Woensdag 31 mei 2006
The Day of the Cutting Edge
ABOHZIS - het
geheimzinnige woord zal zijn betekenis verloren hebben, neem ik aan.
Het is ook eerder een acrostichon, de letters staan voor de woorden
Algemeen Boven Onder Horen Zien Intelligentie Stabiliteit, en werden
gebruikt bij de keuring van dienstplichtigen voor militaire dienst
- afgeschaft, inderdaad. Wij hebben nu een "beroepsleger",
waarvan een aantal werknemers nu in Afghanistan de door het Amerikaaanse
beleid verziekte samenleving mogen herbouwen - if ever.
Ook mij viel dat lot ten deel op mijn achttiende jaar, in 1946.
Geen haar op mijn hoofd dat er aan dacht in militaire dienst te gaan;
het idee alleen al in het voormalige Nederlands Oost Indië ten
strijde te moeten trekken, wekte mijn afschuw. Ik vroeg dr.Herman
Musaph, die ik bij het ANJV had leren kennen, of hij mij een briefje
zou kunnen bezorgen waardoor ik afgekeurd zou worden. Hij kende mijn
voorgeschiedenis, wist dat ik jonge vader was, liet mij een IQ-test
ondergaan (de eerste werd mij op de MULO afgenomen), en gaf mij een
briefje mee - dat mijn schoonmoeder openstoomde, met de in Zolang
te water, mijn prozadebuut, beschreven gevolgen. In ieder geval: voor
elk gedeelte van de ABOHZIS-keuring een 1, behalve voor de S - een
5. Ik werd dus afgekeurd, ik zou nog vele leden van de S 5-club ontmoeten,
in mijn latere leven. Jules Deelder's kolderieke verhaal Operatie
Stonehenge beschrijft hilarisch, hoe hij aan de keuring voor
militaire dienst ontkwam. Ik ben nooit te weten gekomen hoeveel mensen
inderdaad wegens dienstweigering gevangen hebben gezeten voor hoelang
(Nieuwersluis berucht!), en hoevelen deserteerden: in de persoon van
de alerte en vriendschappelijke Arie Bergmans trof ik een hunner in
Parijs, waarheen ik op mijn twintigste vertrok.
En ik had jarenlang een officiële brief in mijn paspoort, waarin
werd verklaard dat ik voorgoed ongeschikt was voor de krijgsdienst.
En zo is het gebleven; ik heb een afschuw van elke vorm van agressie,
ook als ik die bij mijzelf tegenkom. Ik slijp de slogan Verdom de
Oorlog - Beziel de Vrede.
Het buitenleven in de hortus popularis de afgelopen maand
is kouder uitgevallen dan verwacht, maar desalniettemin weer een hoogtepunt
dit jaar. Elke dag kunnen dwalen over je eigen stukje aarde van 400m2,
waar alles in een zichtbaar groeiproces verwikkeld is; het volgen
van het ontluiken, het gadeslaan van een ontwikkeling, het wonder
houdt niet op. Hoe goed het gevoel je menselijke natuur te kunnen
laten samenvallen met dat wat in de wisselweerking tussen aarde, water
en wind ontstaat, elke rimpeling zindering - elke stilte groter.(Mediterend
op Wittgenstein aan de vijver: "Der Tod ist kein Ereignis
des Lebens. Den Tod erlebt man nicht.")
Bij de vandaag aangetroffen postbestelling een CD met 72 minuten
muziek, waar ik nu naar luister. Zarah Leander: Gebundene Haende
- ach, heet dat nu nostalgie? Het is een van de 24 nrs. op de door
BVHaast Records (www.bvhaast.nl)
gedistribueerde cd: 1929-1934, een selectie uit het archief van
Erik de Vries. Onder meer Louis Armstrong, Bing Crosby, Cab Calloway,
Lotte Lenya, Marlene Dietrich, Sophie Tucker en Maurice Chevalier.
Een heerlijke keuze uit de 78-toeren platenverzameling van de grote
televisiepionier, die met zijn echtgenote de danseres Hans Snoek het
leven bizonder volledig geleefd heeft.
En dat nog steeds postuum doet: aangekondigd een interactieve video-installatie
The Promising Past of Television, een eerbetoon in herinnering
aan deze visionaire man. "Hij stond aan de wieg van de uitvinding
van televisie, verlegde de grenzen van de wetenschappelijke experimenten
en spoorde zijn collega's aan om het medium te gebruiken voor het
bereiken van mensen."
