Maandag 31 maart 2008

Zondag 30 maart 2008

Het werd een overvolle, abundante BEAT-avond die ver uitliep zonder dat het ongemakkelijk werd gevonden, daar in de Bagatelle op de historische Wellington Renbaan van Oostende.
Hier zitten Jules en ik met Ger Sax en een van zijn 'beveiligers' (de firma Vlug & Lenig, een vzw van het Bureau in Search of the Living) terzijde van het podium.
Foto uiteraard genomen door Edith, die onze Volvo 460 met verve door stad en ommelanden weet te voeren; zodat wij in principe altijd 'op tijd 'zijn.
Wij waren er op voorbereid dat de Antwerpse Leopoldstraat om 11 uur gesloten zou zijn in verband met de afscheidsplechtigheid voor Hugo Claus in de Bourla Schouwburg, en arriveerden gisteren dus een kwartier eerder ter plekke, waar wij onze uitnodiging moesten tonen om doorgang te vinden.
Welk mooier plek dan deze bijna wellustige omgeving, welke juistere woorden dan die gesproken werden door zijn uitgever Robbert Ammerlaan, zijn redacteur bij De Bezige Bij Suzanne Holtzer, en vrienden als Jef Lambrecht, Erwin Mortier, Cees Nooteboom en Remco Campert - de laatste via een gedicht, en uiteraard zijn eigen verzen overgebracht door Gilda De Bal, Jan Decleir, Hilde van Mieghem en Josse de Pauw; de kundige M.C. was Claus' beoogde biograaf Piet Piryns.
Een indrukwekkend aantal mensen uit Nederland was overgekomen (onder meer met een autobus vanuit Amsterdam van de Bezige Bij); de foyer bood na afloop ruimschoots gelegenheid voor gedachtenwisseling, buiten het bereik van de hijgerige media die deze plechtigheid versloegen. Name-dropping dus niet nodig. Wel kon ik sommigen melden door te gaan naar een feestavond in Oostende: The Beat Goes On!
Op naar de kust dus, waar wij na een ritje over de Boulevard onze auto parkeerden en intrek namen in het Hotel du Parc bij de Kursaal, mooie uitkijk op Marie José-plein, lekker gegeten, om daarna per taxi naar de Renbaan te vertrekken , alwaar zich het diverse programma ontvouwde; ik wist als laatste aan de beurt te zijn en bereidde me voor.
Hoe doe je dat? I don't know. Be Here Now. Met vrienden als Ginsberg-expert Joep Bremmers uit Vlissingen en René Franken (met een boekenkraam van Demian aanwezig) uit Antwerpen, Iwein van de Paulusfeesten en organisator Hendrik Tratsaert, alsmede andere langskomers, konden wij kouten - niet storend voor het publiek ( van ALLE leeftijden) aan de overkant van de zaal tegenover het voor deze gelegenheid geschapen podium gezeten, hoog oplopend deze zaal bedoeld voor het uitzicht op de paardenracebaan achter ons, op de foto.
Wij luisterden naar het viertal, dat zich de jazzpoëtici noemt, 'schattig' vond Edith het optreden , 'een mooie versmelting van muziek en spoken word ', gezien als de ideale opwarmer van deze beatmarathon, die eveneens weer kundig aaneen werd gesproken door Gudrun De Geyter van Radio KLARA, in Vlaanderen welbekend.
Zij opende een gesprek met Frank Albers, die in het boek Beatland de beroemde reis/reizen uit het vijftig jaar geleden verschenen On the Road van Jack Kerouac opnieuw heeft gemaakt, vanuit geboortestad New York naar San Francisco, waar hij een koude douche kreeg van Ferlinghetti - mijn versie. Ik schreef hier eerder over dit boek.
Op een projectiedoek achter het podium werden opnamen van beat-dichters vertoond, foto's en filmfragmenten. Volgend programma-onderdeel waren vijf twaalf-minuten optredens van jongere dichters, waarbij een soundscape geimproviseerd werd door drie musici, die samen het BEAT!orkest vormden, tevens lid zijn van de Flat Earth Society en met hun drie-minuten intermezzi tussen de dichters door verbluffende staaltjes van hun spel weggaven (zowel de toetsenist Peter Vandenberghe, de bassist Kristof Rosseeuw als de trompettist Bart Maris, die ook voor het volgend programma-onderdeel een soundscape hadden neergelegd. Duidelijkst verstaanbaar en overtuigend bleken vooral Hagar Peeters en Andy Fierens.
De voorlezing van Allen's gedicht HOWL door Viviane de Muycnk kon mij persoonlijk minder bekoren; zelf heb ik de wijze van voorlezen door de dichter zelf altijd in het gehoor; zowel de oorspronkelijkle tekst als mijn vertaling (uit 1966) werden links en rechts op het projectiedoek vetoond; zij ontving overigens een warm en hartelijk applaus van het pubiek, dat haar daarmee ook bekroonde voor haar prestatie, want dat is het!
Meer ruimte en tijd voor zichzelf kregen vervolgens Jules, immer alert, de grote blues-zanger Roland met vijf beatsongs (zeer oude soulbrother in Vlaanderland!) en ik als uitsmijter; de uitloop was meer dan een uur; ik hield het kort- ik begon overigens met de adembenemende HYMN TO PAN van Aleister Crowley, om de lente te begroeten. IO Pan, Io Pan, Pan, Pan!

Geen uitstapjes of bezoekers alsnog op de agenda voor komende dagen; aanstaande vrijdag 4 april een verschijning in de Vooruit te Gent. Ik hoop, en ben ervan overtuigd, dat het publiek weer even warm en enthousiast zal zijn als gisteren in Oostende, en eerder altijd al in Vlaanderen. Het is alsof men in dit land vol CLAUStrofobie beseft alleen van de kunst redding te kunnen verwachten. En zo is het ook, natuurlijk.
Het valt mij trouwens steeds meer op hoeveel kosmopolitischer in de kunst de Vlaamse intellectueel is, meer dan de Nederlandse. In Vlaanderen (van Wallonië weet ik niets, en dat schijnt binnen België ook zo te zijn) lezen politici en beoefenaars van vrije beroepen boeken en gedichten, is er altijd meer belangstelling - en een markt met verzamelaars - geweest voor het surrealisme, hoe kan het anders met zulke meesterschilders als Ensor en Magritte, een telkens herlevende avant-garde (in film & theater), en nu dus die interesse naar de ideeën van de beat generation & de hipster, de (free) jazz en the White Negro.
Allemaal maar niets voor de nuchtere en uit de klei getrokken Nederlander. Ik drijf over, sorry. ik generaliseer. Ik heb altijd, overal ter wereld, goede mensen ontmoet, een leven lang, wie goed doet etc., birds of a feather etc & soort zoekt soort. De Goede Wil. Goodwill.
Love is the law, love under will (AC)
Böse Menschen haben keine Lieder,
wo man singt, da lass dich ruhig nieder!

We will all be the Messiah together! Allen Ginsberg in een brief uit 1961 aan Simon Vinkenoog,
spring-in-'t-veld.

Vrijdag 28 maart 2008

Luc Sala, cultureel entrepreneur (EgoSoft, Mystèr, en Salto) bezocht het Bazelse World Psychedelic Forum en uit zijn persoonlijke kritische commentaren in een e-mail, die geprint 6 pagina's beslaat. En dus ook rondstuurt. Naar een loslippige vriend als ik.
Hij richt zich tot de organisatoren (Dieter looked tired, Lucius a bit stressed, but they did a good job), noemt de conferentie 'organisationally Swiss and 'gründlich', a bit stiff and efficient') maar heeft als eigenwijze Einzelgänger een aantal kritiekpunten, waarmee ik het graag eens wil zijn. Het leidt te ver ze hier alle te noemen (hij rangschikt ze: more research, copyright, new wave, the mix, suggestions) maar ik haal een paar krenten uit zijn pap:
'Now criticising the choice of speakers etc. is easy, but may I make some suggestions? Get more eloquent and authorative speakers to keynote. Stan Grof is a lovable man with deep insight, Metzner a sensitive and engaging hero, but I miss the (sometimes demagogic) rants of Leary, of Terence [MacKenna, SV]?. What about people like John Perry Barlow, Biosphere 2 John Allen or Broher David Steindl-Rast? Outsiders, in a way, but they would broaden the scope and they have been around the block too!'(...) When I am honest, I have been to too many of these conferences already, I know the people, I know their "rap" , it's old hat. So in some lectures I followed I nearly fell asleep, going there because the speakers were famous or my friends, but I have heard it before, the stories, the discourses, I know them. For me it's meeting old friends, the tribal energy, the openness, the one-on-one-contacts, talking about yesteryear and how great it was, the new friends I made.'
'I myself was looking for the inspired, the initiated, the holy and of course there were those inspiring young researchers, writers, psychedelicious spirits of all ages, but why not have a comedian, a live musician, for my part a slight of hand magician with a psychedelic inclination like Jeff McBride make us "feel" what is at stake. (...) 'One last remark, I was glad that the people in prison because of the war on drugs were mentioned in connection with John Beresford, their champion, and that this issue of illegality therefore was part of this event.

De lange staart van het psychedelisch muisje (de ontdekker van LSD-25, 102 jaar oud, was niet in staat - zoals twee jaar geleden - de bijeenkomst(en) bij te wonen; onlangs is zijn echtgenote overleden. De organisatoren van Gaia Media doen goed werk, maar er was en is inderdaad een quota Amerikanen dat deelnemers uit andere landen en continenten overtreft.
Voor Amerikanen is het uiteraard een prima gelegenheid even uit hun bol te gaan, niet alleen om over psychedelisch onderzoek te spreken en van gedachten te wisselen, maar er ook even vrijelijk van te kunnen genieten met geestverwanten; het niet zo ondergrondse Bazel wacht ze. Anders dan in de early 70's toen Timothy Leary schreef (o.m. in Flasbacks) : "I know all the hippies in Swizerland, all forty-nine of them!"

Peter ten Hoopen geeft in het maandblad HIGHLIFE van maart/april 2008 een wetenswaardig interview, dat op pagina 25 als volgt wordt aangekondigd: Trippen in de sixties. 'King Acid' over de introductie van LSD in Nederland.
Zelf maar opzoeken en lezen. Citaatje: 'Peter Ten Hoopen blijkt een uitgesproken intellectueel, die snel maar zorgvuldig formuleert. Hij schuwt de dure woorden niet, maar voorziet ze nauwgezet van een context, die de betekenis onmiddellijk verduidelijkt. ' Ik ben liberalistisch, denk aan John Stuart Mill, de Engelse filosoof. Het enige doel van de wet is om mensen ervan te weerhouden anderen schade toe te brengen.Victimless crimes, zoals prostitutie of gokken, zouden niet bij wet verboden moeten zijn. Dan kom je al gauw bij de drogen' oftewel drugs.'

Genoeg hierover; morgen voert ons naar Vlaanderen; eerst naar Antwerpen, waar een afscheidsplechtigheid voor Hugo Claus wordt gehouden in de Bourlaschouwburg; dan rijden wij verder om in Oostende deel te nemen aan een BEAT! Festival, waaraan vanuit Nederland ook Jules Deelder en Hagar Peeters medewerking verlenen. Van NI DIEU, NI MAÎTRE naar - mirabile dictu - The Beat Goes on!

De dag dat ik hier (gisteren) met commentaar op Amsterdam Wereldboekenstad kom - zou iemand het daar lezen? - ontvang ik een uitnodiging voor de officiële opening daarvan in de Westerkerk op 23 april. Datum toegevoegd aan Agenda. Tot de volgende ontmoeting, Simon Vinkenoog, Open Book Open Mind.

Donderdag 27 maart 2008

Amsterdam Wereldboekenstad; ik citeer de gelijknamige www.nl.
Eerst wordt op de homepage gemeld dat het 20 maart World Storytelling Day was (is het voor mij dagelijks hier op Kersvers), dat die dag ook de inschrijving van de competitie Verhalen Vertellen van start ging. Dit gemeenschappelijk project van Amsterdam Wereldboekenstad, StadsSpelen en de gemeente Amsterdam vroeg Kees van Kooten als boegbeeld van deze competitie te dienen, hetgeen hij deed met de volgende oproep:

De moedertaal
van het vaderland
heeft vele stadsaccenten
en de volksmond is
er vol van dorpsroddels
en kwade straatpraat.

Wie o wie vertelt er
(liefst in een nieuwe Lentetaal)
een Amsterdams verhaal
dat niet alleen het
eigen stadsdeel raakt
maar ons allemaal?

Drie dames uiten zich in verheven bewoordingen over de opzet. Carolien Gehrels, wethouder Sport en Cultuur, die ooit als rolmodel voor de jeugd fungeerde door een steen door een ruit van de Sandberg-uitbouw aan het Stedelijk Museum te gooien, als opmaat voor de (volgens velen onterechte) sloop, vindt het 'waardevol en spannend zoveel mogelijk verhalen uit de stad naar boven te halen. Zo gevarieerd als Amsterdammers zijn, zo verschillend zijn immers hun interesses, hun hartstocht, hun verhalen. Al die mensen maken Amsterdam tot de stad waar wij allemaal trots op zijn.'
Lidy Klein Gunnewick, sinds februari 2007 directeur van het projectbureau van AWBS is verantwoordelijk voor de coördinatie van de vele evenementen die in de periode van 23 april 2008 t/m 22 april 2009 in het kader van het boekenjaar zullen plaatsvinden. Zij noemt Anne Frank, Spinoza en Annie M.G.Schmidt de iconen van AWBS en wijst erop dat de belangrijkste uitgevers van ons land in de hoofdstad gevestigd zijn en dat Amsterdam een groot aantal boekhandels telt. Met recht 'een stad vol verhalen' en zij hoopt dan ook 'dat nieuwe verhalen het open karakter van de stad steeds weer bevestigen.'
Tenslotte zet Nicoline Massini, directeur StadsSpelen uiteen, wat dit inhoudt: 'Stadsspelen is een strijd tussen de inwoners van de Amsterdamse stadsdelen. Ruim 3000 Amsterdammers tonen hun talent in de competities: dans, koken, muziek, voetbal en quiz. In mei starten zeven voorrondes verspreid over de stad, waarvan de winnaars uiteindelijk doorgaan naar de finale op de Dam op 22 juni.' Ikzelf ben de dag ervoor, ijs en weder diende, in Breedevoort, Wereldboekenstad.
'Om in te spelen op het feit dat Amsterdam dit jaar WBS is, wil SS graag een podium bieden aan de extra competitie Verhalen Vertellen. SS is opgezet met als doel mensen te verbinden rondom hun passies. Sommige mensen hebben als passie verhalen vertellen. Anderen vinden het heerlijk om naar verhalen te luisteren. SS ziet in deze competitie een mooie aanvulling op de reeds bestaande competities, omdat alle Amsterdammers er aan mee kunnen doen ongeacht of misschien juist wel vanwege hun leeftijd en achtergrond. Inschrijvingen: www.stadsspelen.nl - schrik niet.
Herlees boegbeeld Van Kooten. Ik zet vraagtekens bij het 'trots op Amsterdam' zijn. Ik ben het met Tommy Wieringa eens, als hij in een huiveringwekkend verslag van een politie-inval in het Zuid-Afrikaanse Stellenbosch (in een door de NRC gepubliceerde brief aan Breyten Breytenbach, 17 maart 2008) schrijft: 'Het grondgevoel dat ik voor mijn eigen land koester, bestaat uit schaamte. De redenen daarvoor zijn talrijk, en moeten bij gelegenheid worden toegelicht. In elk geval heb ik mensen die trots zijn op het vaderland altijd een beetje lachwekkend gevonden; voor oprechte trots zul je de talloze gebreken uit het beeld moeten verwijderen, vergevingsgezind moeten zijn tegenover de ontelbare inbreuken op het paradijs: je zult kortom door je oogharen moeten kijken voor een ongeschonden beeld.'
Aldus een kosmopolitisch Nederlandstalige schrijver, auteur van het onvergetelijke Joe Speedboat. Lees moederstad voor vaderland: idem dito. Met het voortdurende gekrakeel in bijna alle Amsterdamse stadsdelen, de corruptie, de belangenverstrengeling, de ongeschiktheid, de impotentie, de machtsspelletjes - o, wat een mooie en ontstellende verhalen! Ik lees ze elke dag, jaar in jaar uit, in een van mijn lijfbladen Het Parool.
Ik vraag me af of dat soort verhalen, met passie naar voren gebracht - als Jan Mulder - tot de finale op de Dam zullen doordringen! En wat dan, wat dan in dat tentje op de Dam, tussen de roti's en hiphoprap, vervluchtigen die verhalen, het ene oor in, het andere oor uit - of wordt er een (luister)boek van gemaakt, is er contact met uitgevers, een jury, een redactie.
Als voorbeeld diene de oproep van STAD Radio Amsterdam in januari 1976 om een ode, verhaal of gedicht te schrijven aan de hoofdstad. Driehonderd reacties, negentien inzendingen gekozen door een deskundige jury, verschenen als boekje van 62 pagina's Ik hou van Amsterdam omdat - Amsterdammers en hun liefde voor de hoofdstad.
Ik bedoel maar te zeggen: een en ander klinkt me allemaal nogal topdown bedacht en opgelegd, met geen enkele grote visie, het stelt allemaal nog niet veel voor, vergeleken met wat die ene culturele zondag op 23 maart jl in Utrecht teweeg bracht, of helemaal met de zichtbare tekens in Wereldboekenstad Antwerpen 2004-5, alle letters van het alfabet verspreid over de openbare ruimtes in de stad; installaties gemaakt door samenwerkende dichter-schrijvers en beeldende kunstenaars - ik had me ontfermd over de letter Qq in samenwerking met Weijers & Borms. Nuja, of so what: 18 mei: de grootste boekenmarkt van de wereld, maar liefst 1000 kramen slingeren door het centrum..
Een symposium over auteursrecht 21 en 22 april.
De IPA Freedom to Publish Prize wordt op 18 september door de President van de International Publishers Association, uitgereikt aan het begin van een internationaal symposium over neo-censuur.
Ik heb me geabonneerd op de Nieuwsbrief, ik houd mijn bezoekers zonodig op de hoogte. Zelf surfen, browsen, kijken? www.amsterdamwereldboekenstad.nl.

