Beurs van Kleine Uitgevers in Paradiso weer te ontmoeten.
Het gesprek komt op Poëzie
in Carré; docent Kees van der Pluym van de Theaterfaculteit van
de Hogeschool voor de Kunsten in Utrecht, afd. Writing for Performance
heeft zijn studenten de video van de avond in februari 1966 laten zien. Uiteraard
kom ik ook te spreken over de Wholly Commmunion-avond in de
Londense Albert Hall op 11 juni 1965, waarvan Peter Whitehead een film maakte
(Peter Whitehead and the Sixties, www.bfi.org.uk).
Een 72 pagina's tellend boekje met stills en gedichten verscheen dat jaar bij
Lorrimer Films. Ik kan het niet nalaten hier en nu een van de klankgedichten
van de Oostenrijkse dichter Ernst Jandl te citeren; Edith en Floor van Lissa
luisteren naar Ritmebox.
E R N S T J A N D L: im anfang war das wort
"him hanfang war das
wort hund das wort war bei
gott hund gott war das wort hund das wort hist fleisch
geworden hund hat hunter huns gewohnt
him hanflang war das wort
hund das wort war blei
flott hunt flott war das wort hund das wort hist fleisch
gewlorden hund hat hunter huns gewlohnt
schim schanflang war das
wort schund das wort war blei
flott schund flott war das wort schund das wort schist
fleisch gewlorden schund schat schunter schuns gewlohnt
schim schanschlang schar
das wort schlund schasch wort
schar schlei schlott schund flott war das wort schund
schasch fort schist schleisch scheschlorden schund
schat schlunter schluns scheschlohnt
s---------------------c------------------h
s---------------------c------------------h
achllls--------------------c--------------------h
flottsch"
Hoe reageerde het zevenduizendkoppig
publiek hierop?
In zijn inleiding schrijft Alexis Lykiard:
"But one of the most impressive moments was when the Austrian Ernst Jandl
read and the audience successively turned football crowd, Boy Scout rally, and
wolfpack... As his sound-poems rose to a crescendo, a rhythmic furore aided
and abetted by the claps and cries of the crowd, so, suddenly, the destruction
of words and their conversion to a shouted, half-hysterical series of sounds,
seemed sinister - took on a Hitlerian aspect: the Hall became almost a Babel.
It was perhaps the most extraordinary event of the evening: parody and warning,
cacaphony with its own logic, rational collapse of reason, and despair of communication
communicating itself. Artaud, who understood the sanity of madness, would have
relished it."
Zo, ook dat wilde ik even kwijt. Ik voeg me bij het gezelschap van De Drie Gratiën - Louise Landes Levi komt net binnen - en wens ulieden evenveel zon als hier naar binnen schijnt. Simon Vinkenoog, biosociotoop.
Dinsdag 2 december 2008
Tel je zegeningen;
laatste woorden op het Cannabis Tribunaal, dat tot drie uur een time out
heeft aangekondigd. Totnogtoe, ook vandaag - op de eerste sprekers na
- de gesprekken en confrontaties met aandacht bekeken, veel te zien en te
horen.
Op de website van www.cannabistribunaal.nl
is voor de meer belangstellenden van alles te vinden - ik zal er zeker zelf
ook op terug komen. De rechtsfilosoof ging met zijn secondanten alleen maar
in op de waarde van de argumentatie; de uitspraken van Cisca Joldersma, woordvoerder
drugsbeleid in de Tweede Kamer voor de CDA, werden van nul en generlei waarde
genoemd: drogredenen.
Het is jammer dat de drogredenen al zo'n honderd jaar veel dommekrachten aan
hun zijde hebben - ik bedoel de mensonterende lobbies van het militair-politiek-economisch
complex, de farmaceutische industrie en de p.r. organisaties van de tabaks-en
alcoholmagnaten.
Ben Dronkers was meer dan overtuigend en oprecht; ontroerend. Spread the
seed las ik met graagte voor bij de opening vorige week van het Hennep
Galerie Museum aan de Oude Zijds Achterburgwal 130: een bezoek aldaar kan
ik ieder die dit leest en Amsterdam met zijn/haar aanwezigheid wil vereren,
van harte aanbevelen.