In Galerie Artline aan de Bloemgracht 65, 1016 KG Amsterdam,
020-4200974) zal de tentoonstelling hiervan op zondag 4 juni tussen
16 en 19 uur geopend worden. Daarna dagelijks open van 5 juni tot
15 juli, van 12 tot 17 uur.
BRES 238, tijdschrift voor wetenschap en verwondering, kondigt op
de omslag Leven buiten bewustzijn aan. Coen Simon neemt afscheid
als hoofdredacteur: "Voor een periode van anderhalf jaar heb
ik met veel plezier aan Bres een nieuwe koers gegeven. Belangrijkste
inzet voor de koerswijziging, waarvoor ik werd aangenomen, was de
herwaardering van de verwondering in het dagelijkse leven." www.bres.org.
Een andere keer de heren Jan Blokker, H.J.A.Hofland, Max Pam/Rik Schippers,
Cyrille Offermans (Zweer het dogma van groei af. We moeten
matigen - in ons eigen belang en in dat van de armen, NRC
Handelsblad 27/28 mei 2006), Edward O.Wilson (De menselijke
natuur - zonder eenheid in de wetenschappen zullen we onszelf nooit
begrijpen, id.)en Alfred Lange (U kunt het ook zelf, over
de wisselwerking van gedrag en gevoelens, id.)
Hou je roer recht, Holland: dit zijn woelige tijden. Niet in paniek raken. Het ergste moet nog komen, als je bang bent. Voor anderen is het een psychische, een spirituele mobilisatie, een ontwikkeling van een nieuw bewustzijn, waarbinnen wij ons bevinden. Het oude systeem, de uiterst breekbare status quo valt, maar niet zonder slag of stoot, het nieuwe is kostbaar, kwetsbaar en breekt eigen wegen open. De geschiedenis neemt onvoorziene, met niet eerder voorgekomen, wendingen. Be prepared! Back to nature, Simon Vinkenoog. Een windvlaag.
Vrijdag 26 mei 2006
The Day of the Stalwart Protector
Op verhaal komen.
Na 42 treden te hebben beklommen. Na het onderstaande verhaal te hebben
overgetikt van het handschrift. Na een docuhe.
Na de e-mails. Na de Volkskrant; ik ben opgehouden met turven
hoeveel mensen het in de media over Ayaan Hirsi Ali hebben (zelfs
Gawie Keyser in zijn filmrubriek in De Groene Amsterdammer)
; overigens een interessant nummer, het interview met de Amerikaanse
ex-president Jimmy Carter en de bespreking van zijn nieuwste boek
Our Endangered Values. America's Moral Crisis stemmen mij
weer eens hoopvol: een Christen naar mijn hart - ze bestaan nog!
"Wat me de meeste zorgen baart, is dat niet meer de woorden en
daden van Jezus Christus centraal staan, maar de interpretaties van
de leiders van de Southern Baptist Convention. Mijn overtuiging is
dat ieder mens het recht heeft zich via gebed een eigen directe toegang
tot God te verschaffen. Ook de officiële proclamatie van de leiding
van de kerk over de ondergeschiktheid van de vrouw zint me allerminst.
En er is meer in hun religieuze verkondigingen waar mijn vrouw Rosalynn
en ik ons totaal niet in kunnen vinden. Religie is niet een kwestie
van overheersing of onderwerping aan anderen. Het gaat om nederigheid
en pogingen om anderen te dienen."
Interessant is de beschreven werkwijze van het Carter-centrum. Hij
had zich overigens al sinds zijn kinderjaren 'gewapend' met de bijbeltekst
(Hebreeën II-=1): "Het geloof is een vaste grond van wat
wij hopen, het bewijs van dingen die wij niet zien."
Secularisatie. Bezieling. Kersvers 13 april 2005 (zie Archief); wat
ik verder nog wilde zeggen. Wat ik nog te zeggen had, en heb. Op adem
komen.
Andere keer. Op naar Alkmaar waar ik gevraagd ben om 15u30 in de Grote
Sint Laurenskerk de tentoonstelling 'Met andere ogen' te
openen, een manifestatie van kunstenaars met een psychiatrische achtergrond.
Kunstuitingen die variëren van dicht- tot schilderkunst, van
audiovisuele belevingen tot dans en theater. Tot en met zondag 28
mei gratis dagelijks van 13u tot 21u in de kerk voornoemd aan de Koorstraat
2. 29 juni/2 juli Schagen Western Slot Hotel, 13/16 juli het Oude
Postkantoor, Den Helder. Info www.koppeling.org,
e-mail e.zuidema@quicknet.nl.