Wij zijn er nog niet: begin dit jaar ontving ik de uitnodiging voor bijdrage aan een bundel met nieuwe gedichten waarin het Vondelpark op de voor-of achtergrond een rol speelt. 'De bundel verschijnt bij Uitgeverij Nieuw Amsterdam en zal tijdens een festival in de zomer worden gepresenteerd. Bij het gehele project zijn de stadszender AT5 en het dagblad Het Parool als mediapartners betrokken.'
Meer dan alleen een dichtbundel met luister CD. 'Poëzie in het park' is zeer omvattend en opbouwend van aard'.
Zo opbouwend, dat ik het niet kan overtikken. Vaag, vaag, vaag - opening zondag 1 juni 2008, gezamenlijk met de opening van het seizoen van het Vondelpark Theater.
Wat poëzietentoonstelling genoemd wordt zijn palen met opvallende borden, waarop telefoons, als je een nummer draait krijg je een gedicht te horen voor die plek gemaakt ('een ware beleving'), lezingen, workshops, voordrachten, al dan niet bij slecht weer, op het openluchtpodium. Mogelijk eindigend Westerpark alwaar Manuscripta op maandag 8 september.
Het tolt me, misschien even verder zien www.xsaga.nl - uitnodiging ondertekend Thomas Möhlmann & Patrick Roubroeks. Gedicht (digitaal, handgeschreven, wil je m'n stem ook?) komt eraan: deadline 15 april. Ik doe research, zoals de foto van Edith toont!
Op naar het volgende edele Scrabble-spel; vanochtend haalden wij de 1009 (Edith 656 met twee keer 50+ tegen mijn 353. Toegepaste kabbalistiek. Gegroet, Simon Vinkenoog, Beschouwer, in opperbeste stemming.

Woensdag 26 maart 2008

Vader Bill Ham en dochter Flora

Dinsdag 25 maart 2008

Zon schijnt zo 'n 45 graden volop naar binnen door de drie ramen aan de voorzijde, de oneven genummerde zuidwaarts gerichte percelen van de Sarphatistraat.
Het uitzicht vanuit de tweede verdieping is groots; de takken van de bomen voor de deur glinsteren van de eerder gevallen sneeuw, het asfalt op straat en het plein voor het Amstelhotel glimt, auto's en fietsen rijden af en aan, soms gromt een tram langs die moeite heeft over de brug te komen (gaat aan gewerkt worden; omleidingen).
Ik kan de Weesperzijde afkijken, eerst het tunneltje waardoorheen ooit de ontvoerders (Heineken, Caransa?) per auto vluchtten - het paaltje hadden ze een dag tevoren weggehaald -, ach en had daar niet ooit eind jaren tachtig Hugo Kaagman een prachtig graffiti-kunstwerk op die tegeltjes in de boogwand gemaakt (pijp uit keuken Rivercafé verried dagmenu), met teksten van Diana Ozon, mijn silhouet in schabloon en groot het JA-woord! Vanuit het Zebra-huis, ook in deze straat, ontstonden al zijn kunsten, de recyclings in Delfts blauw, die hij naderhand in het groot mocht botvieren op Schiphol.
En stond daar niet eens: Leve het bruidspaar! gekalkt boven de ingang, toen Edith met haar moeder, zusters, en een aantal vriendinnen daar doorheen liep, op onze trouwedag, 1 september 1989, om op een boot met louter Vrouwen, een djembe-band uit Ruigoord voer mee, vanaf de aanlegsteiger voorbij de brug over de Amstel naar het Stadhuis te varen; de heren waren gaan wandelen, haakten even af voor een slokje bij het Hooischip, de bruidegom wachtte zijn aanstaande op, in een mooi blauw-wit pak voor éen dag, en wij liepen een rondje over de cirkelsteen bij de ingang, en Edith's ouders liepen achter ons aan dat rondje mee; en binnen de Boekmanzaal, waar het Dogtroep-hoempa-orkest speelde, mensen hun plaasts opzochten, en burgemeester Ed van Thijn een leuk praatje hield, mij voor de laatste keer en Edith voor de eerste en laatste keer met elkaar in de echt verbindend. En hoé echt, besef je bijna 21 jaar later maar al te goed. Daarna receptie bij Waterloo, of heette het al Dantzig. Derk Ringnalda met Van Thijn in gesprek; kenden elkaar departementaal. Avondlaat feest in de Tijger- en Koningszaal van ARTIS. Glorieuze dag, een van de belangrijkste, ik denk zelfs de allerbelangrijkste.
("Schepper van de wet-Ringnalda: Naarmate de regering zich meer bemoeit met de samenleving, neemt de botsingskans tussen individuele ministers en hun departementen toe, komt er een zwaarder accent te liggen op de coördinatie en zal de M.P. een sterkere positie innemen.'
Aldus Willem Breedveld over Derk Ringnalda, Secretaris Generaal van Algemene Zaken, reeds jaren gepensioneerd toen ik hem leerde kennen: een wijze man, geciteerd in 'Een oude rot in het vak.' door H.A. van Wijnen, NRC/Handelsblad 20.2.88.

Ik voer ooit uit tegen een reisleidster die bij de briefing na aankomst in Egypte van 'het zonnetje' sprak; hoe durfde ze dat verkleinwoord te gebruiken; en ik begon weer eens: wil je (willen jullie) dat nooit meer doen als je over die grootste aller levenskrachtcentrales spreekt, dankbaar voor de energie van levend licht en warmte.
Ik begrijp die pensionados wel, die in de wintermaanden de zon opzoeken. De vrijdag onverwacht in zijn vakantiehuis in Frankrijk aan een hartstilstand overleden new age-millionair Eckart Wisse (68), profeet en pionier van de duurzaamheid, heeft toch een misrekening gemaakt, blijkt uit een beknopte Volkskrant-necrologie Steenrijk met groene ambities.
Wouter Keuning noteert: "In het blad George legde hij vorig jaar uit waarom hij drie maanden doorbracht in Frankrijk. 'Ik dacht: stel dat ik nog vijfentwintig jaar te gaan heb, dan heb ik in Nederland nog zo 'n honderd avonden waarop ik buiten tot diep in de nacht kan genieten van een zwoele avond. Dat vond ik niet genoeg.'"

Ondertussen eerste telefoontje van de dag: de Belgische Radio 1 - voorwaar, bijna vergeten: ik draai me om en zoek mijn gedicht uit de bundel Wees niet wreed, de door Kees 't Hart en John Schoorl samengestelde bloemlezing Gedichten voor Elvis Presley, onlangs verschjenen bij Nijgh & Van Ditmar. Ik lees het voor, herinner er even aan dat het gedicht uit 1962 stamt, en beantwoord de Waarom Elvis-vraag. Steevast m 'n antwoord: It don't mean a thing if it ain' t got that swing. Waarom Billie Holiday. Waarom Thelonious Monk. Waarom John Cage. Waarom geluid, klanken, stilte -

Kijk, de zon gaat 'verdwijnen', d.w.z. in de verte nog blauw en wolken in diverse grijstinten rukken op - lange staart, maart! Is dat ook een storm die aanzwelt? Nee, een overkomend vliegtuig. Leve de stadsgeluiden. Laden en lossen. People come & people go, look around you: people-show. Het aantal in zichzelf pratenden groeit schrikbarend. Ze piepen in een kastje en het piept terug. Een heer van stand/ belt niet uit de hand.
Aan me hoela, zei André Rieu! Naar China gaan?Nooit! Ik ben er bestseller en ze betalen geen royalties!
In het nummer van de Groene Amsterdammer van 5 mei 2001 over Generaties (jaja, SV naakt op de omslag) lees ik voor het eerst het verhaal van Rob Erkelens over de Generatie Nix, een nietszeggende uitdrukking die ik zelf nooit gebruikt heb, maar Erkelens onthult hoe die term gemeengoed werd, mede dankzij dit weekblad.
In februari 1994 werden zes jonge schrijvers door De Groene geinterviewd: Don Duyns, Rob van Erkelens, Ronald Giphart, Hermine Landvreugd, Joris Moens en Joost Zwagerman. De schrijvers leken in hun werk overeenkomstige hangups te hebben. 'Allemaal schreven we over het hier en nu, over het leven in de stad in een tijd van oppervlakkigheid en illusie. Verveling was een sleutelwoord.'
Na het maken van de omslagfoto werd Erkelens door de Groene-redactie gevraagd of hij niet een leuke, catchy naam voor die schrijvers op het omslag wist.
" Ik weet wel iets, maar dat is meer een grap. Dus dat zeg ik maar niet. Voor je het weet wordt het serieus genomen.
Zeg toch maar, drong het weekblad aan.
Nou, ik denk niet dat het iets is. Dus gebruik het maar niet.
Wat dan?
Ken je de roman Generation X van Douglas Coupland?
Mm-mm.
Nou, wat mij wel leek is Generatie Nix.
Haha, leuk ja. Maar niet op de cover zetten, hè?
Nee, joh. Niet op de cover."

Uiteraard gebeurde dat toch, levensgroot GENERATIE NIX met daaronder 'het moedeloze schrijven van' de hierboven genoemden. Na de publicatie in de Groene 'werd het begrip in no time opgepakt, in de markt gezet en geslogand. Het had een zeker appeal, zoals dat toen geheten zal hebben.
Erkelens' conclusie: "Schrijven was voor mij een poging de tijd te begrijpen, de tijd waarin ik leefde. Ik wilde weten of er iets bestond als een tijdgeest, een cultuur waar 'we ' in leefden ( - ) ik wilde schrijven over wat er in de wereld op dat moment aan de hand was. Die andere schrijvers ook. We wilden schrijver zijn, maar werden een generatie. Een interessant collectief ervarinkje."

En afleren WIJ te zeggen; altijd namens jezelf. Het idee generaties te boven gaand, zeer interessant. Ik verwijs naar een tekst van Koestler, hier onlangs genoteerd, die ik binnenkort wel vaker zal gebruiken, overgenomen uit een der boeken die ik - zoals dat heet -onder handen heb; ik lees er meerdere tegelijk - zo gaat dat.
Over het weer zeg ik maar niets meer; ik heb hier de vier delen Dagboek van Frederik van Eeden. Die liet elke dagboeknotitie voorafgaan door een korte weerbeschrijving, zijn leven lang. Mij dus evenmin gezien.

Uiteraard, hoe kan het anders, gedoken in Hugo Claus.
In 2004 verscheen Groepsportret - Een leven in citaten, bijeengebracht door Mark Schaevers, 435 pagina's tekst, alfabetisch op onderwerp gerangschikt, van Aartsvijand tot Zuiverheid. Een Fundgrube: 21 pagina's bronvermelding, van De Periscoop uit 1951 tot een werkgesprek in 2004 over deze uitgave.
"Zijn schrijversleven lang werd Hugo Claus geschaduwd door journalisten: behalve in zijn artistiek werk heeft hij zich meer dan een halve eeuw lang in honderden interviews geopenbaard. Hoewel, openbaring is niet echt waar hij zelf op uit is, verhulling is hem liever.
Wie zijn verzamelde interviews overschouwt, stoot op vele contradicties, paradoxen, leugentjes om schrijvers' wil. Maar nog talrijker zijn de herhalingen, de bevestigingen en bepaalde grondpatronen. Gaandeweg groeide bij mij de overtuiging dat de vreemde spiegeling die het interview is zelfs in het geval van Hugo Claus een sprekend portret kan opleveren. In het geval van de romancier, dichter, dramaturg, scenarist, filmer en schilder Hugo Claus is dit uiteraard een groepsportret.
Ik koos voor de vorm van een abecedarium omdat die het meest recht doet aan het brede palet van Claus en recht doet aan zijn vele activiteiten, interesses, meningen - en het vragenplalet van de honderden interviewers bleek al evenzeer erg breed. Ik koos voor de trefwoorden die zich vanuit het interviewmateriaal zelf opdringen. Onder elk trefwoord worden de gekozen fragmenten meestal chronologisch gepresenteerd: daardoor kan de lezer merken hoe Claus' visie zich in de loop der tijden wijzigt of niet wijzigt.
Ik dank Hugo Cloaus, die aandachtig meelas, ongenadig was voor de overtollige woorden en uitstekende regieaanwijzingen gaf voor de compositie van dit boek."
Aldus Mark Schaevers, aan de ingang van deze goudmijn.

Laat ik het boek openslaan op pagina 398: Vijftigers. "Wij vijftigers vonden onze cohesie werkelijk pas toen Aafjes ons in Elseviers Magazine zo stupide had aangevallen. Onze reacties daarop, vooral die van Lucebert, waren correct. Dat vind ik nog altijd. Dertig jaar later moest ik met Aafjes voor een tijdschrift op een champagne-tour. Tegen zonsopgang barstte hij opeens in snikken uit. Hij had het zo erg gevonden wat hij toen had gedaan. Terecht, het wàs ook erg."
1994: Hans Keller, Hotel Atonaal. Verslag van een romance, De Bezige Bij, Amsterdam, 1994.

Wat blijven we weer dicht bij huis. Jazeker, Oost West, Thuis Best. Hoewwel van 28 april t/m 8 mei hopen wij in Umbrië door te brengen - en ik hoop op het Muziekfestival in Fez, begin juni. Nous verrons: Au travail. Uw Simon Vinkenoog, luisteraar.

Maandag 24 maart 2008

Maartse buien, een rustige dag. Aan de kleine parade, rough guide langs de verborgen geschiedenis van Utrecht, die zich gisteren in het kader van www.culturelezondagen.nl op meer dan twintig locaties in de Domstad met zijn second city syndrome afspeelde, leverde ik de mij gevraagde bijdrage in een verwarmde tent op het terrein van, helaas niet IN de Penitentiaire Inrichting, het Huis van Bewaring, de Petoet, Bajes of Nor - waar ik in 1965 zes weken doorbracht, wegens overtreding van de Opiumwet.
Inleider en interviewer Peter Bijl gaf mij twee keer ruimschoots de gelegenheid het zittende en staande publiek met aldaar toen geschreven teksten te confronteren; ik hield er onder meer een dagboek bij dat onder de titel Tegen de wet in 1981 bij Corrie Zelen verscheen.
Bovendien hield ik mij er onledig met het vertalen van gedichten van Allen Ginsberg, die najaar 1967 bij de Bezige Bij zouden verschijnen, onder de titel Proef m 'n tong in je oor, een keuze uit de bundels Howl, Kaddish & Reality Sandwiches.
Gerrit Kouwenaar, eveneens voor dit programma-onderdeel gevraagd, die tijdens de oorlogsjaren zes maanden alhier had vertoefd (en mij per briefkaart in 1965 het verzoek deed voor hem de stenen te kussen) moest het om gezondheidsredenen laten afweten; ook niet meer de jongste: 9 augustus aanstaande wordt hij 85.
Koos van Dijk, landelijk bekend als manager in barre tijden van Herman Brood kwam met enkele opmerkelijke anecdotes over diens Utrechtse jaren (van draaideurcrimineel tot Keizer van het Nederlandse clubcircuit) en liet een fotootje rondgaan waarop een jonge Herman te zien was.