Verder was het goed de stemmen te horen van degenen die je al jaren, soms
decennia, kent als strijders voor deze aangelegenheid: psychiater Freek Polak,
Wernard Bruining (ik was een buurman van Mellow Yellow aan de Weesperzijde),
Nicole Maalsté (schrijfster van Polderwiet - kwam ooit als
studente bij mij langs), August de Loor (streetcornerworker van het eerste
uur), uiteraard Egbert Tellegen wiens boek Het utopisme van de drugsbestrijding
ik hier juichend aanprees - en de nieuwe generatie activisten, die mondig
en van Wanten Wetend, van zich laten horen. Nu wachten op een komend Europees
Tribunaal, kost centjes, word donateur - voeg ik daar even ten overvloede
aan toe. Zie ook www.encod.org
en het cannabis-college. Waar ik nu weer even heen ga. En, even later, luister.
De toxicoloog, de psychiater, de schrijver (en 40 jaar cannabist) Gerben Hellinga,
die op de entheogene aspecten wijst, de luisteraar en lezer hier:
"The question as to which will ultimately trimph - good or evil - is a meaningless question. Neither good nor evil, construction nor destruction, will ultimately triumph because both are correlative processes. A utopia in which everything is good, where all problems are solved, would be a dull world. Total security in a static universe is a tired liberal's dream - or a sign of senility - and in neither case presents a worthy fate for man. The most that we can do on the human level is create faster than we destroy. It is this fact of the freedom of man to plot his curve of self-evolution which makes us somewhat hopeful of the future."
Oliver L. Reiser: The Integration of Human Knowledge - A Study of the Formal Foundations and the Social Implications of Unified Science. Extended Horizons Books, Porter Sargent Publisher, Boston, 1958.
En nu, als laastste impuls
van de dag De Negende Zang van de Revolutie, geschreven door Julian
Beck, met Judith Malina oprichter van het New Yorkse theatergezelschap The
Living Theater, eerder door mij gepubliceerd in Moeder Gras - een
boek over marihuana (Maasbree, 1980).
J UI L I E N B E CK: De Zevende Zang van de Revolutie
"niet geïnteresseerd
in het legaliseren van marihuana
niet geïnteresseerd in de benoeming van een betere politiecommissaris
we hebben geen beperkende wetgeving nodig
het gaat er niet om dat niemand moordt
het gaat er om dat iedereen leeft
geen zin de wetten te
verbeteren
een mythe dat de wet verbeterd kan worden
een mythe dat de wet iets met recht te maken heeft
de wet versterkt het systeem en het systeem is niet rechtvaardig
we hebben geen recht nodig. we hebben leven nodig
het recht velt vonnissen ten gunste van gezag en bezit
het recht is binnen het systeem de illusie van een volk dat bang is iets voor
zichzelf te doen
en het is het systeem dat ons hebzuchtig en belust op bezit maakt
het is het systeem dat de wet nodig heeft
ik wil een einde aan de
doodstraf
omdat alles wat wij kunnen doen om het moorden te stoppen
en
het leven te verlengen eerst komt
maar ik wil de marihuana-wetgeving niet veranderen
ik wil die blijven breken
ik wil de wet breken
die op de rotsen werpen om het uiteenspatten van de stukken te zien
maya de oplossing van de illusie
ik wil de wet breken
ik wil onze vrijheid"
En tenslotte, bij de Genesis-teksten die ik gisteren en vandaag hoorde,
een fragment uit het boek Love's Body (1966) van Norman
O.Brown:
"Freedom is fire, overcoming this world by reducing it to a fluctuating
chaos, as in schizophrenia; the chaos which is the eternal ground of creation.
There is no universe, no one way. (...) Thank God the world cannot be made
safe, for democracy or anything else."
Daar wil ik het bij laten.
Oren vloeien over van de Tribunaal-stream.. Gepreek voor eigen parochie, maar
tevens een betekenisvolle bijeenkomst; vele verstandige woorden & mij
nog onbekende feiten.
"Blowers aller landen verenigt u" waren de afsluitende woorden van
hennep-pionier Ben Dronkers.
Goed, gegroet: Simon Vinkenoog, Fighter of Delusions.