Tot de volgende ontmoeting. Simon Vinkenoog.
MET ANDERE OGEN
Hoe weerloos wij
mensen zijn.
Wij worden op Aarde geboren, krijgen de gelegenheid te leven; wij
groeien en bloeien, worden ouder en zeggen tenslotte deze mooie vruchtbare
kleurrijke Aarde vaarwel om elders in de Kosmos wellicht de rust te
vinden, waarnaar wij vaak in ons leven gezocht – en niet altijd
gevonden - hebben.
Weerloos; wij moeten maar voor waar en juist aannemen wat ons als
zodanig voorgehouden wordt: “Dit is je weg, dit is je leven,
dit is hoe het in elkaar zit.” – zonder dat wij altijd
de kans en gelegenheid krijgen, of grijpen, om een eigen weg te begaan,
een eigen Zelf op te bouwen.
Zoveel obstakels en misverstanden op onze eigen weg naar zelfverwerkelijking,
zoveel oponthoud, vooroordelen – domheid.
Niet aan mij hier om nu op te gaan sommen welke misverstanden wij
in de samenleving tegen het lijf lopen – wij zijn hier, als
ik om me heen kijk, allen ervaringsdeskundigen: onze eigen ervaringen
en wedervarens hebben ons op deze plek samengebracht. Het is niet
via de religie – al mag ik deze tekst uitspreken op een gewijde
plek – en zeker niet via de politiek – dat vlijmscherp
onmenselijk schermutselen om de Macht, maar door het meest weerloze
en kwetsbare, waartoe wij de ingang kunnen vinden, of waarover wij
de beschikking hebben gekregen: de Kunst.
Het is alsof de Kunst ons zelf gebiedt het lot in eigen handen te
nemen: vanuit onze weerloosheid in woorden en daden het gevoelsleven,
het hart, te benadrukken als zijnde van het allergrootst belang, de
hoogste waarde.
Zoals de dichterschilder Lucebert dat voorgoed aan de Rotterdamse
horizon heeft vastgelegd: “Alles van waarde is weerloos.”
Ons kostbare, niet in materie besloten en te duiden, mensenleven.
Als ik in de media dezer dagen de termen creativiteit en innovatie
gebruikt zie, zijn het vaak managers die doelmatiger middelen zoeken
om meer geld te verdienen, nieuwe markten open te breken (zoals dat
heet). Als wij vanuit de kunst over creativiteit spreken, doelen wij
eerder op de
verbeeldingskracht, de imaginatie, het hart en het gevoelsleven, dan
op de ratio, het hoofd, dat weegt en rekent, oordeelt en verwerpt.
”Kunst is liefde in elke daad”, schreef de Vlaamse dichter
Paul van Ostaijen in een gedicht over Vincent van Gogh, die dat evenzeer
aan den lijve had ondervonden – en er geen raad mee wist…
Hoevelen zijn er in hart en ziel van doordrongen, hoe belangrijk de
rol van de kunst in de samenleving is – belangrijker dan het
voetbal of het weer, met permissie. Hoe de kunst, in haar vele verschijningsvormen
het voornaamste bindmiddel tussen de culturen van alle tijden geweest
is, vanaf de prehistorische rotstekeningen in de grotten van Lascaux,
de piramides en koningsgraven in Egypte, de wereldwonderen die alleen
nog in verhalen en mythen bestaan, het Alhambra in Granada en de Taj
Mahal in India, de Maya-ruïnes en de Griekse comedies of het
theater van Shakespeare en Dante’s Divina Comedia, de muziek
van Bach en Mozart – ach, wat is het toch een groots gebied!
Tot op de dag van heden zijn het deze en andere, veel andere, schakels
in de ons bekende geschiedenis, die getuigenis afleggen van menselijke
vindingrijkheid, verbeeldingskracht, dromen en verlangens, verwachtingen
en liefdevolle aanvaarding van het leven, zoals het is.
Zo het is, is het goed. In de kunst ontmoeten Hoop, Geloof en Liefde
elkaar, in de kunst leren wij leven met Yin en Yang, de tegenstellingen
die een geheel zijn, dag en nacht, licht en duister, koud en warm.
Mogen wij in duisternis geboren worden, naar het licht kunnen wij
toegroeien.
In feite zijn wij allen kinderen van het Licht, jonge en oude zielen,
allen mensen met een gemoed, dat kan vol lopen of overlopen..