Van de gewaardeerde organisatie had ik op verzoek een exemplaar ten geschenke gekregen van een boek waarover ik lovend gelezen had (Vkr, NRC, Parool?) - te weten De Kleine Parade - een verborgen geschiedenis van Utrecht (J.M.Meulenhoff, ISBN 978 90 290 7894 8), geschreven door Rob van Scheers (Utrecht, 1959), over wie de uitgever op de achterflap van het 318 pagina's tellende boek laat weten: 'Cultuurreporter voor Elsevier en gastdocent filmgeschiedenis aan de Universiteit Utrecht. In 2005 verscheen bij Meulenhoff De Grote Parade en in 2008 zal een herziene uitgave verschijnen van zijn internationaal geprezen biografie Paul Verhoeven."
Zelf laat de auteur tussen haakjes weten de auteur te zijn van Elvis in Nederland (1997, herziene editie 2007).
Dit boek en De Grote Parade is mij bij verschijning ontgaan, maar vanuit het nouja Amsterdamse magische centrum spreek ook ik graag mijn lofprijzingen uit over De Kleine Parade. Hoe uniek dit cultureel zondagspaasbest evenement, met zijn eenmalige voor deze zondag gekozen programma-onderdelen, gebaseerd op het gelijknamige boek dat ik nu een etmaal in huis heb en grinnikend verslind.
Multiplication is the name of the game, en dat is waarvan gisteren werkelijk sprake was, een unieke vorm van dissemination of knowledge: geschiedenis levend gemaakt, door de kunst, de geschiedenis of de naam die zij (What is the city but the people? - Shakespeare) op andere gebieden elders verworven hebben. Utrecht zit vol helden, die gaan voor het motto 'Alles is Niets.'
Dat heb je dus niet van mij, maar van een internationaal geprezen auteur die te rade (en op reis) ging, met diverse deskundigen. Dankzij hun betrokkenheid kon ook dit evenement plaatsvinden: een unieke vorm van samenwerking.
Als ik het kleurrijke vouwblad van de manifestatie openleg - het neemt de helft van mijn bureau in - verwonder ik mij over al die verschillende mogelijkheden om het verleden van een eeuwen oude stad als Utrecht dichter bij de nieuwsgier van de onverzadigbaar naar kennis dorstende scholieren & andere opvoeders te brengen - magnifiek.Ik wijd er hier niet verder over uit, aannemende dat www.culturele zondagen.nl nog wel met een debriefing zal komen.

Het boek bestaat uit 112 vignetten, door de auteur inderdaad reportages genoemd, verborgen continuïteiten, beeldend beschreven en aan het licht gebracht, alle speciaal voor dit boek geschreven. Het idee ervoor ontsproot aan zijn eerdere boek en werd aangespoord door Willem van Zeeland, 'energiek entrepreneur in de culturele sector te Utrecht en ver daarbuiten.'
Als aanjagers noemt hij verder Marielle Pals van de Culturele Zondagen voor het adopteren van het plan en de afdeling stadspromotie die het boek (zeer terecht) financieel ondersteunde. Historici als Bastiaan Bommeljé en Ronald Rommes gaven deskundige adviezen inzake de Utrechtse stadsgeschiedenis. Tevens kreeg hij deeladviezen: Janneke van der Poel (architectuur), Marten Jan Bok (Utrechtse Caravaggisten), Jan Juffermans (kunsthandelaar), Her de Vries (surrealistisch chroniqueur), Dirkje Kuik (spin in het web van de Utrechtse culturele crosslinks), Harry van Dam (voorlichter van FC Utrecht), Jitte Roosendaal (oppergids Domtoren), Jaap van de Klomp (jazz), Ida van Zijl (Rietveld-kenner), Paul van den Hoven (Boswellkenner), Bert Natter en Ronald Giphart (beide culturele omnivoren), Jerry Goossens en Jeroen Vedder (punk & aanverwanten), Gijs Groothand (60s-muziek), Siem Eikelenboom (RAF-dossier), Hans Heesen, Arjaan van Nijmwegen, Ingmar Heytze en Wim Hazeu, Kees de Jager (sterrenkundige), cineasten Jean van de Velde en Jos Stelling en speurend naar historisch beeldmateriaal Anne Houk de Jong, de luitjes van het Utrechts Archief & twee Amerikaanse New Utrechters, from the USA.
Ik noem deze namen louter om aan te geven hoe omvangrijk en verschillend zijn bronnen, en bovendien hoeveel research zo'n boek vergt. Lezers kunnen suggesties, tips, aanvullingen en/of opmerkingen over De kleine parade e-mailen naar dekleineparade@gmail.com
Van die mogelijkheid zal ik graag gebruik maken, met aanvullende informatie; deze deap throat bij het Wolvenplein heeft meer verhalen uit Utrecht voor het oprapen, als hij op zoek gaat.
De uitdrukking second city syndrome is uiteraard voor rekening van de auteur en diens historische adviseurs, en ALLES IS NIETS als de kernachtigste karakterisering voor de Utrechter ontstond tijdens een vrolijk gesprek van de Utrechtse Herenclub op het terras van café Flora aan het Lucas Bolwerk, in 1935. Martinus Nijhoff, Hendrik Marsman, Pyke Koch, Cola Debrot, Jan Engelman, Wouter Paap ('nou ja, de fine fleur van het Utrechtse culturele leven'). De heren schrijven hun suggesties op, steeds korter, meer drank, slotsom 'De Utrechtenaar typeert zich door de levenshouding: ALLES IS NIETS. Tevreden over zoveel stelligheid slaan de heren hun handen in de nek en bestellen nog maar eens wat. Zij weten ook: zelden is de Utrechtse ziel zo raak getypeerd. Ik ben nog niet halverwege, maar besef met hoeveel liegfde zo'n boek is ontstaan. Proficiat. Morgen weer aan het werk; twee bezoekers. Ciao; leuk gehad met de paasdagen? Waarom ook niet| Right, Simon Vinkenoog, boekanier.
Alsnog een gedicht van Ingmar Heytze, uit zijn bundel Utrechtse gedichten (2005), getiteld

UTRECHT VOOR BEGINNERS

Kijk niet op een jaar of wat
voor een goed begrip van deze stad.
Wie op zoek wil naar het hart
kan graven tot hij is verdwenen
in een gat van twintig eeuwen.

U kunt op zoek in boeken
zwaar als kloostermoppen
of een wenteltrap beklimmen
tot het raadsel aan uw voeten ligt.
Toch geeft dit geen beter zicht.

Zoek een goede avond uit,
loop de grachten langs en kijk
hoe het licht in de huizen verdwijnt.
Leg dan uw handen op een muur.
Hier heeft de oudste steen gelijk.

I N G M A R   H E Y T Z E

Zaterdag 22 maart 2008

"De wereld is in de greep van gezag - het gezag van de priester, van de politicus, van de expert. Autoriteiten helpen u echter niet uzelf te begrijpen en zonder inzicht in uzelf is het niet mogelijk bevrijd te worden van conflict, al gaat u misschien naar de tempel, al mediteert u of staat u uw verdere leven op uw hoofd.
U bent de maatschappij, u bent de wereld, uitkomst van een eeuwenlange historische ontwikkeling en ook het produkt van uw onmiddellijke omgeving; en zonder dat alles te begrijpen en te doorbreken, het volledig uiteen te slaan, kunt u het niet heel ver brengen.
Om het heel ver te brengen, moet u heel dichtbij beginnen, en dat is uzelf begrijpen. Om deze lange reis te ondernemen, moet er geheel en al een einde komen aan alle conflict."

Er ligt een brochure van 32 bladzijden in de brievenbus, in feite, een uitgave van de Stichting Krishnamurti Nederland, Bulletin 2008. De jaarlijks te verschijnen uitgave (naast de 2 x per jaar verschijnende Nieuwsbrief) zal mensen aan het woord laten die zich intensief in het gedachtengoed van Krishnamurti hebben verdiept, dit door middel van interviews, artikelen en of lezingteksten. Lezers worden gestimuleerd op artikelen te reageren en een dialoog op gang te brengen.
Meer Info, ook over andere activiteiten van de Stichting op www.krishnamurti.nl; de brochure IN FEITE is te bestellen voor 5 euro bij de Afd. Media , 0413-261296. of e-mail: media@krishnnamurti.nl.

Toen ik het geschrift opensloeg, gewerd mij Krishnamurti's uitspraak: Je kunt de waarheid niet met hulp van iemand anders vinden. Daarbij denk ik terug aan een tekst, door de nog piepjonge Krishnamurti in 1927 in Eerde uitgesproken en naderhand gepubliceerd: Wie brengt de waarheid?, waarin hij stelt dat het water, dat de dorst van mensen zal lessen, hun hart zal louteren en hun geest veredelen, te vinden is in 'het vinden van de Waarheid en het grondvesten in hun eigen geest, in hun eigen hart van Bevrijding en Geluk.'

Ik laat mij graag verrassen, elke dag weer, door wie of wat dan ook. Liefst aangenaam, uiteraard.
Zo de zeven hoofdzonden in de Volkskrant (o.m. Freek de Jonge: IJdelheid), en de bevrijdende ontdekking van Bas Haring wat betreft een revolutionaire feature op zijn computer, die ik dankzij Desk Google ook had ervaren:
'Weer wat uitbesteed. Niet alleen ons geheugen, maar ook de ordening ervan. Zo blijft er steeds meer tijd over voor de dingen die echt leuk zijn, of er echt toe doen.'

Maar bovenal werd ik getroffen door een tekst, mede ondertekend door de man die nu al weken mediaal Nederland, en een aantal opgehitst-wachtenden overal ter wereld, in de ban houdt met de voortdurend uitgestelde verschijning van een tien-minuten-filmpje FITNA.
Islam is het probleem, niet de moslims, meningenpagina, tweekoloms, onderkop: 'De islam is een politieke ideologie die streeft naar wereldheerschappij en die het Westen bedreigt, betogen Geert Wilders en Martin Bosma.'
Gezien het feit dat Wilders de laatste tijd met geen van zijn politieke tegenstanders in debat is gegaan en ook de nieuws- en actualiteitenprogramma's heeft gemeden, is het meer dan de moeite waard, vind ik althans (:GEEN PARTI PRIS!), daar twee citaten uit over te nemen:

"Drogredenen houden ons af van de realiteit: de islam is uniek. Onvergelijkbaar en zeker niet te vatten in westerse begrippen. Als we dat niet begrijpen, wacht ons een donkere toekomst.
Praten over de islam als een godsdienst is levensgevaarlijk. Het geeft de islam een onaantastbaarheid die ons ervan weerhoudt het gevaar in de ogen te kijken. Weliswaar heeft de islam bepaalde religieuze kenmerken (een opperwezen, een hiernamaals et cetera) maar de doelen van de islam liggen hier op aarde: de invoering van de sharia, werelddominantie, de jihad, dhimmitude (de onderdrukking van ongelovigen), de apartheid tegen vrouwen en het onderdrukken en vermoorden van niet-moslims. De islam is allesomvattend van erfrecht tot strafrecht. Daarom is het meer een politieke ideologie dan een religie. Links is niet altijd blind geweest. Jacques de Kadt (groot denker en toch lid van de PvdA) noemde in 1939 niet voor niets het nationaal-socialisme de nieuwe islam."

"Fitna is de laatste waarschuwing voor het Westen. Of we kiezen ervoor onze vrijheied door te geven aan de kinderen van Nederland , of we laten onze vrijheid afzinken in het multiculturele moeras en staan de verdere groei van de islamitische ideologie toe. Dat is geen lingo die populair is bij het 'weldenkend' deel der natie. Maar populariteit in de grachtengordel of in het mediapark is nooit ons doel geweest. Wij hebben een andere verantwoordelijkheid.
Het gevecht voor de vrijheid is nog maar net begonnen."
(Voor mijn bezoekers uit verre streken: Wilders en Bosma zijn voorzitter en lid van de Tweede Kamerfractie van de PVV, de Partij voor de Vrijheid, die als nieuwkomer in het parlement kwam met negen kamerleden; in feite een one-issue party).
Ik behoor niet tot wat men de grachtengordel noemt, woon niet in het mediapark en acht de multiculturele samenleving geen moeras, maar eerder een smeltkroes, en verder zullen we wel zien in hoeverre klimaatveranderingen onze delta inderdaad tot een moeras of overstroomd gebied maken.
En wat de islam betreft: elke religie kent zijn seizoenen, opkomst, bloei en verval. Ik verwijs maar weer eens naar René Derksen, uit wiens Islam de onbegrepen religie ik een fragment op de link Geschiedenis op deze website hebt geplaatst, ooit. Lezenswaardig! Ik citeerde er vaker uit. Zo kan ik inderdaad Desk Google consulteren; in het geval van Hugo Claus trof ik bijoorbeeld het volgende aan: 759 opgeslagen, 97 e-mail, 49 bestanden, 49 webgeschiedenis. In Kersvers genoemd: juli en sept. 04, sept/nov 05, in feb, april, aug, okt en dec 2006, jan, feb, sept en nov 07 - 2008 nog niet gefiled (Robbie, ajb!), en ook tweemaal in nog te verschijnsen publicaties: Essensie en Amsterdam Weekly. Voer voor petite histoire-flaneurs.
Wij zetten ons direct op weg naar Den Haag waar wij en famille bijeen zijn; morgenmiddag treed ik tijdens de Kleine Parade in Utrecht op, in of bij het Huis van Bewaring aan het Wolvenplein waar ik in 1965 zes weken op staatskosten logeerde.
Edith keek de VPRO-Gids door en zag dat ik op het digitale kanaal Geschiedenis TV tot de thema's van de week behoor. Om 18.19 het Profiel uit 2006, een KRO-portret van Cees Overgaauw, ook op deze website, om 18.54 uur Andere tijden over de andere jaren vijftig, waarvoor ik de voice-over tekst schreef en uitsprak, en om 23.48 - heel interessant een van mijn eerste atelierbezoeken voor de VPRO uit 1962, op bezoek bij Constant, aan het bouwen aan de utopische stad New Babylon.
Van waaruit ik u, paasdagen 2008, toewens met een schone lei te kunnen beginnen.
Simon Vinkenoog, Bevrijd & Gelukkig.

Vrijdag 21 maart 2008

Als vanzelfsprekend is hij zelf Uitgespeeld, de woorden op (voorpagina de Volkskrant gisteren), maar het nodige zal over hem gezegd blijven worden.
Waren het gisteren in die ochtendkrant verslaggevers Harmen Bockma en Bart Dirks, alsmede een Voorkant-artikel van Michaël Zeeman: De meester-speler: 'Het immense œuvre van Hugo Claus is een kosmos, een zonnestelsel met planeten en asteroïden. In zijn werk bestaat het diepzinnige naast het banale, het burleske naast het klassieke." - vandaag is het Erwin Mortier, die op de Cicero-opening uitpakt met een zeer persoonlijk en indringend geschreven mémoire: Een scheut Dolce Vita over het vlakke land: 'Hugo Claus is ook de man die Vlaanderen heeft getoond hoe je een zonnebril kunt dragen zonder dat het belachelijk wordt, aldus de schrijver Erwin Mortier over de Vlaamse meester met olympische grandeur, die afgelopen woensdag is gestorven. Een persoonlijk saluut.'
Vandaag geen quotes; ik word overspoeld door deadlines (mij is liever: streefdata); zijn dood kwam tussenbeide. De NRC kwam op de voorpagina (In alle kunst op zoek naar vrijheid) met bijdragen van Arjen Fortuin, met de kunstpagina gewijd aan zijn toneel (Wilfred Takken), zijn beeldende kunst (Karel Berkhout) en zijn films (Bianca Stigter). Petra de Koning en Jeroen van der Kris berichtten vanuit Brussel en Antwerpen; in het stadhuis van de Scheldestad is een condoleanceboek geopend, zaterdag 29 maart zal 'hij' er worden gecremeerd, daar brengen ook 13 april artiesten een hommage aan Huo Claus. Zijn nabestaanden willen zijn as uitstrooien boven de zee voor de kust van Oostende, waar hij op jonge leeftijd woonde.
Morgen in NRC Boeken: artikelen van Cees Nooteboom en Marcel Möring over Hugo Claus.
Het Parool tenslotte (totnogtoe) laat Theodor Holman aan het woord, en diens vergeefse pogingen Claus te vragen of De metsiers inderdaad ontleend was aan Faulkner's The sound and the fury. Arie Storm profileert De veelzijdigste van zijn generatie, terwijl Kees Keijer Claus' beeldend werk bekijkt. Over een tabloidpagina bovendien de befaamde foto van Ad Windig, ten huize van Gerrit Kouwenaar gemaakt tijdens Hugo's eerste bezoek aan Amsterdam, alsmede acht telefoon-interviews. Wat Kluun daarbij doet, is me een raadsel; ik vond het verheugend mijn uitspraak "Hij was groter dan de Grote Drie" daarboven te zien staan.
En nu de weekbladen nog; ik huiver even: zal er iets nieuws worden gezegd? Piet Piryns werkt aan een biografie en professor Wildemeersch weet na tien boeken over Hugo Claus van medespreken. Op naar het middelpunt van het Heelal, dat in ieder van ons schuilt. Ik had nog 12 current affairs in petto; op 1 ervan - over een heel andere actuele boeg - vestig ik graag de aandacht van mijn lezers: gegroet voor vandaag. Simon Vinkenoog, asteroïde.