Maandag 1 december 2008
Uiteraard konden wij het
niet nalaten de stream aan te zetten (zie Kersvers gisteren) om het Cannabis
Tribunaal bij te wonen. Boven verwachting, al is de stem van de gespreksleidster
een ietsje te schel, en soms te popi... Maar: wat al niet meegemaakt, wat
een perfecte setting, dat Nieuwspoort-theater. Wat een mooi gebruik van dit
nieuwe medium - yes we can! . Echte medespelers, ook die rechter
die twee keer goed uit de verf kwam, rechtsfilosoof en grappenmaker, iedereen
een en al passie, al hebben wij weer een mooi voorbeeld van onderbuikgevoelens
bij de Rotterdamse Wethouder; die Roosendaalse D '66er kwam met onloochenbare
feiten en even hoorde ik Freek Polak en Gerben Hellinga - nog zoveel mensen
die ik wil zien en horen.
Op dit moment is het lunch-pauze aldaar en kan ik kijken en luisteren naar
een zeer interessante Engelstalige film, waarin de Nederlandse situatie rond
het drugsbeleid helder en duidelijk wordt uiteen gezet: een draaiorgel draait
reggae en molens doen dat op de achtergrond - die even verdwijnt, terwijl
ik dit tik. I shot the sheriff.
Stilte; het honderdtal (?) bezoekers heeft zich in de nabijheid verspreid,
maandagse shoptalk, merendeels eigen parochie - maar ja - die Vrije Gemeente
mag best groter worden. En over het geheim van de high, die oorspronkelijk
normale staat van bewustzijn heb ik nog niemand horen spreken, al waren er
twee keer verwijzingen naar het Scheppingsverhaal, en een keer naar de Universele
Mensenrechtenverklaring. Meeste indruk maken uiteraard de feiten, zoals het
afschrikwekkende voorbeeld van de kosten in de Verenigde Staten van Amerika
van de War on Drugs, cijfers die verbijsteren, om maar niets
te zeggen de schade berokkend aan miljoenen mensenlevens: de onschuldige slachtoffers,
naar vrijheid snakkende burgers in een onvrije samenleving.
Ik luister weer, even na twee uur, naar het betoog van August de Loor, aangekondigd
werden na enige organisatorische schermutselingen Loek Hulsman en Egbert Tellegen.
Ik zal blijven kijken. De zaal is voller geworden. August moet afronden -
applaus.
Eminence grise Loek Hulsman,
85, strijdvaardig, strafrecht-hervormer, bepleitte al in 1968 decriminalisering.
Onthult, openbaart, weet! Zaal wil meer. Krijgt meer. Het woord 'criminaliteit'
verwijderen uit onze woordenschat in deze. RIGHT!
Giga-euro, ik kijk even niet naar de volgende inleider, wiens apodictische
stem en dia's alles zeggen: tabak alcohol en wiet dienen evenwaardig te worden
gereguleerd. Pseudo-kip/ei-schizofrenie. Ellende. Duidelijkheid. Helderheid.
Wiebelende Europese richtlijnen. Ieders eigen keuze. Tellegen scherp &
correct; eindelijk een uitlaat voor de twee amendementen die hij ooit aan
een verkiezingsprogramma van GroenLinks had willen toevoegen. Koop zijn boek
Het utopisme van de drugsbestrijding. De War on Drugs noemt hij een
bedrog. Ik hoop al deze teksten nog eens te lezen. De Amerikaanse interpellator/interpellateur
komt met cijfers, hoe overtuig je moraalridders, het gehele scala van argumenten
pro en contra komt weer langs, en inderdaad: in de jaren zestig was de weed
sterker. THC-argument nonsensicaal. Onuitvoerbaar winkelmodel Donald Huges.
Ik pik fragmenten op. Houd er mee op, deze verslaggeving. Blijf kijken, Weisglass
komt 'dagvoorzitter' vervangen, die geen weet heeft dat haar conversatietjes
tussendoor hoorbaar blijven, dankzij microfoon. Kan nog leuk vuurwerk worden.
Feestje vanavond, heb ik begrepen. Meerwaarde. Hier ook. Mensen en hun (in-
en)gezichten. Morgen weer; het middel moet geen doel worden. Simon Vinkenoog,
Orenvol Klank. Nu even wat muziek, Edith!
Morgen weer www.cannabistribunaal.nl/cannabis-tribunaal-stream.html spread the word!