Guido Gezelle: O LIED. (Goede raad is vuur, pagina 101).
De kunst slecht alle grenzen, kent geen discriminatie, spreekt niet
van meerder- of minderwaardig, volwaardig of onwaardig. Un art autre.
Art Brut. Outsiderskunst – daarvan is sprake in de kunstkritiek..
Alles kan en mag binnen de mogelijkheden van het medium: als je theater
maakt, kun je huilen, lachen, schreeuwen – en dat is nog goed
voor de gezondheid ook – en als je danst kun je naar de muziek
luisteren en de bewegingen van je lichaam volgen, als je gaat mimespelen
moet je leren gekkebekkentrekken – daar ben ik mee begonnen!
En daar houd ik misschien nog eens mee op!
~En als je gaat tekenen of schilderen, volg je de natuur of je natuurlijke
aandrang, en uiteindelijk is het allemaal oefenen en oefenen en bezig
blijven en altijd geconcentreerd alle aandacht bij dat wat je doet.
Zo kun je ook leren aandacht aan het leven zelf te schenken, dat kostbare
goed dat ik hier heb geprobeerd Met Andere Ogen te beschrijven: wij
wijn, met ons allen, het kunstwerk. Het heet MENS, het is een kunstwerk
dat ten dienste van de evolutie staat, die toekomst heet en HOOPVOL
is. Hoop doet leven !
Dinsdag 23 mei 2006
The Day of Energetic Transmission
Om een lang verhaal
kort te maken: dit ben ik, geboren in Amsterdam, 18 juli 1928.
Mijn eigen verhaal, dat zich afspeelt in de meest interessante tijd
ooit, namelijk die waarin wij leven en waarin wij iets van ons leven
maken.
Ik maak nog steeds, maar kan ook terugkijken en dat is wat
ik doe op deze webstek, die twee jaar geleden van start ging en waar
ik ondertussen zo'n duizend pagina's of meer van teksten heb voorzien,
en mijn bezoekers ook op de hoogte houd van mijn wedervarens.
Voor een volledige biobibliografie (sinds de publicatie van mijn debuutbundel
met gedichten Wondkoorts uit 1950) verwijs ik naar de webstek
van de Koninklijke Bibliotheek; - zie Simon surft. Zelf
heb hier nog geen gedetailleerd verslag gemaakt van de meer dan
150 titels waaraan ik mijn naam heb gegeven; ik ben het -
ooit - van plan.
Zoals gebruikelijk brengen wij (Edith, mijn trouwe metgezel sinds
augustus 1987, en ik) vanaf het jaar 1991 de maanden mei-september
door in het volkstuinpark Buitenzorg in Amsterdam-Noord, waar wij,
omringd door onze 'eigen' 400m2 groen het opperbest uithouden met
lichtcellen op het dak voor electrische verlichting en butagasflessen
voor geiser, fornuis en koelkast. En in de tuin zelf, o mooie bloeimaand,
blijft het een groots avontuur, de wisseling der seizoenen dag voor
dag gade te slaan, en daaraan inhoud te geven door de tuin steeds
rijker en voller te maken, met ruimte voor reflectie en inzicht.
Op mijn programma voor de komende weken, d.w.z. de activiteiten waaraan
ik deelneem, staan aanstaande vrijdag om 15u30 de officiële opening
van de manifestatie 'Met andere ogen', een manifestatie van kunstenaars
met een psychiatrische achtergrond in de Grote Sint Laurenskerk in
Alkmaar, terwijl ik 3 t/m 5 juni in Hotel de Vuurvogel in Ruigoord
te vinden zal zijn tijdens de pinksterdagen voor het poëziefestival
Vurige tongen - Beat Poets toen & Nu!
Via email vanuit New York houdt Louise Landes Levi, die daar
ook aanwezig zal zijn, ons op de hoogte van haar voornemen van 25
mei tot 1 juni een Poetry Be/In te houden, een tijdelijke autonome
zone in de Visible Voice-galerie aan de Oudezijds Voorburgwal
160, 1012 GH Amstedam: 'No matter how many draughts of forbidden
wine we drink, we will carry this raging thirst into eternity.'
In Ruigoord worden verder verwacht als optredenden: Ira Cohen (die
de jaarlijkse Ruigoord Trofee zal ontvangen, eerder toegekend aan
Louis Lehmann, Diana Ozon en mijzelf), Pamela Koevoets, Jules Deelder,
Def P., Tosca Nitterink, Peter Holvoet Hansen, Endre Szkarosi, Herman
Claeys, Fay Lovsky, Hans Plomp (organisator) en Gerben Hellinga. Zie
www.ruigoord.nl
voor nadere informatie, ook hansplomp@ruigoord.nl, of uiteindelijk
020-4976035.