Donderdag 20 maart 2008

Deze woorden wijdde ik in april 1951 vanuit Parijs in het 7e nummer van Blurb, een half jaar na mijn persoonlijke ontmoeting met Hugo Claus, aan diens kort daarvoor verschenen debuutroman De Metsiers, die hij me gegeven had.
In 1961 verscheen deze tekst opnieuw in Blurb 1 t/m 9 bij De Beuk, stichting voor literaire publicaties, waar ik er een + aan toevoegde. Het verhaal - en het is er een - van onze ontmoeting wordt duidelijk belicht in de binnen enkele maanden bij De Bezige Bij te verschijnen briefwisseling tussen ons uit de jaren 1951 - 1956, voorzien van een inleiding, aantekeningen, bijlagen, een bibliografie en een register, samengesteld door Prof. Georges Wildemeersch, onder de vreeswekkende titel: Laat nooit deze brief aan iemand lezen.

Foto Ed van der Elsken ca 1954

Het is nog maar een maand geleden, dat ik deel mocht uitmaken van de voorleesmarathon van Het Verdriet van België (hoofdstuk IV) in De Dry Coppen aan de Schrijnmakersstraat 11 in Leuven. Tijdens kulturama, de culturele hoogtijdagen aldaar waren meerdere programma's gewijd aan het 25-jarig bestaan van deze moderne wereldklassieker, waarvan een 26e druk in gebonden uitgave à € 15 bij De Bezige Bij werd opgelegd.
De avond tevoren waren Mark Schaevers en Phara de Aguirre gastheer en -vrouw bij de ontvangst van gasten, die beurtelings aan tafel op het podium van Schouwburg 30CC het hunne over grootmeester Claus konden vertellen: acteur Jan Decleir, schrijver Dimitri Verhulst, die zijn ouders hoorde tekeergaan tegen 'die viezerik ' Claus, ik sprak over onze Parijse jaren, Suzanne Holtzer over haar relatie als redacteur-uitgever, historicus Reynebeau, de demissionnaire minister-president Guy Verhofstadt (onvoorstelbaar in Nederland!!), echtgenote Veerle De Wit en Leuven's burgemeester van lange duur: Louis Tobback, allen zeer aimabele mensen - eens te meer bleek hoe hoog Claus in eigen land wordt geschat. Uitermate terecht; ik ben blij hem op zo jonge leeftijd te hebben leren kennen (beiden in de ban van de 'bloedende doodgeboren uitgebrande man, Antonin Artaud'; zie pagina 55 van zijn Gedichten.
Wat ik mij van die avond bovenal herinner (opgeluisterd met geprojecteerde videofilmbeelden & muziek) waren de liedjes uit de oorlogsjaren, die ook ik nog kon meezingen (neuriën): Der Wind hat mir ein Lied erzählt, Le plus beau de tous les tangos du monde en Nur nicht aus Liebe weinen.

Gaan geluiden of geuren het verst terug? Ik lees een verslag van Peter de Waard ('Toen voetballers nog heren waren') in de Volkskrant, over de voetbalverslaggever Han Hollander (Deventer 1886- Sobibor 1943) die tachtig jaar geleden, op 11 maart 1928 het eerste rechtstreekse radiocommentaar gaf bij de wedstrijd-Nederland-België. In 1938 werd hij vanwege zijn 50ste interland gehuldigd.
Ik neem al lezende de feiten in mij op, tot aan de laatste alinea, waar de aandacht wordt gevestigd op het museumweekeinde op 5 en 6 april. Dan is in het Amsterdams Olympisch Stadion de plaquette te zien (in het radiohokje), ooit voor hem onthuld. 'Ook zullen hier geluidsfragmenten te beluisteren zijn met bekende clichés als 'Daar komen de heren het veld op' en 'Goaaaaaallll', met de doorrollende 'l '.'En ik HOOR zijn juichkreet.
De stem van Han Hollander mag een heel leven mee; zo ook de onnavolgbare stem (al lijkt die van Jan Decleir er verdomde veel op) van Hugo Claus, met wie ik veel gelachen heb, en aan wie ik veel heb kunnen toevertrouwen, dat een halve eeuw later openbaar gemaakt wordt. Genoeg voor vandaag. Wij groeten u, en verwelkomen nieuwkomers. Kijk rond op de links, links van de dagelijkse Kersvers-pagina; onder meer de complete reeks van acht nummers blurb; bij See me! Hear me! gesticulerend en parlevinkend, sinds 1961. Wij gaan door!
Simon Vinkenoog, de transparante evergreen.

PS Ik verwijs naar het gedicht SMAL WIT, enkele dagen geleden hier geplaatst, van de Turkse dichter Fazil Hüsnü Daglarca:

Niemand
Past in één enkel huis
Niemand past
in één enkele dood

Woensdag 19 maart 2008

"De jaren zestig: een tijdperk van egotrippers?
Het leggen van een verband tussen drugsgebruik en de tegencultuur van de jaren zestig kan bijdragen aan een verkeerd beeld van die periode. Er wordt van die tijd tegenwoordig nogal eens een beeld geschetst van op hol geslagen individualisme en hedonisme en men lijkt terug te verlangen naar de voorafgaande periode waarin normen en waarden werden gerespecteerd en nageleefd.
Om dat beeld te kunnen koesteren wordt de belangrijkste verandering uit die periode, het opkomende milieubesef, verzwegen. Dat past namelijk niet in het beeld van individualisme en hedonisme en blijft daarom ongenoemd.
De jaren zestig kunnen beter worden gekarakteriseerd als een periode waarin mensen als ze in de samenleving hier of elders een wantoestand aantroffen, een actiegroep oprichtten om er iets aan te doen of anders een organisatie steunden die er wat aan deed. Die wantoestanden betroffen veel buitenlandse zaken. Van de apartheidspolitiek in Zuid-Afrika tot de fascistische regimes in Spanje en Portugal.Van de oorlog in Vietnam tot de nucleaire bewapeningswedloop. En honger en gebrek in ontwikkelingslanden. Ook waar het slechts toestanden in Nederland betrof was er een brede waaier van actiedoelstellingen. Met allerlei 'overlappingen' kunnen drie verschillende actieterreinen worden onderscheiden: actiedoeleinden met betrekking tot sociaal-econmomische verhoudingen, met betrekking tot behoud en verbetering van milieukwaliteit en, ten slotte, met betrekking tot persoonlijke ervaringen".
Egbert Tellegen: Het utopisme van de drugsbestrijding (Mets & Schilt, Amsterdam), blz.104-105).
"Naast de acties die gericht waren op kwaliteit van de fysieke omgeving en acties op sociaal-economisch gebied, waren er acties die betrekking hadden op persoonlijke ervaringen. Drugsgebruik is een van de onderdelen daarvan, naast onder andere seksualiteit en psychiatrische behandeling. In alle drie gevallen gaat het om emancipatie van persoonlijke ervaringen." (id., blz.106/107).

HUGO CLAUS overleden. Al twee telefoontjes. Nog 1 citaat dat ik in petto had; straks AT 5 op bezoek over de demonstratie Kleur Bekennen op de Dam aanstaande zaterdag en vanaf vijf uur vanmiddag vrienden bij Eik & Linde. Edith in vertrouwelijk gesprek met Floor van Lissa.
Half vijf komt 1 Vandaag over de vloer om over mijn vriend uit Parijse dagen te spreken; ik heb Helaas, nee moeten zeggen tegen Kunststof en De wereld draait door.

"Biological evolution is to a large extent a history of escapes from the blind alleys of overspecialization, the evolution of ideas a series of escapes from the tyranny of mental habits and stagnant routines. In biological evolution the escape is brought about by a retreat from the adult to a juvenile stage as the starting point for the new line; in mental evolution by a temporary regression to more primitive and uninhibited modes of ideation, followed by the creative forward leap."

Arthur Koestler, geciteerd in Part 2 Paedomorphosis - Juvenilization van Timothy Leary's autobiografie Flashbacks. Mooi thema bij deze boekenweek: over ouderen die zich verjongen, dankzij de psychedelica & de creative forward leap. Intens vol levenslust gegroet, mensen.
Simon Vinkenoog, flashbacker.

Dinsdag 18 maart 2008

Een gedicht van Fazil Hüsnü Daglarca (Istanbul 1914  - ? - 253.000 hits op Google, in het Turks).

SMAL WIT 

Niemand
Past in één enkel huis
Niemand past
in één enkele dood

De dichter trad in juni 1976 op tijdens Poetry International in Rotterdam; hij las er ook een paar mooie Hollandse kwatrijnen voor. Hij placht in zijn boekhandel, een ontmoetingsplaats voor intellectuelen, om de veertien dagen een nieuw gedicht in groot formaat in de etalage te plaatsen, vaak over actuele gebeurtenissen - een activiteit die hij moest staken.
Ik bied nog drie kwatrijnen:

GOD EN IK

Hij
Is de dichter van zijn werk
Ik ben de God
Van 't mijne

SCHREEUW

Elke dag
Elke nacht
Zodra hij mij ziet
Is de hemel God's schreeuw

IN DE TEMPEL

Wat ik ook doe
Hij
Wat ik ook zeg
Hij niet

Mooie aanvullingen op de O GOD! collation van Tuli Kupferberg die ik gisteren voor Spinvis, copieerde (copyleft 1980) met onder meer de vraag van een reporter: God if you had to do it all over again? en God's antwoord: Do what?

Timothy Leary's Flashbacks levert weer de nodige synchrniciteiten: noemde ik hier (met plaatje en al!) Robert Brownings's Pied Piper-gedicht, Leary vermeldt in een voetnoot hoe hij het verhaal in encyclopedieën ging opzoeken nadat hij 'during the Time of Excitement'(1966-1972) vaak beschreven werd als de Pied Piper van de Youth Culture. 'To find out how I was being defined, I consulted Webster's Collegiate Dictionary (1981 edition) and was distressed to discover that I was: "l: One that offers strong but delusive enticement. 2: a leader wo makes irresponsible promises."
Somewhat shaken I then checked with the American Heritage and found that I was: "A piper who rid the town of Hamelin of its rats by piping. When refused due payment, he led away the children of the town.
After reading the story of the Pied Piper as told by Goethe, Robert Browning, and the Brothers Grimm I realized that the Webster's version was a blatant attempt to rewrite history, defending Hamelin business interests at the expense of the noble Piper.
After learning that paedomorphosis (mutation or metamorphosis of the juvenile members of a species) is the standard tactic in evolution I came to understand the pervasive importance of the Pied Piper myth."
Tot zover de meest intrigerende mens, die ik in mijn leven ontmoeten mocht. Het boek Flashbacks, een autobiografie ondertiteld A Personal and Cultural History of an Era, met een voorwoord van William S. Burroughs, verscheen in 1990 in New York als A Jeremy P.Tarcher/Putnam Book, www.putnam.com/putnam.
Het eerste gedeelte Metamorphosis: The End of the Old telt 21 hoofdstukken, het tweede, Paedomorphosis - Juvenilization, nog eens twintig episoden. Een Afterword (How I Became An Amphibian is gedateerd december 1989; Leary overleed in 1996.
Goede Vrijdag 1963 vond het Mirakel van Marsh Chapel plaats; Tellegen spreekt erover op p.76 van zijn boek, waaruit ik evenzeer zal blijven citeren.

Het was goed toeven op de tuin, drie paradijselijke uren. Met Edith vaten hyacinten en narcissen verplaatst, roos opgebonden, balsemien van patio verwijderd, buiten gezeten, me door de zon laten koesteren.. In het O God! boekje van Tuli Kupferberg een Arabisch spreekwoord: 'Paradise is only to be found on the back of a horse or in the arms of one's beloved.'
Wel, ik heb geen paard gereden, maar het Paradijs is er, vol energieke lentekriebels.! Weg met alle filosovozerijen; leve het groen - die natuurlijke manifestatie, waarbij woorden er niet meer toe doen. In elk geval niet hier meer, vanavond ontmoetten wij weer dichtersvrienden in Festina Lente. Tot dan, of later: Simon Vinkenoog, militant.

Maandag 17 maart 2008

Welkom, week 12, 77ste dag: goed begin.
Enig knipselwerk in de weekendkranten; een looptraining langs brievenbus (Passionate naar Derrick) en SSS (antwoordenvelop in de bus) naar Trinity en een bezoek aan de nicotine-tijdschriften-slijterij op het Weesperplein, waar tot mijn verbazing bij de uitgang een rek met delen van de Wereldpoëzie-reeks staan, uit de Parool-Bibliotheek, waarvoor ik al weken advertenties met bonnen in Het Parool zie staan.
Nooit gereageerd; wij zijn niet zulke bonneninvullers, maar als ik nu - met een biljet van tien euro op zak - zie daaruit een greep te kunnen doen ( spotprijs € 3.95 i.p.v. 4.95) weet ik me dat niet te kunnen laten ontgaan (mooie Nederlandse taal, waarin drie werkwoorden achter elkaar kunnen voorkomen!) en ik schaf mij vol verwachting de tweetalige De mooiste gedichten van Baudelaire en die van Federico García Lorca aan.
Zoveel ontdekkingen nog te doen ('Vaarwel. Help! Liefste, mijn liefste. Nu sterven wij samen. Ai! Wees zo goed dit gedicht te voltooien.') - en lieve lezers - wat een prachtige manier om de andere taal beter te leren kennen!
De vertaler van Lorca, Bart Vonck, voldoet met een 7 pagina's tellende inleiding tot leven en werk van de homosexuele Spaanse dichter, die op 18 augustus in 1936 door Franco-troepen werd geëxecuteerd.
De vertalers van Baudelaire (de uitgave verscheen eerder in 1995 onder andere titel), Thérèse Fischer en Kees Diekstra leveren echter niet alleen een ruim 7 pagina's tellende inleiding bij leven en werk van de 'vervloekte ' dichter, maar ook 17 pagina's aantekeningen bij een aantal gedichten. Zo krijgt het gedicht Foules - Mensenmenigten van een enkele pagina niet minder dan 4 pagina' s aandacht, met verwijzingen naar Edgar Allen Poe - door Baudelaire vertaald -, Constantin Guys, Walter Benjamin en de studie van Reginald McGinnis La Prostitution sacrée. Essai sur Baudelaire, en andere dagboekaantekeningen van Baudelaire (Fusées) met de volgende van betekenis doorschoten laatste regels:
"Het plezier om in de menigte te zijn is een mysterieuze uitdrukking van de vreugde om met velen te zijn.
Alles is veelheid. De veelheid is in alles. De veelheid is in het individu. De roes is een met velen zijn.
Religieuze roes van de grote steden. - Pantheïsme. Ik ben allen. Allen, dat ben ik.
Rondtollende beweging."

De quoi réfléchir! Baudelaire's gedicht XII Foules, vangt in de Nederlandse vertaling als volgt aan, met direct daarop de verwijzing naar de uitgebreide voetnoot: "Het is niet aan iedereen gegeven zich onder te dompelen in de massa: van de menigte genieten is een kunst."

Serendipity in NRC Handelsblad afgelopen weekend: professor Herman van Gunsteren, schrijver van het boek Vertrouwen in de democratie met een artikel over 'de valkuilen en misverstanden als Vadertje Stad zijn inwoners wil opvoeden tot burgerschap', reizend commentator Maarten Huygen met 'In Santa Monica zie je de hoop van het Westen: vertrouwen door gemengde etniciteit', politicoloog Hein-Anton van der Heijden met 'Kiezen voor milieu impliceert een trendbreuk: vertrouw op het optimisme van de wil' en daarnaast Alex MacGillivray: ''Overwin het wereldwijde wantrouwen en zet alle kaarten op netjes globaliseren.'
Te weten: drie keer VERTROUWEN en 1 keer wantrouwen te overwinnen. O, als ik leraar was, ik zou de scholieren kranten leren lezen!

Money is the root of all evil. Het IOC en de Dalai Lama zijn tegen een boycot van de Olympische Spelen. Uiteraard is het koren op de Chinese molen, als je ziet hoe de monniken in hun rode gewaden meedoen met vernielingen: blijkbaar laait ook op het dak van de wereld de haat tegen de onderdrukker-bezetter hoger op dan de geweldloosheid, door de Tibetaanse geestelijk leider altijd vooropgesteld.
Geshe Ngawang Zolpa, Tibetaans wetenschapper in Nederland, verklaart in de Spits vanochtend: 'Wij zullen nooit stoppen met demonstreren totdat we vrijheid krijgen. De opstand gaat door. Geen boycot van de Olympische Spelen, want die kunnen leiden tot politieke veranderingen.'
Als verslaggever John Maes vraagt: Is dat typisch boeddhistisch, dat geloof in het goede? is het antwoord: "Ha, nee. Het is vooral een praktisch en logisch standpunt."

Tot slot van deze weekopening, opgedragen aan Johnny van Doorn (1944-1991) , die placht uit te roepen "Crisis is goed voor de poëzie!" en het nu volgende gedicht, dat geen commentaar of aantekening behoeft, met graagte voordroeg: Baudelaire's gedicht Enivrez-vous, Bedrink je, uit de Paroolbundel voornoemd.
Niets MOET natuurlijk, verboden te verbieden immers, maar geniet, van poëzie, een rokertje of wijn! A bientôt, Simon Vinkenoog, schriftsteller.

Zaterdag 15 maart 2008

"Wat is er tegen dwang? Niemand kraait over verplicht wiskunde op school. Wetenschap is tenslotte nuttig om de werkelijkkheid te analyseren. Het Verstehen van mens en wereld leer je echter uit literatuur. Maar om op bevattelijke leerftijd een forse inspanning te vragen ten behoeve van de schone letteren, lijkt even hachelijk als iemand met een collectebus voor Israël in Slotervaart laten rondgaan. En toch moet het: dankzij gedwongen onderricht kan ik nog steeds een paar wondermooie gedichten opzeggen. Het besef dat er een te ontginnen heelal bestond, gevuld met filosofie en werelditeratuur, werd ons vanaf twaalfjarige leeftijd ingestampt. Dat stond echt geen 'natuurlijke ontwikkeling van het kind' in de weg. Levenslust en leeszucht sloten elkaar niet uit.
Zonder lietratuuur was en is het leven een kalere bedoening. Het zou de minister van Onderwijs sieren als hij acuut ingreep. Boekenkasten terug in het klaslokaal. Ellenlange boekenlijsten verplicht, in tenminste drie moderne westerse talen. Ontsla de literatuurvijandige leraar en infecteer jonge geesten met de levenslange afwijking die lezen heet.
Het besef dat je een volstrekt vreemde kunt begrijpen, komt eerder tot stand door een tegendraads boek dan door een politieke lesbrief. Ziehier het verschil tussen gedwongen kennisopname en indoctrinatie: het eerste verrijkt, het tweede knecht.
Lezen vrijwaart je van gekooide gedachten."

Nausicaa Marbe, schrijfster en journaliste, die elke vrijdag een column op de Forum-pagina van de Volkskrant publiceert, pakt deze zaterdag uit met een pagina, getiteld Infecteer jonge geesten met lekker lange boekenlijsten en de byline: "Het is Boekenweek, tot en met volgende week zaterdag. Heel even staat de literatuur centraal. Maar zelfs nu is de schrijver op tv een schietschijf. Nooit gaat het over het werk of het belang van lezen."
Zij heeft enkele appeltjes te schillen, met de schrijver van het vileine portret van Michaël Zeeman in de boekenweekuitgave van HP De Tijd, waar ook ik me aan ergerde. "Deze 'reus van de vaderlandse letteren' wordt bespot omdat hij zich presenteert als een 'homo universalis, een renaissanceman'. Let wel: alleen al het streven naar deze idalen acht het opinieblad verdacht. Alsof je je zou moeten schamen voor welbespraaktheid en een Bildung als onuitputtelijke bron voor de verbeelding."
Saskia Noort krijgt een veeg uit de pan, omdat zij onlangs stelde: "Ik trek nu ook de kar voor de mindere verkoopkanonnen van mijn uitgeverij."
Hoogmoed, dat is het, constateert Nausicaa. "Eveneens te zien bij Kluun die almaar vertelt dat hij naast A.F.Th. van der Heijden woont: alsof het fenomenale talent van de buurman via een lekkage ook Kluuns universum binnendringt".
Ik heb nog heel wat krantenleeshuiswerk dit weekend; even mijn persoonlijke bijdrage aan de boekenweek vanavond afronden met een bezoek aan het Boekenbal in Amersfoort, in de openbare Bibliotheek aan de Zonnehof, waar ik tien minuten krijg om gedichten te laten horen.

De avond in Lantaren/Venster in Rotterdam was gisteren zeer inspirerend, bovendien op een relaxte manier ontspannen en gezellig. Oude vrienden, uit de jaren 50 (Sleutelaar, Verhagen| en 60 (Jules Deelder, Frans en Hansje Vogel, Daan van Golden, Martin Mooij c.s.) - het is goed van elkaars bestaan te weten: de Rotterdamse sien heeft altijd mijn belangstelling gehad - vanaf het moment dat twee jonge Rotterdamse schrijvers mij in Parijs in 1955 kwamen interviewen. De 99 pagina's tellende uitgave van Passionate: Op de Sien is voor € 9,99 een mooi bewaarnummer, te bestellen via info@passionatemagazine.nl, postus 25264, 3001 HG Rotterdam, of 010-2762626.

En hier laat ik het bij, Edith en ik maken eerst even een omweg langs het Muziekgebouw aan het IJ, waar het Amsterdams Beeldhouwerscollectief exposeert, onder meer met werk van Edith's zuster Else Ringnalda.
Prettig weekeinde iedereen toegewenst, jullie Simon Vinkenoog, lezer.

Rotterdamse export

Vrijdag 14 maart 2008

Donderdag 13 maart 2008

Van oude menschen..."lees ik rustig mijn Parool, sla ik open naar pagina 17 en daar staar ik je vanaf de boekenbijlage toe. Toch maar even beginnen met wat ik zeggen wilde; een keuze elke dag weer. Ik wil het lezen van deze woorden, de aandachtige lectuur behapbaar houden en niet te veel aandacht opeisen voor de hypes to live by...
Ik vond overigens dat de heren spraakmakers Blokker, Hofland en Mulisch gisteren bij P&W zich toch wel zeer gedeisd hielden bij het ter sprake komen van current inevitable truths en geen opzienbarende mededelingen te doen hadden, of maar iets nieuws te zeggen. Ook de pundits zetten zich achter hun pc en tv voor dagelijks nieuws, leveren commentaar, en doen hun bekende wijsneuzige duitjes in het publieke za(a)kje.

De Hermetische Wijsbegeerte kent zeven basisbeginselen: de eerste (ik citeer uit de Amerikaanse uitgave van The Kybalion) wordt genoemd The Principle of Mentalism: 'THE ALL is MIND; The Universe is Mental."
Het is ook een van de meest opzienbarende psychedelische ontdekkingen, die in de geest te maken zijn: It's all in the mind. Blow your mind & find out!
Max Pam raadde op het scherm een bobo de lezing van Uit je bol! aan, de drugs-info-uitgave van Gerben Hellinga & Hans Plomp. Ook uitstekend. Naast uiteraard het wel zeer actuele boek van Egbert Tellegen: Het utopisme van de drugsbestrijding. URGENT!
Al wat je ziet, gebeurt in jouw hoofd, je ervaart het op jouw manier, het is jouw voorstellingsvermogen, jouw waarneming, jouw vormgeving, jouw leven.
De re-entry, na zulke ervaringen, in de huidige wereld vol slaapwandelaars en ongeborenen in dit (en andere opzichten) is soms pijnlijk, maar daar wen je aan. Er zijn altijd genoeg grondslagen van verstandhouding, om met de wereld om je heen zonder vrees en angst te hoeven leven. Kwestie van zelfvertrouwen. Wij zijn dat Zelf, jong en oud, arm en rijk, niet gekweld, niet telerugesteld - maar hallo, ik spreek geheel en al voor MIJZELF!
Het tweede citaat trof ik aan in de uitgave van Uitgeverij VANTILT in Nijmegen, vorige week verschenen ter gelegenheid van de uitreiking van de Jan Campert-prijzen 2007. De vier prijswinnaars krijgen er over 160 pagina's ruim aandacht voor hun werk, met een essay en zeer uitgebreide bibliografie. Over het werk van Toon Tellegen (de Constantijn Huygensprijs voor het gehele œuvre), over de gedichten van Derk van Bastelaere (de Jan Campert-prijs voor poëzie), over Marcel Möring wiens roman Dis de F. Bordewijk-prijs verwierf, terwijl de Nienke van Hichtum-prijs voor kinder-en jeugdliteratuur ging naar Margriet Heymans voor Diep in het Bos van Nergens.
Tellegen's werk kende ik niet of nauwelijks; Janita Monna leidt ons in 20 pagina's (Een kast vol bizarre jassen) een waarlijk persoonlijk universum binnen, waarbij mij een uitspraak van Charlotte Mutsaers opvalt, uit Kersebloed (1990):
"Al in Genesis staat beschreven hoe de hele wereld van meet af aan werd ingericht als arena om contrasten (...) in te laten knokken. Moedwillig werd hiermee de oorlog in huis gehaald, maar natuurlijk ook het geluk, want stel dat het eens anders was. Zonder contradans zouden we omkomen van de eentonigheid en bovendien nog nauwelijks iets kunnen waarnemen of voelen."

Zo boven zo beneden, een tweede Hermetisch principe: hemel en hel op aarde verenigd, yinyangologie van de eerste orde. Voordat ik gisteren aan de beurt was in het dik t-café van het Bibliotheektheater aan de Hoogstraat luisterde ik achterin de zaal naar Susan Smit, van wie twee boeken te koop lagen. Waarschijnlijk goede boodschap, maar hoe eentonig gebracht. Bovendien 100 % esoterisch klepelspel, holisme & new age, opnieuw verpakt. Shirley McLaine, zei ik tegen Edith. Nee, de Sonja Bakker van de geest , elk decanaat zijn eigen vocabulaire... All my words come back to me / in shades of mediocracy?' Wie zongen dat ooit?

Een uur of langer doorgebracht op 2 x 2 meter, merk ik tot mijn verbazing. Stoel hier half omgedraaid, en onderste plankruimten opnieuw ingericht. Dit bij elkaar, en dat opzij en zulks nog voor D, J of A&R, of zelfs R.F.! Onverwacht uiteraard, en opnieuw elk ooit in de hand gehouden papiertje een andere bestemming, al is het met een touw eromheen naar de voorlopige opslag in het Vondel-antiquariaat vanwaar het op een gegeven moment zijn weg vindt naar het IISG en verdere verloren onbekende uit te zetten efemera- sporen.
Als het maar spoort, als het maar deugt, als je maar denkt, weet & voelt dat het goed is wat je doet, en hoe onbelangrijk ook, daar wees eens Gandhi op: Hoe onbelangrijk ook wat je doet, als je het maar doet. IT AIN'T WHAT YOU DO - IT'S THE WAY THAT YOU DO IT!

Mij viel dit opmerkelijke betoog op in de Volkskrant vanochtend; geef het graag door.
I LOVE CHANGE: derde Hermetisch princip[e: Nothing rests; everything moves; everything vibrates. Ik heb iets met Tilburgse theologen, sinds een hunner me eens in de trein liet weten dat hij in zijn studie zo'n profijt had gehad van mijn boekje Niet Niets (hoor je dat, Joep?), dat hier ook open ligt - als in feite elk boek open.
Morgen een deelname - zie hieronder - aan Rotterdamse herinneringen in Lantaren-Venster, ontmoet graag weer eens Hans Sleutelaar & wie zich verder ten tonele (of per film of gedicht) voordoet. Welkom, welkom!Life is a carnaval & the beat goes on!
Simon Vinkenoog, initiator.

Woensdag 12 maart 2008

Wie meer dan tien minuten voor me overheeft, d.w.z. geïnteresseerd is in een van mijn laatste opgenomen televisiegesprekken, kan ik met graagte verwijzen naar de link See me! Hear me! op mijn homepage. Omroep Zeeland heeft een aflevering van 'de katse viool ' gewijd aan de samenwerking tussen Joep Bremmers en mij bij de voorbereiding van de verschijning van VINKENOOG VERZAMELD, door mij geschreven gedichten die de tijdspanne 1948 tot 2008 in ruim 1200- pagina's samenballen. Joep ken ik acht jaar; hij komt uit het door mij geliefde Vlissingen waar ik liefde en vriendschap beleefd heb, stormen zien waaien en Michiel de Ruyter zien uitkijken naar de verre streken vanwaar wij onze fratsen halen...
Ik schiet uit; niet de bedoeling. 5 maart uitgezonden; zeer filmisch en close opgenomen 23 februari - 2 dagen voor mijn bypass aan het rechterbeen: 25 februari. Ziekenhuisontslag 3 maart. Vanochtend in het OLVG poliklinisch bekeken door de bekwame vaatchirurg Visser; wonden helen comme il faut , 26 nietjes verwijderd - niet honderd, zoals wegwerpdagblad De Pers mij in de schoenen schuift (en ik heb ook niet gedanst, behalve met hart, oren en ogen) - vanavond weer op stap naar het Rotterdamse Bibliotheektheater.

Ja, een geslaagd Boekenbal - geregeld bezoeker sinds 1953 (ik kwam er voor over uit Parijs, blijkt uit komende briefwisselingen!) - was er weer zoveel bekijks, en ook het gebruikelijke net-iets misgaan, dat bij de blijheid van het geheel past. Iedereen deed zijn best Ton Lanoye (die de inleider moest corrigeren over de franse uitspraak van zijn naam). Jan Decleir - die ontroerend een gedicht van Claus leest, alsof je Hugo's stem zelf hoort: aandoenlijk, Kitty Courbois is niet voor niets knipogend Julia, en zelfs Wil Tura, schoorvoetend voor het eerst in deze amsterdamse schouwburg met het lied: ik laat je niet alleen. Knipoog naar Renate Dorrestein.
Wie wel en wie niet, de jonge romanschrijver die is blijven steken, de debutant die me vraagt hoe het nu verder moet, waarop ik altijd antwoord 'schrijven blijven', het was goed luisteren in de Pleinfoyer naar Guus Janssen's swingend kwartet, easy listening, Lennie Tristano-achtige loopjes, mooie sax-solo's van een jonge Argentijn, intense tonen uit de bas (uit 1795) van Raoul van der Weide en broer Wim Janssen slagwerk. Rond de middernachtsceremonie, traditiegetrouw bij Daverende Dulfer op het podium, bleek daar zoveel ruinmte in de wandelgangen dat ruimte voor conversatie ruimschoots aanwezig was. Edith noemt dit terecht het leukste ooit; blije en opgetogen mensen, mooiste vak ter wereld toch: boeken maken, uitgeven, lezen, bekijken, wie wat waar toen al nu weer jaja zozo tja - mensen hadden de foto die Keke Keukelaar van mij gemaakt had, op de voorpagina van NRC/Handelsblad gezien. Wij pas bij terugkeer thuis rond half twee; wij genoten van het diner in Museum Foam dat de Singel 262-uitgeverijen haar auteurs en medewerkers voorafgaand aan het Boekenbal aanbiedt.. Hapsnapsprong van mijn 18e naar mijn 80e. Touwtjespringen met de tijd - in spin de bocht gaat in, uit spuit de bocht gaat uit. Voldaan huisje Weltevreden betreden (42 of them) en nog even kijken naar herhalingen. Ja, Laatste Nieuws Journaal, vanuit het Boekenbal. Dag bezwete Simon.
En ja, nog even de wereld ronddraaiend met Matthijs van Nieuwkerk. Hij heeft Ronald Jan Heijn op bezoek, laat de man onverstoorbaar uitspreken. Tenslotte wil deze de massa en de media en de mensheid opnieuw bereiken, met een nieuw kwartaalblad Staya Erusa dat dezer dagen verschijnt. In 5 minuten kun je uiteraard niet alle problemen de wereld uit helpen: Heijn hamert op het aambeeld van het Helder Bewustwijn, maar dat valt moeilijk te rijmen met Uruzgan & Wildersgate.
Wel valt me het gemak op, waarmee een en ander gezegd kan worden; wat me ook opviel in het stukje dat Eelco Meuleman gisteren in De Volkskrant publiceerde.