That's all for today, folks - éen afsprsaak in de stad, een
paar boodschappen en dan weer terug naar Buitenzorg, waar het er onder
meer als volgt uitziet. Tot de volgende ontmoeting alhier of ergens
on the road. Simon Vinkenoog.
Edith met de zojuist aangeschafte nichtjes
Dinsdag 16 mei 2006
The Day of Outrageous Flair
Ik heb vannacht iets uitgevonden,
maar ik ben vergeten wat.
De oplossing van het wereldraadsel was nabij; dat wist ik in elk geval:
een immens gevoel van vreugde overweldigde mij.
Een gevoel dat in zijn droom-intensiteit helaas verdwenen was, in die
mate althans, want wakker geworden om mij heen kijkend werden geen vragen
meer gesteld, alleen antwoorden gegeven.
Het is elk jaar opnieuw een wedergeboorte, als wij op een dag in de
maand mei beslissen: ‘Dit is de dag, dat wij vanuit de stad naar
onze datsja in Amsterdam-Noord, ‘de overkant van het IJ’
verhuizen.’ En dit jaar was het heel vroeg, en zonnig: een openbaring
na de lange winter.
Het eerste spatje regen viel weifelend, na tien dagen droogtezon. Hoe
overweldigend de natuur zelf uiteindelijk: vraag & antwoord ineen.
De grond waarop wij staan, vruchtbare aarde – inderdaad kunnen
wij met de aanroep van de Amerikaanse dichteres May Sarton in het achterhoofd
hopen ‘de altijd hoopvolle Tuiniers van de Geest te zijn, die
weten dat zonder duisternis niets tot geboorte komt, en zonder licht
niets tot bloei.'
In de zomermaanden, omringd door groen en de altijd wisselende kleuren
van de bloemen en planten om me heen, alleen al de zo verschillende
graduaties van groen, wordt mij door de natuur de energie verschaft
die ik des winters nodig heb om me te kunnen uiten. De buitenwereld
zet een stap terug - kranten en post, e-mails e.d. lees ik pas dagen
later, als wij in de stad een uurtje iets te zoeken hebben.
Ons eerste uitje vandaag was de zoektocht naar kloontjes; in de growshop
op de Johan van Hasseltweg 60 hadden wij de indruk dat de aanwezigen,
die mij vreemd aankeken ('Tot wie mag ik hier het woord richten?’
was mijn vraag), nog nooit een jointje gerookt hadden: onze volgende
stop in dier voege zal Positive Grow zijn.
Op. Op. Op. Het leven in, de bloeimaand is de mooiste van het jaar,
pluk de dag en herken de nachtschaduwen in jezelf.
Die droom van me doet me trouwens denken aan het verhaal van de uitvinder
van N2O, nitrous oxide, lachgas, een 19e-eeuwse Engelse onderzoeker,
wiens naam ik nu niet ga opzoeken, die na een eerste inhalering ook
dacht Alles doorzien te hebben, de trap afrende om dit iedereen mee
te delen, maar onderaan de trap al vergeten was waar het om ging...Leve
ons dubbelleven, leve degeen die wij zijn, in al wat wij doen: LEVEN.
Zondag overigens de eerste bezoekers voor een diner buiten: zij bekeken
het door ons aangelegde kleurige zonneterras en zien hoe de tuin groeit
en bloeit.
Clematis montana heeft zich als een sprei of sluier uitgespreid over een reuzenconifeer; ook de hop klimt hogerop en de rozen dienen jaarlijks licht gesnoeid te worden - het is heerlijk bezig te zijn met de handen, waarin groen bindtouw, snoeischaar, grasschaar, hekkeschaar, takkenschaar, hamer en zaag weten wat te doen. Wij kunnen de natuur een handje helpen, ja? Zoon Alex, wiens 45e verjaardag de 13e viel (The Day of Natural Appeal) kwam met vrouw Dagmar (mooie baan bij www.zoomin.tv/de) en zoon Marvin (6) en dochter Sammy-Jean (3) langs; zeer genoeglijk samenzijn.
En nu duiken wij weer terug, back to Mother Nature. Simon Vinkenoog.
Dinsdag 9 mei 2006
The Day of Moral Courage
Ah, how glorious!
Green leaves, young leaves
Glittering in the sunlight.