Het komt me voor dat de Heren Heijn, Geller, Beckers nog het een en ander uiteen te zetten hebben in hun nieuwe blad, een boek en het 7 x 7 filmproject waarmee zij bezig zijn. Ik ken ze niet; iemand zou Staya Erusa er op kunnen wijzen wat ik gisteren hier Dr Rietdijk in 1967 liet zeggen. Zeer ter zake, in deze tijden van geboorteweeen en stuiptrekkingen. Daar komen alle mythes weer boven water en door het vuur. De Bailey Hierarchie. De enneagramwereld. de Dageraad der magiers. Werk aan de winkel, Rudy!
Laat duizenden bloemen bloeien! Laat iedereen gelukkig mogen worden! Laat iedereen volop genieten! Laat iedereen altijd om alles kunnen blijven lachen! Altijd Welles tegenover Nietes. En lekker puh - en wat wil je nog meer. Opgeruimde groet van Simon Vinkenoog, putjesschepper.

Dinsdag 11 maart 2008

Zon schijnt. Maar goed ook, dat dagelijks wonder waar wij om heen draaien alsof het ons niet aangaat. Van dagblad DAG de eerste boekenweekvraag: welk boek zou ik mijn Oma absoluut niet en welk boek zou ik haar absoluut wel willen geven. Nu heb ik een lieve grootmoeder gekend, die op de Noordermarkt woonde - later kwam ik daar een paar prettige jaren zelf te wonen, midsixties, maar ik denk niet dat die ooit aan het lezen van een boek is toegekomen met zeven dochters.
Over haar sterfbed heb ik een gedicht geschreven- en ik heb, nu we het er toch over hebben, heel wat gedachten, gedichten, overpeinzingen, meningen over De kunst van het sterven in 1974 in een bij Bert Bakker verschenen boekje ondergebracht: Niet Niets. Eigen teksten en heel wat anderen, die zich op eigen wijze in het gedoodverfde onderwerp hadden verdiept.
De eigen inbreng telt elf gedichten en vier proza-teksten: een tekst in 1968 uitgesproken bij een overzichtstentoonstelling van het werk van Gustave Asselbergs (1938-1967) in de Nijmeegse Waag, een artikel in Hitweek van 7 februari 1969: Sla de dood gade, en de openingstekst van het symposium Omgaan met de dood, georganiseerd door de Medische Faculteitsvereniging van de UvA op 6 juni 1969, getiteld Leven in het uur van de dood. En tenslotte, voor dit boekje geschreven een Liefdesverklaring aan het leven. Ik kom daar twee sprekende gestalten tegen, die ik graag aan het woord laat:
Carlos Castaneda in Journey to Ixtlan - The Lessons of Don Juan, uit 1972:
"De dood is de enige wijze raadgever die wij hebben. Wanneer je voelt, wat je gauw doet, dat alles verkeerd gaat en je op het punt staat vernietigd te worden, draai je om naar je dood en vraag of dat zo is. Je dood zal je vertellen dat je het verkeerd hebt; dat niets van betekenis is behalve zijn aanraking. Je dood zal je zeggen: 'Ik heb je nog niet aangeraakt.'"
De tweede uitspraak komt uit een veertig jaar geleden (bij Van Gorcum in Assen) verschenen boek van Dr.C.W.Rietdijk: Een filosofie voor het cybernetisch-biotechnisch tijdperk:
"Ze zouden gek opkijken als ik voorstelde om bijvoorbeeld het raadsel van de dood, waar de theologen en allerlei figuren die zich als denker adverteren al twintig eeuwen over fantaseren en in de ruimte ouwehoeren, nu eens aan te pakken door tien procent van het nationale inkomen te gaan uitgeven aan parapsychologisch onderzoek. Door pak weg éen loonsverhoginkje over te slaan."
De boemlezing (of reader, zo men wil) laat ik beginnen met een lang Gesprek met de Samensteller, die met de deur in huis valt door te zeggen dat hij een mooie dood wil. Na de bovengenoemde Eigen Inbreng volgen van anderen zo'n zestig teksten ondergebracht in hoofdstukken 'Van Ik tot God - gedichten, gezangen en gebeden', 'Stemmen uit het Oosten', 'En de Stem van de Mens in het Westen', 'Van de andere oever en 'Verzonden en ontvangen brieven.'
Als ik de namen van de medereizigers hier zie, denk ik: bien étonnés de se trouver ensemble. Een dezer dagen hoop ik hier verder teksten aan dit boekje te onttrekken; nu wacht mij de lunch en een interessante middag en avond voor de boeg. Goedendag, medebelevers - gegroet. Simon Vinkenoog, de eetlustige.

Bloemstilleven met horloge - Willem van Aelst 1627-1683
Uit Boeketten uit de Gouden Eeuw, Mauritshuis in bloei, Waanders Uitgevers Zwolle

Maandag 10 maart 2008

Louis Behre, Simon en literair agent Joep Bremmers in de Koninklijke Schouwburg van Den Haag

Van Margot Vanderstraeten's Schrijvers gaan niet dood is de eerste druk in vijf dagen uitverkocht; herdruk op komst. Ook zij was gisteren bij het goed bezochte en georganiseerde schrijversfestival Het Voorwoord, dat volgde op de jaarlijkse uitreiking van de prijzen van de Jan Campert-stichting, en mocht enkele van de door haar geïnterviewde senior writers de hand drukken: Jef Geeraerts, Willy Spillebeen en mijzelf - Jos Vandeloo was wegens ziekte verhinderd.
Wij voerden tussen de bedrijven door gesprekjes met Rascha Peper, Neeltje Maria Min, Mischa de Vreede, Doeschka Meijsing, alsmede Margriet en Marente de Moor - moeder tot onlangs gedebuteerde dochter: "Jullie zijn familie van elkaar." Edith: "Jouw vader Heppe de Moor was een neef van mijn vader."
Veel knikjes in het langslopen; enkele handtekeninggesprekjes. Wij misten Hans Verhagen die - naar ik uit een e-mail verneem - nog enige tijd met Joep Bremmers, beiden Vlissingers, heeft doorgebracht.
En, uiteraard, hoe heerlijk binnen drie kwartier weer thuis te zijn. Wat een mooie intocht via de bolderende RAI langs de Amsteldijk tot aan de Stadhouderskade, die typisch Amsterdamse gevelrij, een en al afwisseling en plezier in decoratie - eerst langs de befaamde architectuur van de Amsterdamse school, dan langs het stadhuisje van Nieuwer-Amstel, dat Gemeentearchief werd bij de annexatie en na de verhuizing daarvan naar de Vijzelstraat nu wachtend op een toekomstige bestemming. Daar om de hoek in de Tolstraat nog allerlei speelterreinen in wording, ik herinner me er de bioscoop Cinetol, (in de oorlogsjaren Thalia, met live jazz-optredens) en nu is er de bibliotheek van de Theosofische vereniging - waar ik ook wel eens een kijkje nam, of een lezing gaf.
Het had geregend, de straten waren nat en alles weerspiegelde glinsterend in de avondlichten. Nog nooit was het zo'n mooie terugkeer naar onze geboortestad, na a good job well done.
Bij KRO-Reporter wachtte ons Wat speelt er in China? niet al te opwekkend...
Gegroet mensen, Simon Vinkenoog, I Am A Camera.

Zondag 9 maart 2008

Bravo Burgemeester Cohen! Hoe heerlijk die befaamde, verstandige uitspraak rustig en verstandig uit je mond te horen rollen: Du choc des opinions jaillit la vérité!
Hoe verstandig al die aan te brengen nuances, hoe vanzelfsprekend het door blijven gaan van de dialoog: o wat heb ik al vroeg geleerd handen te schudden, toen het hier - en bijv. in Engeland nog absoluut niet de gewoonte was - (ça va ?ça va ?ça va ?ça va? etc.) en desnoods de hand op de borst en een kleine buiging: in Rome do as the Romans do, zei de vreemdeling in Babylon, stranger in Paradise. Mazzeltof, Mensch! Hamdullila. Sjalom.
Naderhand kwamen in de vriendenkring de knuffels en de aanhalingen, de omhelzingen en ook die zijn er nog steeds - op Buitenhof werd de penibele toestand in de Nederlandse krullenzagerij vlijmscherp door Jos de Beus besproken: de vraag inderdaad of de zich steeds meer isolerende Wilders met een vlammenwerpende film voor een hete zomer zorgt, of dat mensen zich verstandiger zullen tonen dan wie dan ook verwacht..
Een douche.
En een nieuwe pleisterronde (nog 26 nietjes in bovenbeen). Ik zou staande moeten gaan schrijven, als Hemingway - maar die deed het met de hand, op een zadel, of was dat iemand anders? In de tijd van Dickens werden alle kantoorklerken verwacht hun werk staande te doen, aan hoge lessenaars.
Op het Wolvenplein hingen in 1965 nog de schimmen van gevangenen, die eens al luchtend alleen maar rondjes mochten lopen zonder met elkaar te praten, met een kapje voor de mond en een pet op zodat ze onherkenbaar voor elkaar zouden zijn. Een schokkend Van Gogh-schilderij, herinner ik mij.
En na het interessante t.v.-gesprek van Wim Brand met Douwe Draaisma ben ik er meer dan ooit op gebrand me diens ook uitvoerig in de pers besproken boek De Heimweefabriek - Geheugen, tijd en ouderdom een dezer dagen aan te schaffen. Over vergeten: het nieuwe begin.
Triest verhaal (Droogbroodschrijvers) in het Volkskrant Magazine, over enkele in aanleg goede schrijvers, die het financieel niet kunnen bolwerken. Ja, van schrijven-als-beroep word je niet rijk; ik lees hier dat "de helft van de Nederlandse schrijvers jaarlijks minder dan 5000 euro aan zijn literaire werk verdient, wat onlangs bleek uit een enquète van het Fonds voor de Letteren. Slechts 10 procent van de 248 ondervraagde schrijvers verdient meer dan 20.000 euro per jaar aan royalty's en lezingen."
Zelf ben ik in de gelukkige situatie beland, dat de stichting Schrijvers School Samenleving (ook hier komt Margreet Ruardi aan het woord) een aantal keer per jaar een beroep op mij doet, en ik ben uiteraard dankbaar voor het jaarlijkse Eregeld van het Fonds voor de Letteren - waarvan ik met enkele generatiegenoten geniet. En het optreden, het laten horen en zien wie ik ben, van binnen en buiten, ik doe het graag, met liefde, het bevalt me - dus óp straks vol goede moed naar Den Haag. Zie gisteren. Uw jeugdvriend Simon Vinkenoog, flexiwerker.

P.S. Welk mooier geluid dan het luisteren naar de klaterende geluiden van je vrouw onder de douche; de badkamerdeur bleef open staan!

Harry Willock Give peace a chance
Uit The Beatles Illustrated Lyrics 2 edited by Alan Aldridge

Zaterdag 8 maart 2008

Twee lachkicks deze week: Max Pam met zijn Beweringen & Bewijzen, een ware dithyrambe op Denemarken, met als titel Denemarken is zø'n geweldige natie! en inleiding: 'De Håndfæsting van 1281 is de eerste Grondwet van Europa. Sindsdien kan men in Denemarken zeggen wat men wil, ook al valt niet al het gezegde bij iedereen in de smaak.'
Waarna een Pamiaanse opeenstapeling van Bezweringen, waarin niet voor niets het standaardwerk van dr. H.D. de Vries van Reilingh wordt vermeld: Denemarken, oase in Europa. Vervolgens komen de Deense kaas, het Deense landschap, de Deense vriendelijkheid, de Deense bieren (Carlsberg, Tuborg) en Shakespeare ter sprake, wiens Hamlet niet voor niets Deens moest zijn, als na hem Kierkegaard, Hans Christian Andersen uiteraard, Legoland in Billund (geen plat vermaak zoals in Euro Disney, maar een park waar uw kind plezier heeft en ook iets leert).
De schakers eren de kolossen Bent Larsen en Nimzowitsch (die een geheel nieuw systeem uitvond). De Denen zijn wereldkampioen handbal, maar staan ook - volgens Pam - in het voetbal hun mannetje, zoals Rinus Michels en Marco van Basten hebben ervaren).
Uiteraard wordt Søren Kierkegaard beschouwd als de eerste existentialist, moreel hoogstaand, zuiver denker, een gevoelige romanticus die zijn jeugdliefde nooit kon vergeten. Kortom, hij is het geweten van de natie, concludeert Pam.
Maar dan: "In Niels Bohr komen alle facetten van de Deense samenleving op gulle wijze bijeen en je zou hem de ideale Deen kunnen noemen", de houding van de Deense regering in 1940: onmiddellijke overgave, onmiddellijke tegenwerking. De Koning die aanbleef, maar zich de Davidster opspelde - Pam's dankbaarheid gaat terug naar Knoet de Grote (994-1035) die het belang van de rechtstaat begreep - en de eerste Grondwet van Europa in 1281. Reformatie zonder beeldenstorm.
'Er leeft hier een ware democratatische openheid en het feit dat de Deense vrouwen behoren tot de mooiste ter wereld, doet ons begrijpen waarom de seksuele revolutie juist in Denemarken haar oorsprong vindt. Ach, er is zo veel om de lof van dat land te bezingen: de deense worstjes, de deense schelvislever, de Deense cartoons, de deense dog en de deense wals. Het is gewoon te veel om op te noemen!."
Dank je, Max Pam - bij het overtikken - ruimschoots, merk ik - blijft de lach aanzwellen, een gezonde lach van binnenuit denk ik. Empathisch. Zelf heb ik goede herinneringen aan ene Annelise, Kristiana en het Elisabeth Andersen-Theater in Kopenhagen, waar ik eens met The Fugs en Anne Waldman heb opgetreden.

De tweede lachkick gewerd mij, bij het doorworstelen van de riemen papier, over ons krantenjagerzamelaars, op eigen verzoek overigens uitgestort, met de meningen en beschouwingen rond het nieuws, van de dag, van de week, van het jaar, van de boekenweek dan maar.
De Boekenweekbijlage van HP/De tijd moest er even aan geloven, met voorop Jan Cremer op zijn befaamde motorfiets en de vraag: Waar zijn de macho-schrijvers gebleven? Zoals alles in dit blad hier tongue-in-cheek geschreven, vol spot, ironie, enige boosaardigheid, wat roddel en achterklap. Nee, vergeleken met viriele, potente, stoere, dominante en levenslustige schrijvers als Mulisch, Hermans, Reve, Wolkers, Cremer en Claus - wat brengen daar Möring, Van der Heijden, Rosenboom, Grunberg en Japin tegenin? "De zwembroek behoort - zeker als er een camera in de buurt is - niet tot hun favoriete kledingstukken, en naar de reden daarvoor hoeven we niet lang te gissen: de literaire kwaliteiten van Möring en consorten zijn omgekeerd evenredig aan hun vermogen om ook in fysiek opzicht tot de verbeelding te spreken. Het zijn als het ware schrijvers van het soort waarvan we bijna zeker weten dat ze vroeger op school altijd als laatste werden gekozen bij gym. En hoe triest het misschien ook is: mannen staan doorgaans niet te dringen om zich met seksegenoten uit die categorie te identifceren."
Roelof Bouwman dixit - naar aanleiding van de vraag waarom mannen minder en vrouwen meer romans lezen. In De windmachine krijgt Ron Kaal zes pagina's om zijn gal over Michäel Zeeman uit te spuwen; vooral uit de briefwisseling tussen hem en Abdelkader Benali (Wie kan het paradijs weerstaan, Romeinse brieven uit 2006) wordt uitbundig geciteerd. Over Mai Spijkers lees en kijk ik even heen; interessant is het gesprek van Hans Hoenjet met Tjitske Jansen. Als zij verhaalt over haar prijswinnende debuut op een poetry slam in 200l in een Amsterdams café, had Festina Lente, de naam van deze maandelijkse Poetry Place, erbij mogen staan!
Vol gebruikelijke inside jokes leest de belangstellende de shoptalk van De Pikorde:
"Wie hebben het in 2008 voor het zeggen in literair Nederland? Uitgevers, apparatsjiks, redacteuren en recensenten: voor de tiende keer presenteert HP/De Tijd de topveertig van de bovenbazen en letterknechten in de literatuur. Plus: Vutters en Vrije Vallers.
Ik spaar mijn Kersvers-lezers het grachtengordelvenijn; interessant is het te vernemen, voor wie zich in het Boekenvak (de zogeheten Republiek der Letteren) stort, wat de HH Tom Kellerhuis & Jan Zandbergen bij elkaar halen.
Het laatste interview met Henk Romijn Meijer, twee weken geleden op 78-jarige leeftijd overleden, uit de bundel van Margot Vanderstraeten, wordt hier posthuum herplaatst. Weer zo'n misverstand: hij heeft zich door de Vijftigers uitgesloten gevoeld.
Waarom? Verhalenverteller; uit de Voskuildoos, met in de nek de adem van Du Perron - zoals hij toegeeft. Over de te volle boekenkasten, met een nuttige verwijzing naar boekwinkeltjes.nl, die een revolutie in de tweedehandsboekenmarkt veroorzaakte. De mislukte hype rond Thomése's roman Vladiwostok! dat een beststeller had moeten worden, maar het niet werd..
De tien geboden voor uitgevers in spe, samengesteld door Herman Stevens. Heren, spits de oren. Het eerste, ons in de maag gesplitst, luidt (de overige zijn even nonsensicaal): "Laat de naam met een A beginnen. Alle goedlopende uitgevers staan voor aan het alfabet; de verliezers zitten bij de V van Vassallucci: "Daar zaten vooral schrijvers die waren geweigerd door alle uitgeverijen die eerder in het alfabet kwamen."
Ik droomde even van de uitgeverij AANDACHT. Lekker vooraan, dubbel a: elke titel zou kunnen worden afgestemd op een thema, een naam. Aandacht voor Arthur Rimbaud. Aandacht voor Het surrealisme. Aandacht voor Aldous Huxley. Aandacht voor TAO.
Ooit - 1975 - bij Fontein Folio een boek in een niet voortgezette reeks Inzicht in verschenen, door Noud van den Eerenbeemt en mij samengesteld: Inzcht in verkeer met gene zijde....Blijft actueel - reeks nooit verder dan 1 titel gekomen.
Aandacht voor Allen Ginsberg. Ooit achtte ik het woord belangrijk genoeg om aan te bieden als gevraagde bijdrage aan het Klein Vademecum van de dagelijkse moraal, dat Nijgh & Van Ditmar in 1994 deed verschijnen: Aandacht, Bezieling, Concentratie. Het paarse boekje slaat open en de lachkick bij het weekblad maakt plaats voor de instemming met de laatste regels uit het voorwoord van H.M.Kuitert:
"Ik zie de limieten voor zelfontplooiing in de handzame samenvatting van de zogenaamde tien Geboden. Aan wat iemand doet of nalaat kun je afmeten of hij 'goed menst'. Dat 'afmeten' hebben we eeuwen en eeuwen lang samengespeeld met een aantal regels en hun uitleg. Aan die regels (de uitleg ervan is een andere zaak) is tot nu toe niets veranderd, er zal ook niets aan veranderen, want de omkering ervan heft elke samenleving op.Dat is de sterkste troef die we in handen hebben om ons te houden bij de basisregels van de Tien Geboden. Als mensen zich er niet aan houden, des te erger. Het pleit niet tegen de regels, maar tegen die mensen.'
Aldus de oud-leraar ethiek aan de faculteit der Godgeleerdheid van de Vrije Universiteit te Amsterdam."

Edith slaat een interview van Steffie Kouters met Bernlef op in het Volkskrant Magazine: "In wezen gaat het allemaal om de liefde, de dood.... de rest is franje."
Schitterende foto's van Koos Breukel. En ik hier even aan het eind van mijn latijn. Tijdens mijn looptraining naar Trinity kwam ik op de vluchtheuvel met Annemarie Oster aan de praat: ik bewonderde haar gisterenavond op televisie bij Matthijs van Nieuwkerk, waar zij naast Joyce Roodnat was gezeten, om over ouder worden te praten. We zagen er beiden zeer goed uit.

En zo draait de wereld door; morgen begeven wij ons naar het feestgewoel in de Haagse Koninklijke Schouwburg, waar des middags de uitreiking van de vier prijzen van de Jan Campert-stichting plaatsvindt, en vanaf vijf uur op zes locaties veertig Vlaamse en Nederlandse dichters (afgewisseld met Muziek!) te horen en te zien zijn. Ik sta geprogrammeerd in het Paradijs, tussen 18.30 en 19u.
Gegroet, meekijkers. Simon Vinkenoog, in de vrije val.

Vrijdag 7 maart 2008

CICERO, de vrijdagse Volkskrant-bijlage staat in het teken van de aanstaande Boekenweek: zes pagina' s vol vergankelijkheid en verzet. De Romeinse schrijver-politicus Marcus Tullis Cicero, wiens zucht naar ouderdomsgezag hem fataal werd, komt ook zelf aan het woord in Olaf Tempelman's bespreking van Cicero's De kunst van het oud worden, opnieuw uit het Latijn vertaald door Vincent Hunnink en verschenen bij Polak & Van Gennep.
Overigens trof ik weer een nieuwe benaming voor de steeds minder te generaliseren en definiëren leeftijdsgroep waartoe ik behoor (over een paar maanden ben ik octogenarian voor mijn niet-Nederlandstalige vrienden); ik zou me daar ook best bij kunnen scharen - alvast?
ISBN Non-fictie meldt: "In Van oude mensen, de dingen die gaan komen gaat oud-hoogleraar klinische geriatrie Dick Sipsma ook in op de vitale, nieuwe bejaarde van de toekomst, de zogeheten novogeront. Kern van zijn utopisch betoog is dat bij de novogeront ratio en emotie in balans zijn, zodat er ook een maatschappelijk evenwicht kan ontstaan. Sipsma's eigen vader werd 98. Vandaar misschien. Uitg. Cossee, € 9.90."
Verder in CICERO o.m. Hans Achterhuis Nog is het niet te laat - nooit eerder gesproken en vertrouwde herinneringen kenmerken de relatie tussen ouder wordende ouders en hun kinderen.
Over twee boeken van J.M.Coetzee en de Reis naar het ongerijmde van Michael Ignatieff.
Arjen Peters bespreekt (Als de taal komt los te hangen) het door Bernlef geschreven Boekenweekgeschenk: De pianoman, terwijl Daniëlle Gordijn zich buigt boven de CPNB/Contact-uitgave van Renate Dorrestein: Laat me niet alleen. Zij noemt het Een kinderachtig zelfhulpboekje.
Michaël Zeeman gaat in op Julian Barnes boek Nothing to be Frightened of - 'een spitsvondige bespiegeling over de dood en de troost van de boekenkast. Informatief, spijtig - kom ik ooit tot het lezen van de laconieke, filosofisch- lichtvoetige boeken van deze schrijver, met het onbekende en onkenbare en de fascinatie die zij bewerkstelligen, volgens Zeeman - wie weet...
Verder, nog verder. De zoon van Susan Sontag. Barber van der Pol's vertaling van Melville's Moby Dick. Stella Braam en het verhaal van haar moeder: een zwart beeld van de zorgsector. Ranne Hovius over de immer fraai doordraaiende Douwe Draaisma: De Heimweefabriek - Geheugen, tijd en ouderdom. Kees Fens over Anneke Brassinga.
Demografisch: Het Methusalem mysterie - Vergrijzing: zegen of bedreiging? door hoogleraar gerontologie Dick Knook, Prometheus/NRC.."De toenemende vergrijzing baart zorgen, maar hoeft geen ramp te worden. Als we maar willen veranderen."

En aangekomen op de achterzijde, verlucht met vier Stephan Vanfleteren-foto's, een bespreking door Ed Schilders (****) van Margot Vanderstraeten's Schrijvers gaan niet dood.
Met als passende kop: Blijmoedig aan de afgrond staan, want daarvan is inderdaad in het algemeen sprake bij de zeventien Vlaamse en Nederlandse auteurs, die hier uitgebreid aan het woord komen. Nestor en opperste vrijbuiter is wel Leo Vroman, die zich geschraagd voelt door zestig jaar verliefdheid. "Het is de liefde die je op de been houdt. Ik wil ook graag vóór Tineke sterven, hè Tineke.""Wat zeg je, Leo? Ja, natuurlijk wil ik na jou sterven, dat is veel handiger, dan kan ik de belastingen en de boekhouding nog netjes afronden, dat is nodig."

Dit was een piepklein staaltje van het Vroman-effect, van een hoogbejaarde die zich 'een wetenschapsmannetje' noemt..."Gerrit Kouwenaar is een dichter. Ik niet. Ik ben een mannetje dat gedichten maakt."

Alsof er niets anders te doen is. Nee, ik kijk om me heen. Even niets.
Alles kan. Ook dat. Looptraining vandaag Tabaronde op de hoek voor Edith's halve zware, mijn Elsevier en HP/De Tijd (voor een boekenweek-keer) - straks stop ik mijn neus in de pikorde van het Nederlands boekenbedrijf en voel me verheugd als senior poet, troubadour hors concours, desnoods als publieks- aandacht-trekker door het vrije & blije leven te kunnen gaan, ook ik geschraagd door de liefde die Edith en ik delen. Een sterke vrouw, niet alleen door mij bewonderd!
Weesperplein oversteken. Jongeman houdt me aan: Mag ik u iets vragen? Ja hoor, afwachtend. Waar is de GGD? Een armzwaai verder dus. Innige dank.
Goede cappuchino bij Trinity - ik pak flyers op van evenementen waar ik nooit kom The Grand Opening Discorium The Sand Xtra Queensday Vib e Orange Lexion Venue Westzaan Redevice Studio 890 Rembrandtplein - verlicht naar huis. Andere voorbereidingen. Gegroet, Simon Vinkenoog, balanszoeker.

Alan Aldridge: Across the universe
uit The Beatles Illustrated Lyrics 2 - edited by Alan Aldridge, London, 1971

Donderdag 6 maart 2008

Leo Vroman afgelopen weekend gefotografeerd door Keke Keukelaar
www.3hoog-achter.nl

AAN JONGEREN

De Dood is mij liefst net
als mijn eigen lekkere vrouw.
Daar ga ik dus mee naar bed
alsof ik weer met haar trouw.
Ik sterf dan immers uitsluitend met
mijn Dood, niet met die van jou.

Daarom doe ik dat vooral alleen,
zonder gekreun van medelijden,
afwachtingen en afscheiden
van mensen om mij heen.

Maar ben ik daarmee eenmaal klaar
dan laat ik jullie allemaal
graag even nog iets merken,

al was het heel zacht en even maar
een lacherige lucht spiraal .
Liefst met wat vlerken.

L E O   V R O M A N

Uit de bundel Nee, nog niet dood, Amsterdam-Antwerpen, Em.Querido' s Uitgeverij bv, 2008

Zeventien schrijvers - negen Vlamingen en acht Nederlanders, allemaal voor 1933 geboren, dus tussen de 75 en 93, werden de afgelopen jaren door Margot Vanderstraeten (1967) geïnterviewd voor het Vlaamse dagblad de Morgen, en de serie verschijnt deze week in boekvorm, met de indringende daarbij behorende foto's van Stephan Vanfleteren (1969)bij uitgeverij Atlas (Amsterdam/Antwerpen) als Schrijvers gaan niet dood . De interviewster verklaart in haar Voorwoord, wat zij daarmee 'bedoelt': 'Hun woorden en zinnen, hun verhalen en personages, blijven voortbestaan. In de jongere generaties. En in hun oeuvre.'
Het gaat om de volgende schrijvers: Paul de Wispelaere, Ivo Michiels, Henk Romijn Meijer (ondertussen niet meer in leven), Armando, Jef Geeraerts, Leo Vroman, Simon Vinkenoog, Christine D'haen, Ward Ruyslinck, Harry Mulisch, Willy Spillebeen, Willem van Maanen, Aster Berkhof, Remco Campert, Hugo Raes, Hella S. Haasse en Jos Vandeloo.
Al bij eerste blik en doorbladeren kom je om in de meningen, opvattingen, de veelbezongen diversiteiten bij elk der medespelers.
Leo Vroman (1915) , van wie in het boek geen foto staat ( de schitterende foto hierboven is van Keke Keukelaar, afgelopen weekeinde genomen bij Leo Vroman en Tineke Sanders thuis in de VS) treft met zijn simpele constateringen weer voluit, niet alleen door de gedichten in Nee, nog niet dood, zojuist verschenen, als in zijn uitlatingen tegenover Margot Vanderstraeten:
"Dankzij de biologie kan ik de mens - het leven en de dood - ook gemakkelijk relativeren. Ook mijn eigen aftakeling verloopt overigens op bijzonder boeiende wijze. Ik kan de laatste tijd soms echt moe worden. Als ik dan zo echt moe ben, kan ik me niet meer bewegen, en vergt de geringste actie ontzettend veel inspanning. Dan zit ik hier op deze bank, en ben ik niet eens in staat om de hand op mijn schoot op te tillen. Voorlopig helpt het als ik me erg goed concentreer op dat bewegen. Heel traag kan ik dan met mijn ene hand mijn andere hand vastnemen. Terwijl ik daar dan zon verlamd zit te wezen, vraag ik me af of ik me nu zit aan te stellen of niet. Maar gelukkig is daar Tineke. Zij zegt dat ik me niet aanstel. Nietwaar, Tineke, dat ik me niet aanstel?"

Niemand stelt zich aan. De aanstellerij voorbij. De schaamte. Sander Pley legt (voor Vrij Nederland) een vreemd bezoek af bij Renate Dorrestein, naar aanleiding van het door haar in opdracht van de CPNB geschreven Boekenweekessay Laat me niet alleen, passende bij het onderwerp van de aanstaande 73ste Boekenweek Ouderdom met als motto "Van oude menschen... De derde leeftijd en de letteren."
Zelf maar lezen; geen commentaar. Niks te ontraadselen.

Een van de door mij geredde artikelen uit de Volkskrant vandaag acht ik belangrijk genoeg om hier op te nemen. Het blijvend gevecht tegen reductionisme en stereotypie. Aan de jongeren; dank je iedereen, voor being there: Simon Vinkenoog, Troubadour.

Woensdag 5 maart 2008

Vruchtbare dag tot dusverre; telefonisch contact met Margreet Ruardi van de Stichting Schrijvers School Samenleving, met welke instantie ik vanaf het begin in zee ben gegaan (als vele van mijn collega-pennevoerders) en voor wie ik mij in al die jaren minstens drie keer de aarde rond heb begeven binnen het Nederlandse taalgebied.
Van twee komende evenementen de dagorde toegestuurd gekregen; ten eerste de literaire-muzikale marathon rond de Beat Poets - Org. Vrijstaat O.vzw i.s.m. Vlaams Nederlands huis De Buren en het Vlaams Fonds voor de Letteren, plaats te vinden in Oostende, zaterdag 29 maart van 19u tot 3u in La Bagatelle, zijvleugel Wellington Renbaan.
En Zogezegd in Gent, vrijdag 4 april 2008 in De Vooruit te Gent. Het groots literair festival vond vorig jaar plaats onder curatorschap van Tom Lanoye, dit jaar is Anne Provoost curator. Geopteerd als festivalthema is de slogan De verbeelding aan de macht uit Parijs 1968 en de relevantie ervan vandaag; droom/verbeelding en seksuele bevrijding.
Naar aanleiding van de verschijning van het interviewboek van Margot Vanderstraeten (Oude schrijvers gaan niet dood, uitg. Atlas )modereert Ruth Joos van Radio 1 een gesprek over Het geheugen. Deelnemers Abdelkader Benali ('nieuwe' schrijver), Jef Geeraerts, Willy Spillebeen, Jos Vandeloo alsmede uw dw.dr. ('oude' schrijvers).