Matsuo Basho, 1644-1694
Louter genieten;
niet in woorden te gieten. De jaarlijkse overgang ziet er buitengewoon
betekenisvol uit: het is iets anders je dagen en nachten op een tweede
verdieping in de stad te wonen, dan op onze zomerse datcha, waar wij
buiten zijn, leven en genoeg te doen hebben om de natuur tot haar
volste recht te doen komen.
Wij zijn er nu een week, de eerste week - ik zal zo nu en dan hier
mijn duitje in het zakje doen; zoveel geldingsdrang heb ik nog wel
- en de ambities zijn evenmin verdwenen.
Het is enigszins navrant, dat de protagonist van Remco Campert's nieuwe
roman Het satijnen hart (De Bezige Bij), duidelijk
gemodelleerd op Karel Appel, kwam te overlijden terwijl de dichter
hem een open einde had gegeven: een groot leeg doek.
"De hele roman is eigenlijk ontstaan toen ik de eerste zinnen
opschreef. Ik had een vaag idee. Ik wou twee vrienden hebben, dat
Wel, en het moesten schilders zijn. Maar van de ontwikkeling van het
verhaal wist ik eigenlijk nog niet zoveel. Ik ben niet een schrijver
die van tevoren precies plant wat hij later gaat invullen. Het ontstaat
terwijl ik het doe. Ik wist ook dat ik een oude man wilde beschrijven,
in dit geval omdat ik zelf nu ook een oude man ben. Al heb ik hem
nog iets ouder gemaakt dan ik nu ben. Maar heel veel van de kwaaltjes
die ik beschrijf, die zullen ongetwijfeld nog komen. Dus ik zit mezelf
alvast een beetje voor te bereiden - het wordt alleen nog maar erger."
verklaarde hij in een interview met Reinier Kist & Daan Kloosterhuis
in De Groene Amsterdammer van 5 mei.
En: "Tegenwoordig moet ik veel dingen op afstand houden, de dingen
die ik altijd met grote liefde beoefende. Ik zit niet meer zo vaak
in cafés bijvoorbeeld. Zo min mogelijk althans. Mijn lichaam
dwingt me daar ook toe, ik raak sneller moe. Vroeger kon ik de hele
nacht, tot het ochtendkrieken, doorwerken. Wat dat betreft heeft het
leven zich omgedraaid. Maar ik voel me niet vervelend daardoor. Integendeel,
juist erg prettig. Of het leven nog steeds verrukkulluk is? Jazeker,
maar verrukkulluk is misschien niet helemaal het woord. In wezen ben
ik wel gelukkig. En verder is het aangenaam."
Goed te horen van een tijdgenoot, al wil ik mijzelf niet een oude
man noemen, en ik gruw van het adjectief bejaard. Graag houd ik mij
aan een vroege (jonge!) uitspraak van Remco Campert:
De wereld swingt als de pest
en de rest
is gemompel van bedelaars.
Dit is en was
een levensteken. Met de aarde nog onder mijn nagels; wat heb ik weer
heerlijk zitten wroeten bij het aanleggen van een paadje, van patio
naar vijver. Zie mij genieten op de door Edith vanmiddag van mij genomen
foto.
En ik hoop op licht op ieders pad. Ciao. Simon Vinkenoog.
Maandag 1 mei 2006
The Day of Ironic Insight
Welkom Bloeimaand. Welkom Week
Achttien. 1 mei: muguet in Frankrijk, de geur van lelietjes
van dalen, de geboortedag van Boeddha (623 v.Chr.), de dag van de Grote
Wereldmoeder en Beltane Day, Druidic and Gaelic Summer fedtival
- volgens de Universal Festival Calendar, die ik de vorige
jaargang van Kersvers gebruikte als Dagduider.
Ooit Dag van de Arbeid, nog altijd demonstraties en de traditionele
schermutselingen in Berlijn. Ikke hier ervaar steeds meer de behoefte
even Niets te doen, mij staat de eerstvolgende weken slechts een enkele
verplichting naar buiten te wachten en ook die, welke ik mijzelf ten
doel had gesteld, kunnen wel even in de wacht. Wei Woe Wei.
Morgen 2 mei Festina Lente, www.cafefestinalente.nl
waar ik mij zal kunnen laven aan directe poëzie; de dinsdag daarna
mijn tweewekelijkse bijdrage te schrijven voor www.dichttalent.nl,
en een optreden in Kasteel Groeneveld, de 12e mei, waar ook
de zojuist bekroonde dichter Mark Boog te horen zal zijn, en verder:
leeg leeg leeg de eerstvolgende weken - en zo wil ik het houden ook.