Na het eerste artikel in NRC Handelsblad van maandag over het Nederlands drugsbeleid, dat in internationaal verband tegen het licht zal worden gehouden: cruciale jaren, volgens experts,
gisteren twee daaropvolgende artikelen in dezelfde nuance-krant.
Onder de kop Drugsbestrijders in VS complimenteren justitie - Amerikaanse DEA werkt nu samen met regionale korpsen meldt redacteur Jos Verlaan: "Samenwerking met de Amerikaanse drugsopsporingsdienst DEA is sterk verbeterd, zo constateert een rapoort. "Nauw en effectief."
Het gaat om het gisteren aan de Amerikaans congres aangeboden International Narcotics Strategy Report van het Ministerie van Buitenlandse Zaken.
"Voor fractiespecialisten in de Tweede Kamer die deze week debateren over de toekomst van het Nederlandse drugsbeleid, zal het opmerkelijk zijn dat in het Amerikaanse rapport melding wordt gemaakt van een aantal successen. Zo is het aantal drugsverslaafden laag, in vergelijking met Europese landen en is de gemiddelde leeftijd gestegen. Drugsbeleid wordt in Nederland vooral benaderd vanuit het perspectief van de volksgezondheid, niet vanuit de rechtshandhaving. Ook de vorig jaar gepresenteerde Rotterdamse en Haagse plannen om coffeeshops in de buurt van scholen te sluiten, krijgt aandacht in het rapport, net als het plan van de gemeente Maastricht om buitenlandse drugstoeristen te weren." (Lees het rapport via nrc.nl/buitenland).
De tweede relevante tekst is ondertekend door Ruud Vreeman, burgemeester van Tilburg; Gerd Leers, burgemeester van Maastricht; Job Cohen, burgemeester van Amsterdam; Kamerlid voor D66; Krista van Velzen, Kamerlid voor de SP.
Bij het drugsbeleid telt het effect, niet de ideologie - noodt de kop boven zes kolommen tot lezen, en Burgemeesters roepen Nederland op zich internationaal hard te maken voor een effectief drugsbeleid.
Egbert Tellegen zet in de inleiding van zijn boek Het utopisme van de drugsbestrijding uiteen, waarom hier GroenLinks aan ontbreekt. Was het in 1993 een NOTA van het Wetenschappelijk Bureau van Groenlinks, Regulering van drugs voor een veiliger samenleving. Maak van drugs geen strafzaak (onder redactie van Caroline van Dullemen), die een nog steeds te bepleiten standpunt inneemt, in november 2007 was het Tellegen - na heel veel veldwerkervaringen duidelijk geworden: 'de partijtop wil geen fundamentele discussie over dit onderwerp in de partij.'
Voor de verkiezingen diende hij nog twee amendementen op het verkiezingsprogramma in:
* Het drugsbeleid dient niet gericht te zijn op het uitbannen van drugsgebruik, doch op het    beperken van de schadelijke effecten van drugsgebruik voor anderen en voor de gebruiker zelf.
* Nederlanders worden niet vanwege drugstransacties die in Nederland plaatsvonden aan    buitenlandse mogendheden uitgeleverd.

Beide amendementen, schrijft hij, werden door de afdeling Amsterdam van GroeLinks aangenomen, maar door de programmacommissie en daar na door het verkiezingscongres verworpen."Toen was het genoeg geweest. Ik besloot de strijd met stellingen en amendementen te vervangen door de strijd met een boek. Een boek dat niet alleen maar uit stellige uitspraken van mij zou bestaan maar veel informatie, historische en geografische context van drugsgebruik zou bevatten. Een boek gebaseerd op lezen en luisteren."
Gefascineerd lees ik verder; dagelijks leesvoer deze week; ik wens het alle goedwillenden in handen, die deze gedachtenstrijd binnen en buiten het parlement voeren. 170 miljoen marihuana-gebruikers in de wereld kun je toch niet zomaar wegwuiven, met napalm en een wereldwijd politie-apparaat de stoned age weer in?

Wat is hyporcriet?
De Van Dale voor het VMBO wijst de weg. (De Volkskrant, pagina 2 vandaag). 'De Dikke' gaat veel leerlingen boven de pet. "Hysterisch, hypotheek. Het duurt een tijdje maar dan heeft Kekem Kacuksarac (16) de betekenis van het woord hypocriet in het nieuwe Van Dale woordenboek voor vmbo-scholieren. 'Hypocriete mensen willen beter lijken dan ze zijn', leest Kacuksarac voor. 'Het is hypocriet dat er wel drugs gebruikt mogen worden, maar niet worden verkocht.'
Na lezing is het hem helemaal duidelijk. 'Ik snap nu wat het betekent', zegt K. op het schoolplein van het Amsterdamse ROCASA Noord, waar hij de studierichting Adminstratie volgt."

Tweede looptraining deze bevrijdingsweek speelde zich in de tuin af; wij reden naar de Nieuwendammerham, veel in opbouw aan bedrijfsruimten met uitzicht over 't IJ, en daarna 400 stappen (vroeger 300 plus) naar onze Hof van Eden, Buitenzorg, en ziedaar: wat lokt ons over 400m2 allerwegen, wat is het ons alles weer dierbaar. Kleuren, de Japanse sierkersbloesem, forsytsia, kerria japonica, narcissen, krokussen, zoveel al in de knop azalea, de witte bosanemonen - de overal te voorschijn schietende balsemien en het fluitenkruid (Edith: "kanten gordijntjes") : hoe alles zijn eigen gereide vorm weer aanneemt, en steeds meer kleur krijgt. Zoveel levenskracht opgedaan, ik kan er weer even tegenaan! Gegroet, vrienden & vriendinnen. I rest my Case!

Mij zingt de blomme een tale
Mij is elk kruid beleefd
Mij groet het altemale
Wat God geschapen heeft.

Geen quiz-vraag: wie schreef dit? Wel valt juist De VPRO GIDS voor de week van 8 t/m 14 maart 2008 in de bus, met het omslag van Stefan Verwey gewijd aan de door mij op verzoek samengestelde Grote Literaire Boekenquiz.
"De redactie kreeg de indruk dat deze quiz weleens een graadje gemakkelijker zou kunnen zijn dan u van ons gewend bent. Maar misschien zijn we nu te optimistisch. De winnaar wacht een weekend Berlijn. In het Gartenhotel is een kamer gereserveerd die aan de binnentuin grenst. Wij wachten in spanning op uw inzending."
In de VPRO-Gids de BON met op 31 plaatsen a, b of c in te vullen en op te sturen voor de 17e maart, of per e-mail boekenquiz@vpro.nl. Kom niet bij me spieken, want ik weet zelf de goede antwoorden niet meer. Gegroet, nogmaals. Simon Vinkenoog, hoogbejaagde kwinkslager.

Dinsdag 4 maart 2008

"In Nederland bestaat er een gigantische kloof tussen wetenschap en politiek waar het drugsbeleid betreft. Het is voor een belangstellende buitenstaander als schrijver dezes een nogal schokkende ervaring om van een internationaal bekende Nederlandse drugsonderzoeker te horen dat hij eigenlijk niets meer met het onderwerp te maken wil hebben. Hij zegt: het is een onderwerp waarbij wetenschappelijke kennis en redelijk denken er totaal niet toe doen. Een andere bekende die fraaie essays over dit onderwerp schreef, laat zich in gelijke bewoordingen uit. Steeds weer zijn er wetenschapsbeoefenaren die zich er kritisch over uitlaten, maar ook, zoals we zagen rechters, politieagenten en anderen. Van die kritiek lijkt niets tot ons parlement door te dringen. Sommige partijen zijn nog wel voor medische heroïneverstrekking en legalisering van wiet aan coffeeshops, maar echt eens die hele internationale drugsbestrijding ter diuscussie stellen is er niet bij. Mijn ervaringen bij GroenLinks staan niet op zichzelf. Het lijkt wel of het parlement zichzelf voor dit onderwerp binnen een cordon sanitaire heeft teruggetrokken."

Het is volgens de schrijver van deze regels, de emeritus-hoogleraar Egbert Tellegen, die dit schrijft op de 295e pagina van zijn boek Het utopisme van de drugsbestrijding (zie Kersvers gisteren) hoog tijd dat een Kamerlid zich wat nader in het onderwerp verdiept om vervolgens aan de minister te vragen de samenwerking op drugsgebied met een land met een dergelijk barbaars drugsbeleid als de Verenigde Staten te herzien?

Het boek, waarin ik her en der graas, is zeker in een week dat een kamerdebat over het komende drugsbeleid gevoerd gaat worden, van groot belang. Hopelijk blijft het niet ongelezen; en volgens mij dient het ook in meerdere talen vertaald te worden: is daar geen mecenas voor? Ik zal er de komende tijd zo nu en dan een passage uit citeren.
Verder wijst de blurbtekst op des uitgevers website - ook gisteren - de weg. Pagina 109: "Dat drugsgebruik zoveel verschillende reacties oproept en dat er bij machthebbers altijd weer de behoefte bestaat om het te onderdrukken, heeft te maken met de sterk symbolische betekenis van drugsgebruik. Het is een symbool van ordeverstoring. Voor de machthebbers tast het de onderdanigheid aan en voor de nette burger is het een symbool van de ongeordendheid die hij wil vermijden."

Vele invalshoeken kortom. En het is meer dan terecht, dat de schrijver zijn boek opdraagt aan de slachtoffers van de oorlog tegen drugs. Er staat ons nog het een en ander, niet alleen over de gevestigde belangen - maar ook over de cognitieve dissonantiereductietheorie te wachten - de auteur wijst terecht op de anti-ecstasy-oorlog (doodstraffen, langdurige gevangenisstraffen) terwijl er met het middel niets gevaarlijks aan de hand is, behalve dat het mensen high maakt.
Zestien pagina's geraadpleegde wereldwijde literatuur, waaronder tot mijn genoegen ook teksten, o.m. van Timothy Leary, uit het speciaal Maatstaf-nummer over psychedelica, januari/februari 1967, dat ik voor uitgeverij Bert Bakker samenstelde.
Verder houd ik rust. Even dolce far niente; valt me moeilijk. Ik blijf een bar bezig baasje, bezigheden binnenshuis hebbende. Nog niet aan de Peace of Mind toe; wel op weg hoop ik. Gegroet, voorbijgangers - Simon Vinkenoog, sfinx.

Maandag 3 maart 2008

All along the watchtower

"There must be some way out of here"
Said the joker to the thief
"There's too much confusion
I can't get no relief"

"Bus'nessmen they drink my wine
Plowmen dig my earth
None of them along the line
Know what any of it is worth"

"No reason to get excited"
The thief he kindly spoke
"There are many here among us
Who feel that life is but a joke
But you and I we've been thru that
And this is not our fate
So let us not talk falsely, now,
The hour is getting late."

All along the watch tower
Princes kept the view
While alle the women came and went
Barefoot Servants, too.

Outside in the distance
A wildcat did growl
Two riders were approaching
The wind began to howl.

B O B  D Y L A N  1968

Maart begint zijn staart te roeren, alles zeer natuurgetrouw - als je even een kijkje waagt in de beeldbuis-weergave van het wereldnieuws, alvorens je weer terug te begeven en bevinden in het eigen make your own news-netwerkje, dat Simon Vinkenoog (Amsterdam, 18.07.1928) onder eigen naam aan het bijeenrapen is; in de naam van wat voor redenen hij of jij er ook aan wil geven.
Hier to go with the flow - the Free Flow of Information - the Soft Secrets & the Solid Facts, wat situationist Alexander Trocchi a new dimension in the dissemination of knowledge noemde, en dan gaat het in de laatste, allerlaatste instantie om de uitzonderlijke betekenis die elk moment kan hebben, beyond time & space, zoals ik die nu beleef in de muziek der sferen , luisterend naar de voodooo-klanken van The Jimi Hendrix Experience Electric Ladyland, waarop ook dit Dylan-lied.
Ik gunde mijzelf geen terugblik op de afgelopen week en weet dus pas nu dat Edith alhier mijn verschijning gisteren op Nederland 2, 13.40 Cultura.nl, een lesje Dylanologie, heeft aangekondigd. Hadassa de Boer, altijd à l'aise, maakte na het prettige gesprek, op de 23e februari van mijn stoep gebruik om de overige culturele agenda's van die dag aan te kondigen.
De Altijd Weer Heerlijke Dag van Thuiskomst, niet te moeizaam afscheid van een weeklang zeer ascetisch, soms slapeloos eenpersoons uitzicht - nieuw het voor mij weer hervonden gezamenlijke inzicht, puur het begin: zuiver, hoog te houden, elk moment als nieuw te beleven.
Samen hebben Edith & ik een voorlopige ordre du jour vastgesteld: geen drukke dagen maken, opruimen pas over drie weken, lief zijn voor je lichaam, pas op waar je je voeten zet.
Andere indeling woonwerkkamer gemaakt, achter eettafel i.p. v bureau of lage tafel gaan zitten, maakt dat even een verschil!
Overigens een van mijn zelfopgelegde plichten vervuld, Alfred Schaffer van de Bezige Bij-redactie een aantal handgeschreven correcties gestuurd op de drukproeven van het binnenkort te verschijnen boek, waarvan ik de 20e februari een afdruk kreeg, geteisterd met de onwaarschijnlijk lange titelpagina:
"Hugo Claus & Simon Vinkenoog
Laat nooit deze brief aan iemand lezen
De briefwisseling tussen H.C. en Simon V. 1951-1956
Samenstelling, inleiding en aantekeningen Georges Wildemeersch.
De Bezige Bij, Amsterdam, 2008.
"Ik hoop dat je ervan geniet', schreef mij Schaffer, die mij het pak papier stuurde met de aankondiging van de door mij gevraagde Claus-bundel Slaapwandeling.
Daar had ik dus ruimschoots de tijd voor, die tijdreis naar die jaren. Vreemde lessen te trekken uit die 241 pagina's met 135 brieven vice versa, inclusief uitputtende voetnoten, alsmede 72 pagina's voorwerk (inleiding, bijlagen, verantwoording, bibliografie en register) vaardig vergaard.
Uit een van de vele aanvaringen dier jaren een belangrijke les getrokken: Brief Aan Hugo Claus, 9 januari 1954: Nu weet ik wat ik te doen heb, niet meer over schrijven, maar schrijven."Getekend Simon Hussein El Vink." Het was een tijd dat me duidelijk te kennen werd gegeven, dat binnen de republiek der letteren iedereen altijd geheel en al voor eigen rekening schrijft, en dat nooit namens een ander of anderen. Kortom: je bent je eigen woordvoerder.
Verder: heerlijk lezen, meeleven, aan de oevers van de tijd. Vrouwen. Vrienden. Boeken. Films. Roddels. Ontboezemingen. Wat heb je niet afgelopen, gereisd, je bewogen (Boekenbal 1953!). hoeveel logees in je Parijse jaren, hoeveel Himmelhochjauchzend bis zum Tode getrübt, doorleefd en te boven gekomen. Hoeveel vreugdevol te herinneren ogenblikken; als alles vanzelf ging, ook in de grootste chaos en ontreddering. En dat deed het. En doet het nog altijd. Het levend bewijs. Ole Com Bove.
Ik ben in het trotse bezit van het Livre d'Or de La fleur en papier doré, gevestigd in de niet meer bestaande Rue des Alexiens in het aloude verloren gegane stadscentrum van Brussel en dat zich afficheerde als le plus vieil estimanet folklorique de Bruxelles.
De eigenaar, Gérard van Bruaene ("Zérar, le petit rescapé des Choses Possibles , s'est fait commerçant, comme les autres commerçants.) klein en tijdloos had zijn estaminetje volgestouwd met allerlei dadaistische voorwerpjes, inclusief zijn eigen absurdistsische teksten op visitekaartjes, vouwbladen, kleine geschriftjes, van het Cabinet Maldoror - en het Ole Com Bove voornoemd. Hugo vierde er13 november 1953 zijn huwelijksfeest met Elly Overzier - zijn Muze. Nooit zoveel bliksem en donder bijeen gezien. Ik verwijl. Ik keer weerom. Altijd Nu, even Hier.

Absoluut aan te schaffen: Egbert Tellegen's Het utopisme van de drugsbestrijding www.metsenschilt.com, ISBN 978 90 5330 583 6
Ik zag de socioloog en emeritus-hoogleraar Milieukunde (1937, Den Briel) aan de Universiteit van Amsterdam, nu docerend aan de Universiteit van Utrecht, gisteren in het VPRO-tv Boekenprogramma met Willem Brand. Zeer overtuigend betoog voor regulering in plaats van repressie; gelukkig bleek het boek voorradig bij onze ZwartopWit-boekhandel in de Utrechtsestraat, voor zichzelf kocht Edith, al boodschappen doende, terwijl ik boven mijn correcties zweette, Kees van Beijnum's Paradiso. Over dit alles meer dus.

Een laatse Brusselse raad|:
"OLE COM BOVE, c'est l'Excellence du naturel qui l'emporte.
A toute joyeuse activité, ces petits mots de sympathie:
Hommage au sentiment de l'inconstance originelle.
Nul ne m'est étranger comme moi-même.
Inscription à faire, aupres de l'entrée de la salle d'expositions
Kommobinne Menier Pieters tès vèu opagat te valle, of tza moete zaïn dageda skuun vint? Den iene zaïget zoe en den andere zaïget anders en zèmme alletwie gelaaik.
Ik est criminel de ne point chérir le sommeil du veillard."

Aldus doende Simon Vinkenoog, Rebel with a Cause.

februari 2008