Ieder zijn eigen bevrijding vierend. Met dank aan alle omwonenden (wier
straten zijn afgezet) wordt rondom Theater Carré aan het 5 meiconcert
op de Amstel (21u-22u) gewerkt, als in aanwezigheid van H.M. de Koningin
een feestelijk concert te water wordt gegeven door het Radio Filharmonisch
Orkest o.l.v. dirigent Edo de Waart.
Dezer dagen voeren onze schreden telkens tuinwaarts, de andere kant
op; even in een andere versnelling, verstilling terechtkomend, genoeg
te doen ook buiten dit verslavende vacüum om - waarin je verdrinken
kunt, als je je tot Iedereen richt, your Common Reader, die
zich terugtrekt in die individuen die je bereikt... tussen het Alpha
en Omega, het Niets en het Alles, het Zijn en het Niet-zijn: zovele
rimpelingen, vervluchtigingen en kennisgevingen in en wat daartussen
zit...
Ik ken mensen die met zichzelf in de knoop liggen (wie kent ze niet)
en toch geen enkele moeite doen zich uit die knoop te bevrijden of ontwarren.
Sterker nog: zij zien de knoop als bestaansredenen. Of als thematiek.
Zelf-analyse is hen vreemd. Zij koesteren hun handicaps; zij maken literatuur
van hun tekortkomingen. Vaak handelen zij autistisch, op éen
doel gericht - om naderhand te beseffen met lege handen te staan, zoals
de hoofdpersoon in Remco Campert's nieuwste roman, Het satijnen
hart.
Ik heb ook gemerkt dat een godsdienstige opvoeding vaak zeer anti-religieus
heeft uitgewerkt. Zelf zonder enige godsdienstige of klassieke achtergrond
opgegroeid in de crisisjaren van voor de Tweede Wereldoorlog, kwam ik
'als vanzelf ' na velerlei reizen en ontmoetingen in mijn leven in 'hogere
regionen' terecht, een spiritueel domein waar ik anderen - voorgangers!
rolmodellen! pioniers! heiligen! helden van de geest! verlichten! psychonauten!
- aantrof, in levende lijve, in de literatuur of in de geschiedenis.
En als die kennis de laatste gnostieker toevalt, hij zal er van blijven
getuigen.
Naast de hier nu niet te noemen fiction-schrijvers denk ik dan aan de
tekstbundeling Eeuwige wijsheid van Aldous Huxley, voor een
heruitgave waarvan ik twee jaar geleden een inleiding schreef (Servire,
2004, ISBN 90 215 4067 3).
Of ik haal de klassieker van William James uit 1902 aan; zijn Vormen
van religieuze ervaring - een onderzoek naar het wezen van de mens,
(Amsterdam 2003, 90-807300-1-7) - honderd jaar na verschijning
in het Engels taalgebied nog altijd verkrijgbaar als gebonden uitgave,
in paperback- en pocketeditie (Penguin Classics) en in electronische
versie bij Microsoft en Adobe. Of. Of.
Dag- en nachtwerk. Perpetüum
Immobile. Wegbereiders in Stilte. Bij Huxley sloeg ik een uitspraak
van Shankara open: "Praat zoveel je wilt over filosofie, aanbid
zoveel goden als je wilt, neem alle ceremoniën in acht, zing lofzangen
voor een willekeurig aantal goddelijke wezens - de bevrijding zal ook
na honderd eonen niet komen zonder de verwezenlijking van de Eenheid
van het Zelf."
Bij James werd de bibliomantie wat moeilijker, maar vooruit, een begin,
op pagina 174: "Het is mijn overtuiging, dat de meest belangrijke
stap vooruit in de psychologie sinds ik mij met de bestudering van deze
wetenschap heb beziggehouden, de ontdekking is, voor het eerst gedaan
in 1886, dat, althans bij sommige personen, er niet alleen bewustzijn
is van het gewone veld, met het gebruikelijke centrum en grensgebied,
maar bovendien een reeks herinnereingen, gedachten en gevoelens buiten
het grensgebied en buiten het eigenlijke bewustzijn, die toch moeten
worden beschouwd als tot het bewustzijn behorende feiten, welke van
hun aanwezigheid door onmiskenbare tekenen kunnen doen blijken. Deze
ontdekking van een bewustzijn buiten het veld, een subliminaal bewustzijn,
werpt licht op vele verschijnselen uit de religieuze biografie."
Niettegenstaande het wisselvallig
werk trok toch eerst het Amstelveld (wij begroetten Marga Minco, net
terug van de bloemenmarkt) voor het maandagse kleurenfeest, en naderhand
sloegen wij weer richting Tuin waar wij de aangeschafte knolbegonia's,
dahlia's en lathyrus een voorlopige plaats gaven in ons volwassenen-speelgoedhuisje,
en waar Edith zo manmoedig was met de Zibro-kamin naar Burger op de
Meeuwenlaan te rijden, en die perfect bleek te functioneren.Waarom heet
zoiets eigenlijk 'manmoedig'?
Ik had ondertussen de meegenomen post bekeken: het programma van het
37e Poetry International Festival in de Rotterdamse Schouwburg,
van 17-23 juni, www.poetry.nl;
dat van de Muzieknegendaagse Zeeland in de Grote Kerk van Veere
5 t/m 14 mei (na ruim 35 jaar programmatisch gangmakerschap van Ad van
't Veer het opmaken van een balans, een voldongen feit en het MuziekPodium
Zeeland feestelijk ingeluid).
Verder: Poëzie op het scherm - woensdag 17 mei 20.00 in
het Theatrum Anatomicum van De Waag op de Nieuwmarkt in Amsterdam. Reserveren@waag.org
- zes teams van steeds een dichter en een vormgever werkten afgelopen
maanden aan een gedicht voor het scherm. 'Kan het internet als medium
wegen openen waarover de poëzie zelf kanten op kan die met pen,
tekstverwerker en papier onbereikbaar zijn ?' Resultaten worden vertoond,
besproken & ter discussie gesteld. Meer info Fonds voor de Letteren:
020-6235708.
Voor de KunstRAI 2006 Nu Art Amsterdam 3-7 mei een uitnodiging,
zo ook voor een preview van Corneille ("heeft toegezegd hierbij
aanwezig te zullen zijn") bij Galerie Moderne van Nico
Koster, tenslotte ontvangen het mei-juniprogramma van het Theater Bouwkunde
in Deventer, plus nieuwe nummers van Onze Taal, Passionate
Magazine en Vogels.
Een mooi boekje van Werner Pieper, met een brief: of ik er een Nederlandse
uitgever voor weet: Ronald Rippchen Was? Tun! Konkrete Erste-Hilfe-Tipps
bei Drogenproblemen, verschenen als Der Grüne Zweig 251, 96
blz. zakboekformaat, 5 Euro, ISBN 3-922708-60-9, www.gruenekraft.net.
Op de envelop (postzegels met bloemen "What's so funny 'bout peace,
love & understanding?" - en om de brievenbus totaal te ledigen,
een krantenknipsel uit de Gelderlander, over de jazztafette East of
Eastern Nijmegen, waaraan ik twee weken geleden deelnam, ("Het
is me toch een figuur he, die Simon Vinkenoog", recenseren twee
passagiers op leeftijd het programma) en uiteindelijk en niet te vergeten
een rekening van onze belastingadviseur, en een oproep voor Edith voor
een borstkankeronderzoek. OKAY!
Zoon Arthur maakte een doelpunt, maar zijn club liep een achterstand
van 2-1 op. Woensdag een vervolgwedstrijd tegen Fortius, mede
koploper, op neutraal terrein bij NFC.. Nader beraad.
Waar wij zeker wèl heengaan DV is de voorstelling van Warner&Consorten
in het Ostadetheater, de hand die vergissingen maakt, op 3,
4 en 5 mei, 20.30 uur, www.ostadetheater.nl.
Warner van Wely, de oprichter van Dogtroep, die nog altijd
zijn oude idealen verwezenlijkt en magisch theater maakt.
Er liggen hier nog heel wat dotcommetjes ter onderzoek - later.
Unfinished business? Nog even mijn adhesiebetuiging met het
onderbouwde betoog van Henk Hofland Kastenmaatschappij in aanbouw
in de NRC van 26 april. Ik moet het helaas maar al te vaak eens zijn
met zijn filippica's tegen het aantoonbare verval in de samenleving,
de kaalslag - in dit geval; het onderwijs.
Angry young men, wiser but sadder. Ik hier even vrijaf dus.
Mocht ik zelf nog ergens opduikelen in den lande, laat ik het hier te
voren even weten - mocht de wereld vergaan dan merken/ voelen/ horen
of zien we 't wel.
Gegroet; het gaat u goed - een vol gemoed.
Simon Vinkenoog.